The New York Times gazetasi AQSh va boshqa mamlakatlardagi Afrika madaniyati yoki insonlar haqida gap ketayotgan bo‘lsa, black (“qora”) so‘zini bosh harf bilan yozadigan bo‘ldi. Bu haqda gazeta bayonotida ma’lum qilingan.
“Afroamerikalik” jumlasi AQShdagi qora tanlilarga nisbatan ishlatiladigan “muqobil so‘zligicha” qoladi, biroq jurnalistlar subyektning o‘zi ma’qul ko‘rgan terminni tanlashi kerak bo‘ladi.
NYT “oq” so‘zini kichik harflar bilan yozishni davom etadi, chunki u umumiy madaniyat va tarixni tasvirlamaydi (masalan, “qoralar” kabi).
Bundan tashqari, “oq” so‘zini ultrao‘ngchilar (irqiy notenglik tarafdorlari) bosh harf bilan yozadi, shuning o‘zi bu kabi usuldan qochish uchun sabab bo‘la oladi, deyiladi xabarda.
NYT irq yoki etnik kelib chiqishga bog‘liq kontekstlarda “jigarrang” terminini ham kichik harflar bilan yozadi va uni ehtiyorkorlik bilan ishlatadi. “Jigarrang” so‘zidan juda ko‘p turfa insonlarni ifodalashda foydalaniladi: Lotin Amerikasi, Yaqin Sharq, Osiyo va mamlakatning tub aholi borasida. Shu sababli bu o‘quvchiga doim ham tushunarli bo‘lavermaydi.
“Gazetaning eski qoidalari — irq yoki etnik kelib chiqishni yodga olish faqatgina o‘quvchiga tushunarli va o‘rinli bo‘lsa ishlatiladi”, — deyiladi bayonotda.
Gazetaning bu kabi qaror qabul qilishiga, AQShda irqchilik borasida sodir bo‘layotgan ommaviy tartibsizliklar sabab bo‘lgan.
Irqchilik mavzusi may oyi oxirida afroamerikalik Jorj Floydni Minneapolisda politsiya xodimlari qo‘lga olib, ko‘chada bir nafar xodim tomonidan tizza bilan bo‘g‘ib qiynoqqa solingani, yakunda Floyd kasalxonada vafot etganidan so‘ng boshlandi. Uning o‘limi AQSh hamda Yevropada irqchilik va ijtimoiy tengsizlik muammolariga qarshi norozilik namoyishlarining boshlanishiga turtki bo‘ldi.
AQShdagi Black Lives Matter (“Qora tanlilarning hayoti muhim”) harakati o‘z aksiyalari davomida qulchilik va rasizmga aloqadorligi taxmin qilingan tarixiy shaxslarning haykallarini buzib tashlash yoki qulatish harakatlarini amalga oshirmoqda.
Izoh (0)