Turk lirasi yil boshidan buyon 26 foizga qadrsizlandi, deb yozadi Spot. Bu rivojlanayotgan bozorlarda Braziliya realidan keyingi eng yomon valyutadir.
“Prezident Rajab Toyyib Erdo‘g‘on G‘arbga tajovuzkorona hamlalar uyushtirib, qurigan zaxiralar bilan uch tomonlama urush olib borayotgan bir paytda Turkiya valyuta bozori qulab bormoqda”, — deyiladi Bloomberg xabarida.
Avvalroq Turkiya valyutasining 1999-yildan buyon eng davomiy qulashi qayd etilgan edi. 26-oktabrdagi savdolarda lira tarixda birinchi marta bir dollarga 8 lira qiymatidan pasayib, dollarga nisbatan antirekordni yangiladi.
O‘tgan hafta Turkiya Markaziy banki kutilmaganda foiz stavkalarini avvalgi darajada qoldirib, investorlarni tashvishga soldi. Regulyator, valyutani ushlab qolishga intilib, valyuta zaxiralarini boshqa har qanday yirik rivojlanayotgan iqtisodiyotdan ko‘ra tezroq sarflamoqda.
“Markaziy bank treyderlar ko‘z o‘ngida o‘z ishonchini qayta tiklash imkoniyatini qo‘ldan chiqardi. Investorlar regulyatorning asosiy stavkani ko‘tarishni istamasligidan xavotirda”, — deyiladi xabarda.
Londondagi Medley Global Advisors’ning katta tahlilchisi Nayjel Rendellning fikricha, Turkiya MB liraning pasayib ketishida faqat o‘zini ayblashi kerak, chunki markaziy banklar doim nima eksa, shuni o‘radi:
Xorijiy investorlarning turk aktivlariga nisbatan qiziqishi ham bir qator geosiyosiy xavflar tufayli so‘nmoqda. Prezident Rajab Toyyib Erdo‘g‘on hukumati Rossiyadan raketa tizimi sotib olgani uchun AQSh sanksiyalariga uchrashi mumkin, shuningdek, sharqiy O‘rta Yer dengizida va Kavkazda (Gretsiya bilan hamda Armaniston va Ozarbayjon o‘rtasidagi) hududiy bahslarda qatnashmoqda.
Erdo‘g‘on olib borayotgan diplomatik janjallar vaziyatni yomonlashtiryapti xolos. 25-oktabr kuni, masalan, u mamlakatga qarshi sanksiyalar kiritishni tezlashtirishga “chaqirdi”.
“Sanksiyalaringiz qanaqa bo‘lishidan qat’i nazar, cho‘zmang. Kiriting”, — dedi Erdo‘g‘on.
Avvalroq Turkiya prezidenti Fransiya prezidenti Emmanuel Makronga psixiatr yordami kerakligini aytgan bo‘lsa, 26-oktabr kuni turklarni fransuz mahsulotlarini boykot qilishga chaqirgan edi.
“Fransiya bilan munosabatlardagi muvaffaqiyatsizlik — xalqaro do‘stlar orttirish va odamlarga ta’sir o‘tkazish uchun yaxshi usul emas. Bu investorlar yana liraga ishonish uchun eshitishni istaydigan narsa emasligi aniq”, — dedi ekspert Nayjel Rendell.
Moody’s qayd etishicha, Turkiyaning sof oltin-valyuta zaxiralari allaqachon deyarli nolga teng bo‘lib qolgan — yanvarda MBda 74 milliard dollar bo‘lgan bo‘lsa, sentabrda atigi 44,9 milliard dollar qolgan. Ustiga-ustak, uning 44 milliard dollari — tijorat banklari zaxiralari.
Agentlik Turkiyaning suveren reytingini B2 gacha (bu Ruanda va Ugandaning darajasi) pasaytirdi, shuningdek, mamlakatni “to‘lov muvozanatiga bog‘liq katta ko‘lamli inqiroz” kutayotgani haqida ogohlantirdi.
Izoh (0)