Баҳорда энергия нархлари оширилиши инфляцияга қандай таъсир қилади? Марказий банк раиси жавоб берди

Жорий йилнинг апрель ойида газ, электр энергияси, иссиқ сув ва автомобиллар ёнилғиси нархлари оширилиши кутилмоқда. Бунинг таъсирида инфляция неча фоиз ўсиши мумкин? Бу саволга 23 январь куни Тошкент шаҳрида ўтказилган журналистлар билан мулоқотда Марказий банк раиси Тимур Ишметов жавоб берди, дея хабар қилмоқда “Дарё” мухбири.

Тимур Ишметовнинг айтишича, 2025 йил якунида Ўзбекистондаги умумий инфляция даражаси 7–8 фоиз атрофида шаклланиши кутилмоқда. Давлат томонидан бошқариладиган нархлар оширилиши ҳам мазкур прогнозда инобатга олинган.

“Энергия, коммунал, бензин, пропан, яъни давлат томонидан бошқариладиган нархлар оширилиши олдиндан белгиланган. Тарифларнинг оширилиши албатта прогнозларда инобатга олинган. Яъни энергия ва ёнилғи нархлари ўсиши инфляция ошишига 1,8–1,9 фоиз атрофида бирламчи таъсир қилиши кутилмоқда”, деди Марказий банк раҳбари.

Шу билан бирга, мулоқотда 2024 йил августда асосий ставка 14 фоиздан 13,5 фоизга пасайтирилганининг бозорга таъсири ҳақида ҳам қисқа жавоб берилди.

Асосий ставканинг 0,5 фоиз пасайишининг бозорга таъсирлари албатта бўлди. Ўтган йили қатъий монетар шароитлар таъсирида миллий валютадаги депозитлар ҳажми 1,5 баробар ошган. Жумладан, аҳолининг жами сўмдаги депозитлари 79 триллион сўмдан 113 триллион сўмга кўпайган. Бу йиллик 43 фоиз ўсиш дегани. Фоиз ставкаси пасайишидаги ўзгаришлар давлат қимматли қоғозлари бозорида яққон кўринди. Бу қисқа муддатли банклараро пул бозоридаги фоиз ставкаларида даромадлилик эгари чизиғида пасайиш бўлишига ёрдам берди,  деди Марказий банк раиси ўринбосари Беҳзод Ҳамраев.

Маълумот учун, 2025 йил 1 апрелдан аҳоли учун газ, электр энергияси нархлари оширилиши белгиланган. Шу билан бирга, йил давомида иссиқ сув ва иссиқлик таъминоти нархлари 30 фоиз ўсиши айтилган. Ўтган 2024 йилда мамлакатда газ 129 фоиз, электр энергияси 67 фоиз, иссиқ сув таъминоти 32,1 фоиз, иситиш тизими 36 фоиз қимматлашган.