Ulanish imkoniyati – bu raqamli integratsiya uchun asosiy zamin bo‘lib, raqamli texnologiyalarning ko‘plab ijtimoiy-iqtisodiy afzalliklaridan foydalanishni ta’minlash yo‘lidagi omildir. Ammo 2019-yil iyun holatiga dunyo aholisining 60 % ga yetmagan qismigina internetga ulangan, demak, bu borada qilinadigan ishlar hali yetarli emas.
Ayrim odamlar va jamoalarning Internetga ulanishning cheklanganligi bilan bog‘liq qiyinchiliklari ular yashash tarzining hamma sohalari bo‘yicha sifat jihatidan sezilarli darajada salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Va bunday ta’sir kundan kunga kuchayib bormoqda. Masalan, Agar internetga ulanmagan bo‘lsa, bo‘sh ish o‘rinlari haqidagi e’lonlardan xabardor bo‘lish, sog‘liqni saqlash sohasi bilan aloqada bo‘lish, moliyaviy yordam so‘rash, mustaqil bilim olish yoki davlat xizmatlaridan foydalanish juda qiyin kechadi. Bunday holat jamoa darajasida mahalliy iqtisodiy o‘sish yo‘liga g‘ov bo‘ladigan qashshoqlik “tuzog‘i”ni hosil qiladi.
“Aloqa uchun keng yo‘lli (polosali) kanal hamma uchun” dasturini amalga oshirish imkoniyatini yaratish – Huawei va uning sheriklari yechimi ustida zo‘r berib ishlayotgan masala hisoblanadi, ayniqsa, optik tolali kabelni yotqizishning imkoni yo‘q va iqtisodiy jihatdan samarasiz vaziyatlarda bu masalaning yechimi yana-da mushkul. Lekin 4G va 5G platformalarida ishlab chiqilgan va fiksatsiyalangan (muqim) simsiz ulanish texnologiyalaridan foydalanuvchi WTTx tarmoqqa ulanish natijasida mavjud muammolarning aksariyatini hal qilish imkoni mavjud.
Arxipelagni birlashtirish
Abonent o‘rtacha daromadining ko‘rsatkichi hamda aholining zichligi past bo‘lgan chekka hududlarda operatorlar tomonidan optik tolani joriy qilinishi amalda hech qanday naf bermaydi, chunki optik tolani tortishdagi qiyin shart-sharoitlar, kiritilgan investitsiyalar o‘zini qoplashi uchun uzoq vaqt talab qilinishi hamda katta sarf-xarajatlar ishonarli iqtisodiy negiz bo‘la olmaydi.
Filippinda vaziyat shunday. 108 million aholining 73 % dan ziyodrog‘i o‘rtasida o‘zaro aloqa o‘rnatilgan bo‘lib, arxipelagning tabiiy geografiyasi aholining deyarli uchdan birini bunday imkoniyatdan foydalanish yo‘lida to‘siq bo‘lmoqda. “Filippin 7300 ta oroldan tashkil topgan, shu boisdan har bir orolga optik tolani tortib borish juda qiyin masala”, – deya tan oladi GlobeTelecom Kompleks ravishda bosh rejalashtirishning boshlig‘i Ron Ng.
WTTx’ni joriy etish bilan Filippin operatori GlobeTelecom raqamli tengsizlikka o‘z ta’sirini ko‘rsatmoqchi. Globe kompaniyasi AtHome simsiz keng yo‘lli aloqani yo‘lga qo‘yish uchun 2014-yilda WTTx’ni kengaytirishni boshlagan. Globe bazasidagi 65 foiz yoki 1,8 million abonentdan 1,2 millioni WTTx texnologiyasidan foydalanadi, telekommunikatsion kompaniya simsiz aloqa uchun juda ham mustahkam poydevor yaratish bilan amaldagi bozor talabini qondira oldi: “Biz WTTx yo‘lidan boramiz”, – deydi Ng. Telekommunikatsiya kompaniyasining erta ishga tushirilishi 5G texnologiyalarning keng tarqalishiga zamin yaratdi, bu esa “Globe”ga boshlang‘ich bosqichdayoq raqobatbardoshlik ustuvorligini takomillashtirish imkonini berdi: “Iyun oyida biz Janubi-sharqiy Osiyoda 5G FWA’ni ishga tushirgan birinchi operator bo‘ldik, – deydi u. – Endi biz 50 Mbit va 100 Mbit tariflarni taklif etmoqdamiz”.
Istiqbolda keng ko‘lamli ishlar kutilayotganiga qaramasdan, ulanish imkoniyatlarining kengayishi va bunyod etilayotgan 5G tarmog‘i internet tarmog‘iga ulanish bo‘yicha huquq va imkoniyatlarni kengaytirish borasida nisbatan teng sharoitlarni yaratish bilan birga, Filippin mamlakatidagi shundoq ham yuqori iqtisodiy ko‘rsatkichlar – 2017-yilda YIMning 6,7 % ga, 2018-yilda 6,2 % ga o‘sishi fonida mehnat unumdorligining yanada oshishiga olib keladi.
Ulanish bu hali hammasi emas
Ulanishning o‘zi bilan ish bitmaydi. Yangi ulanganlar ulanishdan naf ko‘rish, jumladan, bu ulanish natijasida yuz beradigan foyda va xatarlarni tushunib yetish, imkoniyatini beruvchi bilimlarga ega bo‘lishlari uchun ularga raqamli bilim va ko‘nikma berish vazifasini ham o‘z zimmasiga olishi lozim.
Raqamli texnologiyalar bilan ishlash malakalari doirasida bilim olish imkoniyatlarining mavjudligidan ruhlangan FWA borgan sari ko‘plab odamlar operatorlar uchun biznesning ishonchli natijalarini ta’minlash barobarida raqamli texnologiyalarning ijtimoiy-iqtisodiy foydasi haqida bilim olishlariga kafolat berishi mumkin. To‘g‘ri qabul qilingan qarorlar gigabitli tezlikni joriy qilish hisobiga 5G hamda ko‘plab ijtimoiy-iqtisodiy afzalliklar uchun zamin yaratishi mumkin, shunday ekan, keng yo‘lli aloqa hamma uchun farovon hayot demakdir.
To‘liq maqola www.huawei.com/uz-uz/news/uz
Reklama huquqi asosida.
Izoh (0)