Softline xalqaro IT-kompaniyasi O‘zbekistonga yaxshi tanish, 2004-yildan boshlab kompaniya tomonidan bu yerda ko‘plab yirik loyihalar joriy qilingan. Masalan, yaqinda Softline sho‘’ba korxonalaridan birining mutaxassislari tomonidan “O‘zbektelekom” aksionerlik kompaniyasi bilan hamkorlikda yirik loyiha amalga oshirildi.
Softline MDHning boshqa mamlakatlari hududlarida ham katta loyihalarni amalga oshirib kelyapti. Ameriabank uchun Ma’lumotlarni qayta ishlash markazining (MQM) ishga tushirilishi Armanistonda haqiqatan ham keskin o‘zgarishga olib kelgan loyiha bo‘ldi. Yerevanda o‘tkaziladigan konferensiyada eng yangi va kuchli MQM bilan batafsil tanishish uchun Softline kompaniyasi O‘zbekiston, Belarus, Gruziya, Qozog‘iston va Rossiyadan jurnalistlarni taklif qildi.
IT-yechimlarning peshqadam global yetkazib beruvchisi
Softline o‘z faoliyatini 1993-yilda Rossiyada boshlagan, bugungi kunda Sharqiy Yevropa, Amerika va Osiyoning 50 mamlakatidagi 95 ta shaharda o‘z vakolatxonalariga ega. Yirik korporativ buyurtmachilardan tortib o‘rta va kichik korxonalargacha bo‘lgan har xil ko‘lamdagi 60 mingdan ortiq xususiy va davlat tashkilotlari Softline mijozlaridir. 2017-moliyaviy yil natijalariga ko‘ra Softline yillik aylanmasi 1,19 milliard dollardan oshgan.
MDH hududida zamonaviy axborot texnologiyalarini eksport qilish sohasida peshqadam hisoblanadigan Belarusda Softline mutaxassislari Minskdagi yirik Respublika ma’lumotlarni qayta ishlash markazini (RMQM) foydalanishga topshirishda ishtirok etdilar.
O‘zbekiston Respublikasida, aytib o‘tganimizdek, “O‘zbektelekom” milliy operatorining ma’lumotlarni qayta ishlash markazida bulutli servislarni taqdim etish uchun Huawei va yetakchi IT-kompaniyalarning apparat va dasturiy yechimlariga moslashtirilgan platformalar tashkil etilgan. Loyihani amalga oshirish natijasida, “O‘zbektelekom” ma’lumotlarni qayta ishlash markazi (MQM)dan video-konferens-aloqalar, virtual ish stoli (Virtual Desktop Infrastructure, VDI), xosting saytlar, virtual infratuzilmalar taqdim etiladi. Kelajakda servislarning tayanch to‘plami Elektron hujjatlar aylanmasi, davlat hujjatlari arxivi, axborot xavfsizligini ta’minlash uchun servislar va boshqa bulutli servislar bilan bog‘liq bulutli xizmatlar bilan to‘ldirib boriladi.
Yerevanda bizga juda murakkab narsalar haqida oddiy va ravon qilib tushuntirib bera oladigan o‘z sohasining bilimdonlari, o‘qimishli va ilg‘or suhbatdoshlar bilan muloqotda bo‘lish nasib qildi.
Noyob binoda joylashgan noyob bank
Ameriabank Armaniston poytaxtining bir asrdan ortiq vaqt mobaynida bankirlarga ma’qul bo‘lib kelayotgan qismidagi Vazgen Sargsyan ko‘chasida joylashgan. Ameriabank – Armanistonda 1910-yilda tashkil etilgan va “Kavkaz savdo uyining Yerevan filiali” deb atalgan eng dastlabki banklardan birining vorisi hisoblanadi.
O‘sha paytdan buyon, yuz yildan oshiq vaqt davomida SSSR Tashqi iqtisodiy bankining arman filialidan tortib “Armimpeksbank”gacha, garchi nomi, ixtisosligi va mulkka egalik shakli o‘zgargan bo‘lsa-da, shu ko‘chada bir zaylda turdi.
Agar Yerevanga yo‘lingiz tushsa, albatta bir necha qavatini Ameriabank egallagan “Kamar” biznes-markaziga tashrif buyuring.
Biznes-markazda Property Development Company quruvchi kompaniya direktori Artashes Kazaxesyan bilan qilgan ekskursiyamiz davomida ajoyib faktni bilib oldik.
Bizni ajablantirgani faqatgina bu binoning Britaniyaning BREEAM kompaniyasi tomonidan sovutish, isitish va yoritish tizimlarida energiya samaradorligi tamoyiliga amal qilinadigan ekologik qurilish standartlari bo‘yicha sertifikatsiyalangan Kavkazdagi birinchi bino ekanligi emas.
Rossiya, Qozog‘iston, Belarus va Gruziya jurnalistlarini, shu jumladan ushbu satrlar muallifini lol qoldirgani, bu uchinchi ming yillikdagi biznes-markazda 1927-yilda arxitektor Nikolay Buniatyanning loyihasi bo‘yicha va Aleksandr Tamanyanning nazorati ostida kul rang shishasimon tog‘ jinsi – bazaltdan bunyod etilgan Qishloq xo‘jaligi bankining old tomoni saqlanib qolingani bo‘ldi. 1910-yilda arxitektor Mikael Ogandjanyanning loyihasi bo‘yicha Amasiya qora tufidan barpo etilgan «Tifliss tijorat banki” binosining tarixi esa bundan-da ajoyib: bino eskirganligi sababli uni buzishga to‘g‘ri kelgan, biroq buzishdan oldin har bir toshga tartib raqami qo‘yib chiqishgan va uni shu raqamlar bo‘yicha qaytadan tiklashgan.
Shu tariqa arman quruvchilari shisha va metalldan foydalangan holda bino qurishda qadimiy arman va Yerevan me’moriy an’analarini zamonaviy innovatsion yechimlar bilan uyg‘un holda birlashtirishga erisha olganlar.
Tigran Djrbashyan
Men, Ameriabank direktorlari Kengashi a’zosi, rivojlantirish bo‘yicha direktor Tigran Djrbashyan bilan suhbatlashish baxtiga muyassar bo‘ldim. Serg‘ayrat, zukko Tigran – nafaqat bankir, balki olim, u 130 dan ortiq ilmiy maqolalar muallifi ham. Armaniston, Rossiya, AQSh va Vengriyada tahsil olgan. Ameriabankda o‘n yildan buyon ishlaydi.
O‘z kasbiy sirim bilan o‘rtoqlashaman: bunday suhbatdoshlar jurnalistlarning ishini ancha osonlashtiradi. Sizdan talab etiladigani, uning gaplarini diktofonga yozib olasiz xolos, so‘ngra uni shunchaki qog‘ozga tushirasiz.
Tigran Djrbashyan mana nimalarni aytib berdi:
– Jahon bank tizimi hozirgi kunda global trendni boshidan kechirmoqda: ko‘plab yirik banklar endilikda o‘zlarini nafaqat shunchaki bank sifatida, balki texnologik platformalar sifatida ham namoyish etmoqdalar. Bank bugungi kunda, birinchi navbatda – bu ma’lumotlar, hammadan ham ko‘ra mijozlar bo‘yicha axborotlarning katta oqimi (Data) degani. Butun dunyo shu yo‘nalishdan bormoqda, faqat har xil tezlikda. Biz endilikda mijozlarning bankka kelib ketishlariga umuman zarurat qoldirmaydigan, juda ko‘p avtomatlashtirilgan mahsulotlarni joriy etyapmiz. Butun asosiy oqim ma’lumotlarni qayta ishlash orqali bo‘lib o‘tadi.
Aytaylik, biz mintaqalarda filial tarmoqlarimiz soni bo‘yicha yetakchi emasmiz, biz buni ataylab o‘z oldimizga asosiy maqsad qilib qo‘ymaganmiz. Aksincha, asosiy urg‘uni texnologik yechimlar, onlayn yechimlar, dijital (raqamli) yechimlar, aloqa vositalari sohasidagi yechimlarga qaratganmiz.
Ameriabank filiallardan ko‘ra aynan data-markazlar, ma’lumotlarni qayta ishlash markazlari (MQM) singari kuchli zamonaviy yechimlarga investitsiya kiritishni ma’qul ko‘radi. Shu sababli filial tarmoqlarini rivojlantirish bo‘yicha biz yaqin raqiblarimizga yutqazsak-da, Softline kompaniyasi bilan hamkorlikda ishga tushirilgan zamonaviy Ma’lumotlarni qayta ishlash markaziga ega ekanligimiz tufayli ayni vaqtda ulardan ancha ko‘proq mijozlarga xizmat ko‘rsatamiz.
Ameriabank bu sohada ko‘p ish olib boradi va Softline kompaniyasining data-markazi biz investitsiya kiritgan loyihalardan biridir. MQM – bu xarajat degani emas, balki istiqbolga kiritilgan sarmoyadir, u qachonlardir, uzoq kelajakda qandaydir yordami tegadigan loyiha emas, balki hozirning o‘zidayoq eng murakkab vazifalarga yechim topishda yordam bermoqda. MQM tufayli amaliyotlar soni o‘nlab martaga ko‘paydi.
Data-markazga joylangan resurslar yaqin bir necha yil ichida bizning ma’lumotlarni saqlash va ma’lumotlarga ishlov berish bo‘yicha ehtiyojlarimizni qoplash uchun yetarli bo‘ladi deb hisoblaymiz, agar bu vaqt ichida M&A (Mergers and Acquisitions, qo‘shilish va singib ketish) bo‘yicha bitimlar amalga oshirilmasa albatta.
Ameriabank ma’lumotlarni qayta ishlash markazining yaratilishi - Softline kompaniyasi bilan hamkorlikda olib borilgan ishlar natijasidir. Bu faoliyat sohasi, bu yo‘nalish biz uchun ustuvor ahamiyatga ega. Biz bozorda o‘zimizni aynan bank axborot texnologiyalari sohasidagi eng innovatsion bank sifatida namoyish etamiz. U vazifani hal qilish uchun bank miyasi bo‘lgan data-markaz yaratilgan, bu uning asosi, qolgan barchasi uning atrofida barpo etiladi.
Sizda tushuncha paydo qilish uchun Ameriabank haqida qisqacha so‘zlab beraman.
Biz ichki bozorda yetakchimiz, buning ustiga bank xizmatlari ko‘rsatish bo‘yicha arman banki MDHning ko‘plab mamlakatlaridan raqobatbardoshligi bilan farq qiladi. MDHning hech bir davlatida bunday darajadagi raqobat yo‘q: O‘zbekistonda ham, Rossiyada ham, Ukrainada ham, Gruziya, Ozarbayjon va Qozog‘istonda ham.
O‘zingiz qarang: Rossiyada asosan ikkita bank: Sberbank va VTB bankka ichki bozorning 80% dan ortig‘i tegishli. Gruziyada ham asosan ikkita bank – Bank of Georgia va TBC – bozorning 76-78 foizini egallaydi. Armanistonda esa beshta eng yirik bank bozorning atigi 52%ni nazorat qiladi.
Mana shunday raqobat sharoitida biz bugungi kunda barcha ko‘rsatkichlar bo‘yicha Armanistondagi eng yirik bank hisoblanamiz. Biz korporativ kreditlar bo‘yicha, aktivlar bo‘yicha, sof foyda bo‘yicha, kredit portfeli bo‘yicha, depozitlar bo‘yicha, xorijiy manbalarni jalb qilish bo‘yicha birinchimiz. Biroq shunga qaramasdan bankning ichki bozordagi solishtirma massasi taxminan 20%. Bankimizning raqiblardan ustunligi ortib bormoqda, albatta. Biz muvaffaqiyatli rivojlanyapmiz: bozordan ikki barobar tez, raqiblardan ikki barobar ko‘p va bugungi kunda bir qator ko‘rsatkichlarimiz bo‘yicha eng yaqin raqibimizdan bir yarim-ikki barobar oldindamiz.
Ameria Group (CY) Limited 2008-yilda bankni sotib olgan paytda, u Armaniston bank tizimida oxiridan ikkinchi o‘rinda edi, ya’ni mamlakatdagi 22 ta bank ichida 21-o‘rinda turardi. Biz juda yaxshi komanda yig‘a olganimiz, rivojlangan infratuzilma yarata olganimiz tufayli Ameriabank bank tizimida yetakchi o‘ringa chiqa oldi.
Ameriabank butun MDH hududida eng tez o‘sayotgan banklardan biri hisoblanadi. Kavkaz mintaqasida faqatgina Gruziyadagi ikkita bank – Bank of Georgia va TBC Bank bizdan oldinda, Ozarbayjon banklari esa milliy valyuta devalvatsiya qilinganligi tufayli o‘z aktivlarining sezilarli qismini yo‘qotib, o‘z mavqeilarini qo‘ldan boy berdilar.
Hozirgi kunda bankda 800 ga yaqin xodim mehnat qiladi. Biz bankimizning yangi binosi bilan juda faxrlanamiz. Binoning “yashil” statusi Softline mutaxassislari oldiga kelajak MQMning muhandislik tizimlarini loyihalashtirish va qurilish hamda montaj ishlarining butun kompleksini BREEAM qatiy talablariga, Yevropaning yong‘in xavfsizligi sohasidagi ISO standartlari, TIER III mustahkamlik darajasi talablariga javob beradigan qilib amalga oshirish vazifasini qo‘ydi. Yaxshisi bu haqda sizga Ameriabank-ning IT va avtomatlashtirish Boshqarmasi rahbari Shavarsh Voskanyan gapirib beradi.
Shavarsh VoskanyanVazmin, mulohazali va tashqi ko‘rinishidan o‘ta bosiq Shavarsh quyidagilarni so‘zlab berdi:
Tigran Djrbashyan aytganidek, Ameriabank xalqaro kompaniya – bank xizmatlari ko‘rsatish sohasida yetakchi bo‘lishga intilmoqda. Bunday balandparvoz maqsadlarga erishish uchun raqamli banking texnologiyalariga katta e’tibor qaratilmoqda. Bank tomonidan ko‘rsatiladigan moliyaviy xizmatlarning miqdori va sifati o‘sishini ta’minlash, shuningdek to‘xtamasdan ishlashning yuqori darajasiga ega bo‘lish uchun biz yangi MQM tuzishga qaror qildik. Vazifaning murakkabligi shunda ediki, yangi MQM ni aynan shu binoda joylashtirish ko‘zda tutilgan, binoda esa o‘sha paytda qurilish ishlari borayotgan, shu sababli 100 kvadrat metrli maydon ajratilgan edi. 24 ta javon, shundan 20 tasi serverlar bilan, to‘rttasi – tarmoq uskunalari, sovitish tizimi, namlik nazorati va ventilyatsiya bilan band, shuningdek uzluksiz ta’minot manbalari, batareya javonlari, shularning hammasiga shu joy. Odatda turli xonalarga joylashtirilishi lozim bo‘lgan mana shularning hammasini bitta xonaga joylashtirish talab etilardi.
Buning ustiga MQM uskunalarini, ularning mustahkam turishini ta’minlash oson bo‘ladigan odatdagi birinchi qavatda yoki yerto‘laga emas, balki ikkinchi qavatga joylashtirishga to‘g‘ri keldi. Armanistonda ham, sizning O‘zbekistoningiz singari zilzila bo‘lish xavfi yuqori. Zilzilabardoshlik talablariga ko‘ra data-markazning germozonalarida falshpol tirgaklar bilan mustahkamlandi. Server javonlari falshpolga mustahkam o‘rnashishi uchun kronshteynlar bilan jihozlandi – yer osti silkinishlarida bunday mahkamlash vositalari Schneider-Electric javonlarini ag‘darilib tushishdan saqlaydi.
Tomning tutib turish quvvatining chegaralanganligi masalasini ikki yo‘l bilan hal qildik. Birinchisi, an’anaviy usul: birinchi qavat tomini po‘lat profil hisobiga mustahkamlash. Ikkinchisi, hisoblash va tarmoq uskunalarining uzluksiz ta’minot manbasida litiy-ionli batareyalardan foydalanildi – ular qo‘rg‘oshin-kislotali batareyalarga qaraganda ikki marta kichik va uch barobar yengil, ikki barobar ko‘proq muddat xizmat qiladi. Biz sharqiy Yevropada birinchi bo‘lib MQM uchun bunday batareyalardan foydalandik.
Tan olaman, vaqt juda qatiy chegaralanganligi tufayli Softline kompaniyasi loyihani talab etilayotgan muddatlarda tugata olmasligi mumkin, degan hadik bor edi. Biroq xavotirga o‘rin qolmadi. Biz kompaniyaning o‘z ishiga usta xodimlariga ham, qurilish va montaj ishlarining sifatiga ham juda qoyil qoldik. Softline shunga o‘xshash obyektlarni bunyod etish bo‘yicha o‘zining yuqori darajada professional ekanligini amalda isbot qildi. Ular belgilangan muddatlarda qanday ulgurganligini Softline kompaniyasining Armanistondagi direktori Sargis Arutyunyan aytib bera qolsin.
Sargis Arutyunyan
Ha, Shavarsh Voskanyan to‘g‘ri aytdi. Muddat juda qisqa edi. O‘zingiz mulohaza qilib ko‘ring: Ameriabank tomonidan ma’lumotlarni qayta ishlash markazi yaratilishi to‘g‘risida tanlov e’lon qilingandan boshlab uni foydalanishga topshirilguniga qadar atigi o‘n ikki oy o‘tdi. Loyihani ishlab chiqish uchun 30 kun va uni amalga oshirish uchun 90 kunni ham shunga qo‘shing. Muddat juda qisqa edi, degani bu hali hech narsa degani emas. Faqatgina yirik uskunani yetkazib berishning o‘ziga o‘n hafta ketdi.
Biz o‘n yildan buyon Armanistonda faoliyat yuritamiz. Turli xil buyurtmachilar bilan ishlashga to‘g‘ri kelgan, ya’ni buyurtmachilarimiz 100 ga yaqin, ularning ichida davlat korxonalari ham, tijorat korxonalari ham bor. Bu asosan davlat moliyaviy sektori. Ameriabank bilan 2012-yildan buyon faol hamkorlik qilyapmiz, birgalikda bir qator loyihalarni bajardik.
Softline mutaxassislari oldida bo‘lg‘usi MQMning muhandislik tizimlarini loyihalashtirish hamda qurilish va montaj ishlarining butun kompleksini amalga oshirish vazifasi turar edi.
Bankning bizga data-markaz qurish imkoniyatini berganligi biz uchun katta sharaf edi, chunki ma’lumotlarni qayta ishlash markazi bu innovatsiya texnologiyalari, axborot texnologiyalarini rivojlantirish uchun poydevor bo‘lib, bugungi kunda biznesni raqamlashtirish – Digital Transformation – barcha turdagi biznes uchun asosiy yo‘nalish hisoblanadi.
Softline kompaniyasi mijozlarning manfaatlarini hurmat qiladi. Biz buyurtmachilarimiz rivojlanishi, bozorning katta foizini egallashlari uchun mehnat qilamiz. Bizning raqobatbardoshligimiz shundaki, boshqa bozorlarda olingan tajribadan foydalanishni, uni to‘plashni va buyurtmachiga bera olishni bilamiz.
Masalan, Ameriabank data-markazini qurishda Belarusning poytaxti Minskda data-markaz qurish tajribasi qo‘l keldi. Bu haqda yaxshisi Softline texnik eksperti Kirill Solyev aytib bera qolsin.
Kirill Solyev
Avval boshdanoq buyurtmachi Softline oldiga shunday data-markaz qurish vazifasini qo‘ydiki, unga ko‘ra markazning to‘xtab qolmasdan ishlay olish parametrlari TIER III standartlariga iloji boricha yaqin bo‘lishi kerak edi. Bu esa ma’lumotlarni qayta ishlash markazida IT-nagruzkani to‘liq o‘chirmasdan turib qurilmalardan yoki tarmoqlardan birida ta’mirlash ishlari yoki profilaktik xizmat ko‘rsatish imkoniyati ko‘zda tutilishi kerakligini bildiradi.
Sargis to‘g‘ri aytdi, Softline kompaniyasi Uptime Institute tashkilotining Belarus Respublikasida qurilgan MQM uchun berilgan tavsiyalari va standartlari negizida ushbu loyihani yaratdi. Pudratchining bunday tajribaga egaligi Ameriabank ning aynan Softline’ni tanlashi uchun asosiy mezon bo‘ldi.
Farqi shundaki, beloruslarning MQM birinchi navbatda tijorat markazi hisoblanib, bulutli xizmatlarni sotish uchun yaratilgan. Yerevanda esa bank MQMni o‘zining shaxsiy ehtiyojlari uchun yaratdi. Ular o‘rtasidagi o‘xshashlik – TIER III standartlarining qo‘llanilganligi. Yana ularning ko‘lamlari ham farq qiladi. Belarusda MQM server javonlarining soni bo‘yicha 8 marta katta: unda 165 ta javon bor, kelgusida ularning sonini 600 taga yetkazish mo‘ljallangan.
Mana bu zinani ko‘ryapsizmi (Kirill bizni biznes-markaz xollidagi metall zinalar tomon boshlaydi)? Muhandislik uskunalarining bir qismi liftlarga sig‘madi, shunda biz burama zina shaxtasiga kirish joyini ochdik, u yerga yukortgich qurilma o‘rnatdik, uning yordamida muhandislik tizimlarining bir qismini ikkinchi qavatga olib chiqdik.
Qurilish 2017-yil dekabrda tugatildi.
Bankning yangi binosida barcha zarur muhandislik tizimlari o‘rnatildi va montaj qilindi. Loyihani amalga oshirish natijasida Ameriabank aktivlarida keng ko‘lamli va texnologix jihozlangan, bankning barcha xizmatlari barqaror va samarali ishlashini ta’minlay olishga qodir MQM paydo bo‘ldi.
Ishonchim komil, Ameriabank’niki singari bunday ma’lumotlarni qayta ishlash markazlarini yaratish – barcha banklarning ertangi kunidir.
Reklama huquqi asosida
Izoh (0)