Меҳнат фахрийси, ёши 80 дан ошган Абдукарим Азлархўжаев 2014 йилнинг январь ойида ҳажга боришни ният қилиб, ўзи яшайдиган Шайхонтоҳур туманининг шу номли маҳалласига ариза беради. Икки йил ўтгандан сўнг Олмазор туманига, набирасининг оиласига кўчиб ўтади. Бу ҳақда «Дарё»га журналист Раҳимжон Султонов маълум қилди.
Отахон шу масалада ўша ердаги «Шифокорлар» маҳалласига мурожаат қилсалар, у ердаги маҳалла раиси «Қоидага кўра, навбатда турган маҳаллангиздан ҳажга борасиз» деб, унинг исми-шарифини тегишли рўйхат дафтарига киритмайди.
Абдукарим ака аввалги, яъни «Шайхонтоҳур» маҳалласига келиб мурожаат қилса, маҳалла раиси Ниғмат Раҳимжонов «Мен қандай Сизни ҳажга юбораман, пропискангиз Олмазорда туманида-ку, ахир!» деб гапни қисқа қилади.
Шу йил март ойида мутасаддиларнинг бу ҳатти-ҳаракатларидан ажабланиб, «наҳотки масаланинг ечими бўлмаса?» деб Абдукарим акани олиб, Ўзбекистон мусулмонлари идорасига бордим. У ерга борсак, идора мутасаддилари билан учрашадиганлар кўп экан.
Навбатимиз келганда, «бизни, нима гап, нимани хоҳлайсизлар» деб, идора қоровули суҳбатга тортди. Дардимизни айтсак, қоровул йигит «ҳаж сафарига бориш билан боғлиқ барча масалалар ҳозир маҳаллаларга ва унинг юқори ташкилоти — ҳокимиятларга берилган», деб биронта ходим олдига киришимизга имкон бермади.
Ноилож Олмазор тумани ҳокимлигига бордик. У ерда бизни қарши олган ички ишлар ходими «Сизлар бу масала билан маҳалла раисига мурожаат қилинглар» деди. «Маҳалла қўмитаси бу масалани ҳал қилмаяпти» деганимиздан кейин ҳокимлик ҳовлисида жойлашган, маҳаллалар билан ишлайдиган бўлимга йўл кўрсатди.
У Фуқароларнинг ўзини-ўзи бошқариш органларни бўйича туман фаолиятини мувофиқлаштириш кенгаши экан. Мутасаддилардан ҳеч ким йўқ, котиба хоним «яхшиси, ариза ёзинглар», деб маслаҳат берди.
Апрель ойида Абдукарим ака Дин ишлари бўйича қўмита раиси Ж.Акромов ва Тошкент шаҳар ҳокими Ж. Ортиқхўжаевга ариза йўллади. У кишида Президент виртуал қабулхонасига мурожаат қилиш учун аккаунт бўлмагани сабабли аризаларни мен жўнатдим.
Кўп ўтмай шу идоралардан менга қўнғироқлар бошланди. Дин ишлари бўйича қўмита ходими «бизлар якка хожилар билан шуғулланмаймиз, маҳаллангизга мурожаат қилинг, шундай бўлса ҳам Сизга жавоб хати юборамиз, шунга амал қилинг», деб гапни якунлади.
Бироздан кейин Диний қўмитадан жавоб хати ҳам келди. Унда таъкидланишича, «Вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимликлари, ‘Маҳалла’ жамғармаси, Дин ишлари бўйича қўмита, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳамда мутасадди вазирлик ва идоралар ҳамкорликда ҳаж ва умра зиёратларига бориш истагида бўлган фуқаролар рўйхатини холисона ва ижтимоий адолат мезонлари асосида шакллантиради ҳамда муқаддас ҳаж зиёратни ташкил килишда белгиланган тартибга қатий амал қилади».
Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 7 июндаги 364-сонли қарорининг 4-бандида «Ҳаж ва Умра тадбирларига бориш учун навбатда турган зиёратчиларнинг доимий яшаш жойи ўзгарган тақдирда, улариинг аввалги манзили бўйича навбати сақланиб қолиши белгилаб қўйилсин» деган таҳририга мувофиқ ҳаж зиёратига борувчилар рўйхати шаклланади.
Кўриб турибсизки, қоғозда бир гап, амалда эса бошқа.
Ўша кезда Абдукарим акага Олмазор тумани Фуқароларни ўзини ўзи бошқариш органларни бўйича туман фаолиятини мувофиқлаштириш кенгаши бошқарув раисининг диний-маърифий масалалар бўйича ўринбосари, ўзини Самуғ Ҳикматов деб таништирган киши телефон қилиб, бизларни шанба куни идорага таклиф қилди.
Очиғини айтсам, олдинига жуда ҳам қувониб кетдик. «Мана, ниҳоят, масала ҳал бўлади, тайёргарлик кўраверинг», деб Абдукаарим акани табрикладим ҳам. Идорага таклиф қилинган вақтдан олдинроқ келиб, Самуғ акани анча кутиб турдик. Айтилган вақтдан бир соат ўтгандан кейин кабинет эгаси етиб келди.
Салом-аликдан кейин, Абдукарим ака ёзган аризаларни, шу билан бирга, меъёрий ҳужжатларни олиб, бирма-бир бизларга ўқиб берди. Унинг гап-сўзларидан бизнинг масаламиз мутлақо ҳал бўлмаслиги ойдинлаша бошлади.
Шундан кейин Самуғ ака бир варақ қоғозни Абдукарим аканинг қўлига тутқазиб, «Бошқа арзим йўқ деб ёзиб берасиз», деди. «Масала ҳал бўлмаган бўлса, нега ёзиб берамиз?!» деб таажжубланиб, ариза ёзмасдан хайрлашдик.
Шу воқеадан кўп ўтмай Олмазор туман ҳокимидан жавоб хат келди. Энг қизиқарлиги жойи шундаки, бу жавоб хатида қаёқдандир фуқаро Г.Зоидова фамилияси пайдо бўлди. Шундан аён бўлдики, шунга ўхшаган хатларнинг матни тайёр, уларни ҳаммаси нусха кўчирилган ҳолда аризачиларга юборилмоқда.
Тошкент шаҳар ҳокимининг жамоат ва диний ташкилотлар билан алоқалар бўйича ўринбосари Алимардон Қаршиев котибиятида Алишер деган йигитча Абдукарим акани ҳокимлик рҳбариятига қабулга ёзди. Лекин у ердан ҳозиргача ҳеч қандай дарак йўқ.
Ўринли савол туғилади: пойтахтда яшаб, беш йилдан бери Ҳаж сафарига боролмаётган 80 ёшли отахон додини кимга айтсин? Қолаверса, бошқалар, минглаб юртдошлар ҳаж сафарига қандай тартибда боряпти? Президентнинг Ҳаж сафари масалаларига доир қарор ва фармойишларида қатор давлат ва жамоат ташкилотлари кўрсатилган. Лекин уларнинг биронтасида бу масалани ҳал қилиб бўлмаса, бу нима деган гап?
Тошкентда идорама-идора сарсон бўлиб юрганимизда қўшни мамлакатда тижорат ишлари билан шуғулланадиган бир дўстимиз, «келинглар, Абдукарим акани Чимкент орқали ҳажга жўнатаман, фақат паспортингизни берсангиз бўлди», деб қолди. Абдукарим ака эса «Йўқ, Худо ўзи чақирса, албатта ўз юртимдан ҳажга бориб келаман», деб бу таклифни рад этди.
Изоҳ (0)