Yosh kinorejissyor Muhammadali Samadov suratga olgan “Osiyo” filmi dunyoning turli nuqtalarida o‘tkazilgan ko‘rik tanlovlarda ishtirok etib, ularning 17 tasida g‘olib deb topildi. Rejissyor “Daryo”ga bergan intervyusida pulsizlik sabab bu filmni qiyinchilik bilan suratga olgani va tegishli tashkilotlar tomonidan yosh rejissyorlar qo‘llab-quvvatlanmasligi haqida kuyinib gapirdi.
— “Osiyo” filmini institutda o‘qib yurgan vaqtim suratga olganman. Qishloqda tug‘ilib o‘sganim uchun bunday sharoitda yashayotgan qiz-ayollar taqdiriga befarq emasdim. Bir yil davomida ssenariy ustida ishlab, diplom ishim uchun kursdoshlarim bilan birga uni suratga olganmiz. Juda zo‘r olingan demayman, ammo avvaldan bizda xalqaro ko‘rik tanlovlarda ishtirok etish niyati bo‘lgan. Yashirmayman, bu filmni qarz havola qilib suratga olganman. Shu bois unda rassom va grimyor ishtirok etmagan. Agar “O‘zbekkino” tomonidan qandaydir moliyaviy ko‘mak bo‘lganida, bundan ham yaxshiroq natijaga erishgan bo‘lardik. Mening xayolim moliyaviy tomonga ketmasdan, to‘liq ijod haqida o‘ylagan bo‘lardim.
Men ishonaman, O‘zbekistonda xalqaro darajada kino oladigan yoshlar bor. Ammo ularga ijodiy erkinlik berilmagani va moliyaviy muammolari sabab yuqori natijalarga erishisholmayapti. “O‘zbekkino” bo‘lsa 10 foiz ijodkorga yordam beradi, qolganlar esa o‘z kunini ko‘rishi kerak. “O‘zbekkino” yordam bergan taqdirda ham, ijodiy ishga aralashadi, eng alamlisi esa, uning rahbarligida o‘tirgan insonlarning aksariyati ijodkor emas. Ular faqat “Biz mana bunday ishni qildik, planni bajardik”, deyishadi, xolos.
Ikki marta Pitching kinofestivalida ishtirok etdim. Rosti, qatnashib hafsalam pir bo‘ldi. Institut paytidan boshlab bizga jamiyatdagi muammolar haqida film suratga olmaslikni qulog‘imizga quyishadi. Mana masalan, ko‘plab xalqaro ko‘rik tanlovlarda g‘olib bo‘lgan “Choy” filmini ham bu tanlovga qabul qilishmagan. Shokir Holiqovni dunyo tan olganidan keyin, uyalganidan “O‘zbekkino” chaqirib, taqdirladi.
Sir emas, yosh ijodkorga pul yo‘q, ammo buyurtma filmlarga pul topiladi. Buyurtma filmning mavzusi aniq belgilab qo‘yilgan, ammo ijodda bunday bo‘lmaydi. Byudjetga ajratilayotgan pul xalqning pulimi, demak, film ham xalqning dardini olib chiqishi kerak. Suratga olinganidan keyin kassasini oqlamaydigan filmlar kimga kerak? Yashirmayman, bir marta buyurtma asosida film olib berdim. Qo‘ldan o‘tguncha egasiga yetguncha tarzida ishlangan film shuncha vaqtdan beri yotibdi, birorta festivalda ishtirok etayotgani yo‘q.
Yosh kinorejissyor saytlar orqali xalqaro kinofestivallarda ishtirok etyapti. Quvonarlisi, g‘oliblar ham ko‘p. Nima uchun “O‘zbekkino” hech bo‘lmasa, ularning xorijga borib, taqdirlash marosimida ishtirok etish xarajatlarini qoplamaydi? Bu faxr-ku, nahotki shu borada ham yoshlarni qo‘llab-quvvatlolmaydi. Juda ko‘p yoshlar festivalda g‘olib bo‘lib, unda ishtirok etolmagan, ularni nomma-nom aytib berishim mumkin. Talaba amal-taqal qilib, ming dollarga kino olyapti, hech bo‘lmasa uni yuzaga chiqarish kerak-ku.
Yashirmayman, mablag‘im yo‘qligi uchun ikki yarim yildan buyon kino ololyotganim yo‘q. Mobilograflik qilib, tirikchilik qilib yuribman. Men-ku amakimdan qarz olib bo‘lsa-da, kino olibman, ammo yosh rejissyorlar orasida sinib qolayotganlari ko‘p.
Keyin yana bir jihat, badiiy kengashda faqat adabiyotshunos va komik aktyorlar emas, haqiqiy rejissurani tushunadiganlar o‘tirsin. Men Ayub Shahobiddinov, Yolqin To‘ychiyev, Shokir Holiqovlarni ular qatorida ko‘rishni istayman, deydi yosh kinorejissyor Muhammadali Samadov.
Videoni to‘liq holda “Daryo”ning YouTube sahifasida tomosha qiling.
Izoh (0)