Qonli sharshara — bu Antarktikada 30 metrli qiyalik bo‘ylab oqib tushuvchi qip-qizil suv oqimi, deb yozadi Hi-Tech Mail.Ru.
Tadqiqotchilar Antarktidadagi qip-qizil sharshara qanday paydo bo‘lganini aniqlashga bir asrdan ko‘proq vaqt sarfladi.
Sharqiy Antarktidaning Mak-Merdo quruq vodiylaridagi Teylor muzligidan oqib tushuvchi sharshara birinchi marta 1911-yilda aniqlangan. Dastlab qizil rang mayda qizil suvo‘tlari tufayli kelib chiqqanligi taxmin etilgandi. Ammo 2003-yilda tadqiqotchilar suvga zang tusidagi qizg‘ish rangni temir oksidi berayotganini aniqladi.
Yaqinda olimlar hatto past haroratda ham to‘xtab qolmaydigan g‘alati suv oqimi qayerdan tushayotganini bilib oldi. Ma’lum bo‘lishicha, sharshara muzliklar ichida 1 million yil davomida qolib ketgan ko‘ldan boshlanadi. Alyaska universiteti va Kolorado kolleji olimlari suvning qayerdan boshlanganini exolokatsiya yordamida aniqladi.
Tadqiqotlar radioto′lqinli datchik bilan olib borildi: qurilma muz orqali radioimpulslar yuboradi, ular muz orasidan erkin o‘tadi.
Sho‘r suv to‘lqinlarni to‘sishiga qaramay, pirovardida tadqiqotchilar muzliklar ichida yashiringan ulkan yer osti ko‘lini aniqladi. Oradan qariyb bir yil o‘tgach, ko‘lning mavjudligi eng ishonchli usul — burg‘ulash yordamida tasdiqlandi. Muz qatlamidan o‘tgan burg‘i qip-qizil rangga bo‘yaldi.
Ko‘ldan olimlar o‘ta tuzli, uglevod miqdori o‘ta yuqori, juda sovuq suvda, quyosh nurlarisiz, muz ostida tirik qolishga qodir bo‘lgan mitti mikroblarni topdi. Ularni o‘rganish organizmlar qanday qilib koinot kabi ekstremal muhitlarda tirik qolishda davom etishini tushunishga yordam berishi kerak. Shu tariqa, qonli sharshara boshqa sayyoralarni o‘zlashtirishni tezlashtirishda yordam beradi.
Izoh (0)