2024 йил Ўзбекистон санъати ва маданияти учун йўқотишлар йили бўлди. 2024 йилда ўзбек миллий санъати ва адабиёти ривожига ҳисса қўшган, ижоди орқали халқ юрагида мангу ўрин олган қатор санъаткорлар ва маданият вакиллари ҳаётдан кўз юмди.
Адабиётшунос олим Ҳомиджон Ҳомидий
(1935 — 2024)
Таниқли адабиётшунос олим, Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети профессори Ҳомиджон Ҳомидий шу йилнинг 11 январь куни вафот этди.
Ҳомиджон Ҳомидий 1935 йил 4 октябрда Наманган вилояти, Косонсой шаҳрида этикдўз оиласида туғилган. Турли йилларда олимнинг “Гуманизм куйчиси”, “Барҳаёт шеърий қаср”, “Боқий бўстон таровати”, “Шоҳноманинг шуҳрати”, “Қирқ беш аллома ҳикояти”, “Аждодлар сабоғи — ақл қайроғи”, “Кўҳна Шарқ дарғалари” сингари ўттизга яқин китоблари нашр қилинган.
Олим бир қанча дарслик ва ўқув қўлланмаларнинг муаллифидир. Турли илмий тўплам, журнал ҳамда вақтли матбуотда олимнинг 500 дан ортиқ мақолалари эълон қилинган. У “Дўстлик” ордени ҳамда “Мустақилликнинг 15 йиллиги”, 1972 ва 1984 йилларда “Халқ маорифи аълочиси” нишонлари билан тақдирланган.
Журналист Айжамал Жанибекова
(1997 — 2024)
Зулфия мукофоти совриндори Айжамал Жолдасбаева-Жанибекова 11 январда 27 ёшида вафот этди.
Айжамал Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети ҳамда Ўзбекистон журналистика ва оммавий коммуникациялар университетини тамомлаган. 2014 йилда адабиёт йўналиши бўйича Зулфия номидаги давлат мукофоти билан тақдирланган.
Марҳуманинг яқинлари унда ҳомиладорлик даври оғир кечганини билдирган. Маълум муддат ўлик ҳомила билан юрган, бола олинганидан кейин унинг аҳволи оғирлашиб, дастлаб Тахтакўпир туманидаги касалхонага етказилган. Комага тушиб қолгач, Нукус шаҳридаги тез ёрдам шифохоналаридан бирига олиб борилган ва ўша ерда вафот этган. Унинг 2 ёшга тўлмаган ўғил фарзанди бор.
Актёр Турғун Азизов
(1934 — 2024)
Ўзбекистон халқ артисти, актёр ва режиссёр Турғун Азизов 22 январь куни 90 ёшида вафот этди.
Кўпчиликка «Мафтунингман» фильмидаги Бакир Назаров роли орқали таниш актёр Турғун Азизов 1934 йилнинг 30 ноябрида Тошкентдаги “Сарёғчи” (ҳозирги “Бешқайрағоч”) маҳалласида туғилган. 1956 йили аввалги Ўзбекистон Давлат театр ва рассомчилик институтини тамомлаб, шу йили ҳозирги Ўзбек Миллий академик драма театрига ишга қабул қилинган.
Асосий роллари: Фердинанд (“Макр ва муҳаббат”), Илёс (“Сарвқомат дилбарим”), Эйдзи (“Ўғирланган умр”), Марк Туйск (“Оқпадар”), Ниёз (“Номаълум киши”), Йўлчи (“Қутлуғ қон”), Ғофир (“Бой ила хизматчи”) ва бошқалар. Актёрга катта шуҳрат келтирган роли “Ўлимдан кучли” спектаклидаги Монсеррадир.
Режиссёр сифатида “Мирзо Улуғбек”, “Алишер Навоий”, “Меҳробдан чаён”, “Чимилдиқ”, “Машраб” каби спектаклларни саҳналаштирган.
Клипмейкер Жасур Шаметов
(1985 — 2024)
Таниқли оператор, режиссёр, клипмейкер Жасур Шаметов 10 февралда 39 ёшида вафот этди.
У шу кунга қадар “Қалбим ўғриси”, “Аччиқ ҳаёт”, “Қалбаки дунё”, “Учрашув”, “Гуноҳ”, “Зарб”, “Оҳ, Салима, Салима”, “Маҳаллада нима гап?” каби бадиий фильмларда постановкачи оператор сифатида ишлаган. Шунингдек, “Учрашув” бадиий фильмининг сценарий муаллифи ва постановкачи режиссёри.
Актёр сифатида “Суиқасд”, “Пойма-пой” фильмларида роллар ижро этган. Клипмейкер сифатида Райҳон, Лола, Шоҳруҳхон, Муниса Ризаева, “Афруз” гуруҳи ва бошқа хонандаларнинг ўнлаб клипларини тасвирга олган.
Актёр ва бошловчи Олим Ҳожишарипов
(1966 — 2024)
“Гап йўқ” ҳажвий кўрсатуви бошловчиси Олим Ҳожишарипов 19 март куни 58 ёшида вафот этди.
Олим Ҳожишарипов 1966 йилда туғилган. Актёр 1996 йилда ташкил этилган режиссёр Тўхтамурод Маҳкамовнинг “Гап йўқ. Маслаҳат” кўрсатувида бошловчилик қилган. “Ёшлар” телеканалида намойиш этилган айнан шу лойиҳадаги роллари орқали томошабинларга танилган ва уларнинг меҳрини қозонган. Маълум бўлишича, Олим Ҳожишарипов бир неча йиллардан бери саратон билан курашган.
Актёр Машраб Кимсанов
(1955 — 2024)
Таниқли актёр ва режиссёр Машраб Кимсанов 2 май куни 69 ёшида вафот этди.
Таниқли актёр ва режиссёр узоқ давом этган хасталикдан сўнг оламдан ўтди. Унинг рафиқаси, актриса Адолат Кимсанова 2022 йилда турмуш ўртоғининг хасталиги, тўртинчи инсультдан кейин тўшакка михланиб қолгани ҳақида “Дарё”га сўзлаб берганди.
Машраб Кимсанов “Водиллик келин”, “Оловли йўллар”, “Отамдан қолган далалар”, “Масхарабоз”, “Умид”, “Зебузар”, “Ҳаёт-мамот”, “Ҳақиқий эркаклар ови”, “Сеҳрли қалпоқча”, “Онагинам орзуси” каби кўплаб фильмларда эсда қоларли ролларни ижро этган. Режиссёр сифатида эса “Тоғлик куёв” ва “Беш қисмат” номли фильмларни суратга олган.
Ўзбекистон халқ артисти Малика Қаюмова
(1954 — 2024)
Ўзбекистон халқ артисти Малика Қаюмова 13 июнь куни 70 ёшида вафот этди.
Малика Қаюмова 1954 йил Тошкент вилоятида таваллуд топган. Маълумоти олий. 1976 йили Тошкент театр ва рассомлик санъати институтини битирган. Театрда саҳналаштирилган 30 дан ортиқ спектаклларда бош қаҳрамон ролларини ижро этган. Жумладан, “Тақдир”да амма, “Девона”да она, “Фотима ва Зуҳра”да она, “Алпомиш”да Кунтуғмиш, “Пари қишлоқ”да она, “Ўлдинг, азиз бўлдинг”да она, “Хонума”да Текле, “Тошкентнинг нозанин маликаси” да Хайри, “Суперқайнона-2” да Ҳожар, “Оёнам-қайнонам”да Қумри, “Қизи борнинг нози бор”да қуда каби образлари мутахассислар томонидан юқори баҳоланган.
У 2011 йили Ўзбекистон халқ артисти фахрий унвони билан мукофотланган.
Ўзбекистон халқ артисти Бобомурод Ҳамдамов
(1940 — 2024)
Ўзбекистон, Туркманистон ва Қорақалпоғистон Республикаси халқ артисти Бобомурод Ҳамдамов 2 сентябрь куни 84 ёшида вафот этди.
Бобомурод Ҳамдамов 1940 йилда Туркманистоннинг Чоржўй шаҳрида туғилган. Болалигидан қўшиқ айтишни яхши кўрган. Асосан 4 тилда: ўзбек, туркман, тожик ва ҳинд тилида халқ қўшиқларини ижро этган. Айниқса унинг “Султон Жалолиддин”, “Ким экан”, “Девона”, “Галдиму”, “Қўрқдим” каби қўшиқлари кенг оммалашиб, халқ қалбида муносиб ўрин эгаллади.
Бобомурод Ҳамдамов буюк ҳофиз Комилжон Отаниёзовнинг муносиб издоши эди.
Шоира Бибисора Туробова
(1952 — 2024)
Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси аъзоси, таниқли шоира Бибисора Туробова 15 сентябрь куни 72 ёшида вафот этди.
Бибисора Туробова 1952 йил 1 сентябрда Самарқанд (ҳозирги Навоий) вилояти Хатирчи туманида туғилган. Ўрта мактабдан кейин Мактабгача таълим техникумида ўқиб, сўнг Самарқанд давлат педагогика институтида таълим олган.
1990 йилларда Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасига аъзо бўлган. Унинг 2011 йилда ёзилган “Ўлсам, жанозамни булбул ўқисин” шеъри халқ орасида машҳур.
Дубльяж устаси Тўлқин Тожиев
(1936 — 2024)
Ўзбекистон халқ артисти, театр, кино ва дубляж санъати устаси Тўлқин Тожиев 13 декабрда 88 ёшида вафот этди.
Тўлқин Тожиев 1936 йил 13 апрелда Тошкентда туғилган. 1959 йили А.Островский номидаги Тошкент театр ва рассомлик санъати институтининг актёрлик факультетини тугатиб, Ҳамза номидаги Ўзбек давлат (ҳозирги Ўзбек миллий) академик драма театрига ишга кирган.
Тўлқин Тожиев “Ўзбекфильм” киностудиясида дубляж қилинган мингдан ортиқ хориж фильмига овоз берган. “Иван Василевич касбини ўзгартиради”, “Кавказ асираси”, “Ишдаги ишқ”, “Қор маликаси”, “Бошсиз чавандоз”, “Сиздан угина, биздан бугина”, “Нофелет қаерда?”, “Канонир Долласнинг саргузаштлари”, “Садоқат”, “Филлар менинг дўстларим”, “Рам ва Шам” “Қилич ва қалқон”, “Афоня” каби кўплаб фильмлар шулар қаторида.
Актриса Ҳалима Ибрагимова
(1979 — 2024)
Комик актриса Ҳалима Ибрагимова 7 декабрь куни 45 ёшида ҳаётдан кўз юмди.
Ҳалима Ибрагимованинг ўлими нафақат унинг яқинлари, балки ижтимоий тармоқлар фойдаланувчилари қалбини ҳам ларзага келтирди. Комик актрисанинг ўлимига қорин соҳасида қилинган операция асоратлари сабаб бўлган. Бу ҳақда Ўзбекистон халқ артисти Юлдуз Усмонова маълум қилди.
Актриса Шафоат Раҳматуллаева
(1941 — 2024)
Ўзбекистон халқ артисти, театр ва кино актрисаси Шафоат Раҳматуллаева 83 ёшида вафот этди.
Шафоат Раҳматуллаева 1941 йилнинг 4 январида Фарғона вилояти Фурқат туманидаги Навбаҳор қишлоғида туғилган. Қизининг санъатга бўлган қизиқишини билган отаси унинг санъаткор бўлишини хоҳламаган, қизини уйга қамаб қўйган кезлари ҳам бўлган. Кейинчалик тўйларга чиқмаслик шарти билангина қизининг санъат институтига ҳужжат топширишига рози бўлган.
Шафоат Раҳматуллаева узоқ йиллар давомида театр соҳасида фаолият юритиб келган. Шунингдек, “Масхарабоз”, “Севгинатор”, “Севгинатор-2”, “Эр бермоқ — жон бермоқ”, “Ўзимдан ўзимгача”, “Фидойилар”, “Пойга”, “Сеҳрли қалпоқча”, “Сариқ девни миниб” каби фильмлар ва кўплаб спектаклларда рол ўйнаган.
Аввалроқ хонанда Манзура “Севгинатор” фильмида қайнонаси ролини ижро этган актриса Шафоат Раҳматуллаева айни пайтда шифохонанинг реанимация бўлимида эканини айтиб, кузатувчиларидан дуо сўраган эди.
Изоҳ (0)