Mehnat faxriysi, yoshi 80 dan oshgan Abdukarim Azlarxo‘jayev 2014-yilning yanvar oyida hajga borishni niyat qilib, o‘zi yashaydigan Shayxontohur tumanining shu nomli mahallasiga ariza beradi. Ikki yil o‘tgandan so‘ng Olmazor tumaniga, nabirasining oilasiga ko‘chib o‘tadi. Bu haqda “Daryo”ga jurnalist Rahimjon Sultonov ma’lum qildi.
Otaxon shu masalada o‘sha yerdagi “Shifokorlar” mahallasiga murojaat qilsalar, u yerdagi mahalla raisi “Qoidaga ko‘ra, navbatda turgan mahallangizdan hajga borasiz” deb, uning ismi-sharifini tegishli ro‘yxat daftariga kiritmaydi.
Abdukarim aka avvalgi, ya’ni “Shayxontohur” mahallasiga kelib murojaat qilsa, mahalla raisi Nig‘mat Rahimjonov “Men qanday Sizni hajga yuboraman, propiskangiz Olmazorda tumanida-ku, axir!” deb gapni qisqa qiladi.
Shu yil mart oyida mutasaddilarning bu hatti-harakatlaridan ajablanib, “nahotki masalaning yechimi bo‘lmasa?” deb Abdukarim akani olib, O‘zbekiston musulmonlari idorasiga bordim. U yerga borsak, idora mutasaddilari bilan uchrashadiganlar ko‘p ekan.
Navbatimiz kelganda, “bizni, nima gap, nimani xohlaysizlar” deb, idora qorovuli suhbatga tortdi. Dardimizni aytsak, qorovul yigit “haj safariga borish bilan bog‘liq barcha masalalar hozir mahallalarga va uning yuqori tashkiloti — hokimiyatlarga berilgan”, deb bironta xodim oldiga kirishimizga imkon bermadi.
Noiloj Olmazor tumani hokimligiga bordik. U yerda bizni qarshi olgan ichki ishlar xodimi “Sizlar bu masala bilan mahalla raisiga murojaat qilinglar” dedi. “Mahalla qo‘mitasi bu masalani hal qilmayapti” deganimizdan keyin hokimlik hovlisida joylashgan, mahallalar bilan ishlaydigan bo‘limga yo‘l ko‘rsatdi.
U Fuqarolarning o‘zini-o‘zi boshqarish organlarni bo‘yicha tuman faoliyatini muvofiqlashtirish kengashi ekan. Mutasaddilardan hech kim yo‘q, kotiba xonim “yaxshisi, ariza yozinglar”, deb maslahat berdi.
Aprel oyida Abdukarim aka Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi J.Akromov va Toshkent shahar hokimi J. Ortiqxo‘jayevga ariza yo‘lladi. U kishida Prezident virtual qabulxonasiga murojaat qilish uchun akkaunt bo‘lmagani sababli arizalarni men jo‘natdim.
Ko‘p o‘tmay shu idoralardan menga qo‘ng‘iroqlar boshlandi. Din ishlari bo‘yicha qo‘mita xodimi “bizlar yakka xojilar bilan shug‘ullanmaymiz, mahallangizga murojaat qiling, shunday bo‘lsa ham Sizga javob xati yuboramiz, shunga amal qiling”, deb gapni yakunladi.
Birozdan keyin Diniy qo‘mitadan javob xati ham keldi. Unda ta’kidlanishicha, “Viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari, ‘Mahalla’ jamg‘armasi, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, O‘zbekiston musulmonlari idorasi hamda mutasaddi vazirlik va idoralar hamkorlikda haj va umra ziyoratlariga borish istagida bo‘lgan fuqarolar ro‘yxatini xolisona va ijtimoiy adolat mezonlari asosida shakllantiradi hamda muqaddas haj ziyoratni tashkil kilishda belgilangan tartibga qatiy amal qiladi”.
Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 7-iyundagi 364-sonli qarorining 4-bandida “Haj va Umra tadbirlariga borish uchun navbatda turgan ziyoratchilarning doimiy yashash joyi o‘zgargan taqdirda, ulariing avvalgi manzili bo‘yicha navbati saqlanib qolishi belgilab qo‘yilsin” degan tahririga muvofiq haj ziyoratiga boruvchilar ro‘yxati shakllanadi.
Ko‘rib turibsizki, qog‘ozda bir gap, amalda esa boshqa.
O‘sha kezda Abdukarim akaga Olmazor tumani Fuqarolarni o‘zini o‘zi boshqarish organlarni bo‘yicha tuman faoliyatini muvofiqlashtirish kengashi boshqaruv raisining diniy-ma’rifiy masalalar bo‘yicha o‘rinbosari, o‘zini Samug‘ Hikmatov deb tanishtirgan kishi telefon qilib, bizlarni shanba kuni idoraga taklif qildi.
Ochig‘ini aytsam, oldiniga juda ham quvonib ketdik. “Mana, nihoyat, masala hal bo‘ladi, tayyorgarlik ko‘ravering”, deb Abdukaarim akani tabrikladim ham. Idoraga taklif qilingan vaqtdan oldinroq kelib, Samug‘ akani ancha kutib turdik. Aytilgan vaqtdan bir soat o‘tgandan keyin kabinet egasi yetib keldi.
Salom-alikdan keyin, Abdukarim aka yozgan arizalarni, shu bilan birga, me’yoriy hujjatlarni olib, birma-bir bizlarga o‘qib berdi. Uning gap-so‘zlaridan bizning masalamiz mutlaqo hal bo‘lmasligi oydinlasha boshladi.
Shundan keyin Samug‘ aka bir varaq qog‘ozni Abdukarim akaning qo‘liga tutqazib, “Boshqa arzim yo‘q deb yozib berasiz”, dedi. “Masala hal bo‘lmagan bo‘lsa, nega yozib beramiz?!” deb taajjublanib, ariza yozmasdan xayrlashdik.
Shu voqeadan ko‘p o‘tmay Olmazor tuman hokimidan javob xat keldi. Eng qiziqarligi joyi shundaki, bu javob xatida qayoqdandir fuqaro G.Zoidova familiyasi paydo bo‘ldi. Shundan ayon bo‘ldiki, shunga o‘xshagan xatlarning matni tayyor, ularni hammasi nusxa ko‘chirilgan holda arizachilarga yuborilmoqda.
Toshkent shahar hokimining jamoat va diniy tashkilotlar bilan aloqalar bo‘yicha o‘rinbosari Alimardon Qarshiyev kotibiyatida Alisher degan yigitcha Abdukarim akani hokimlik rhbariyatiga qabulga yozdi. Lekin u yerdan hozirgacha hech qanday darak yo‘q.
O‘rinli savol tug‘iladi: poytaxtda yashab, besh yildan beri Haj safariga borolmayotgan 80 yoshli otaxon dodini kimga aytsin? Qolaversa, boshqalar, minglab yurtdoshlar haj safariga qanday tartibda boryapti? Prezidentning Haj safari masalalariga doir qaror va farmoyishlarida qator davlat va jamoat tashkilotlari ko‘rsatilgan. Lekin ularning birontasida bu masalani hal qilib bo‘lmasa, bu nima degan gap?
Toshkentda idorama-idora sarson bo‘lib yurganimizda qo‘shni mamlakatda tijorat ishlari bilan shug‘ullanadigan bir do‘stimiz, “kelinglar, Abdukarim akani Chimkent orqali hajga jo‘nataman, faqat pasportingizni bersangiz bo‘ldi”, deb qoldi. Abdukarim aka esa “Yo‘q, Xudo o‘zi chaqirsa, albatta o‘z yurtimdan hajga borib kelaman”, deb bu taklifni rad etdi.
Izoh (0)