Ҳаётда ҳеч қачон ҳеч кимнинг ўйинчоғи бўлмаган француз актёри — Пьер Ришар 90 ёшда

2024 йилнинг 16 август куни буюк француз актёри Пьер Ришар 90 ёшини нишонлади. Машҳур актёр ўзбек томошабинларига “Омадсизлар”, “Қора пойабзал кийган малласоч”, “Ўйинчоқ”, “Оталар”, “Қочоқлар” каби фильмлар орқали яхши таниш.

Асли бадавлат одам бўлган, чинакам қасрда ўсиб-улғайган Пьер Ришар қандай қилиб шу қадар севимли бўлиб қолганини тушунтириб бериш қийин. У келишган ҳам, замонавий ҳам эмасди, аксинча доим бемаъни ва кулгили кўринарди. Ҳажвий қобилияти туфайли мактаб пайтидаёқ танилган. Отаси оиласини ташлаб кетгач, унинг тарбияси билан ота томондан бўлган қаттиққўл бобоси шуғулланади. Она томондан бўлган бобоси эса денгизчи ва безори бўлган, агар набираси кутилмаган ишлар қилса, доимо хурсанд бўларди — уларнинг иккаласи ҳам балиқ овлашни яхши кўрарди.

Ўзбек томошабинларининг севимлисига айланган “Ўйинчоқ” фильми Францияда унчалик муваффақият қозонмайди, фильм прокати ҳам ўртача бўлади. Балки, уларга боланинг катта ёшдаги эркакни сотиб олиши ва уни ўзининг жонли ўйинчоғига айлантириши ҳақидаги фильм ҳаддан ташқари жиддий туюлгандир. 

Кичкинагина одамнинг катта фирма ва катта пул олдидаги ожизлигини ҳис қилиш туйғуси жуда яхши тасвирланган. Лекин Ришар “Ўйинчоқ”да зўр ўйнаган бўлса-да, ўзи ҳеч қачон ҳеч кимнинг қўғирчоғи бўлмаган ва ролини йўқотадиган ҳеч нарсаси йўқ одам каби дадиллик билан ижро этган.

Сабр-тоқат, қийинчиликлар қаршисида табассум, ютиб чиқишга бўлган умид... Буларнинг ҳаммаси унинг ғалабасига ёрдам беради. Масалан, у ажойиб раққос эди. Уни ҳатто Морис Бежар труппасига таклиф қилишади. Лекин ўша пайтда актёрга Париж барларида комик сифатида чиқиш қилиш кўпроқ маъқул тушганди. Шунинг учун ҳам у труппанинг таклифини рад этади.

Унинг қаҳрамонларини унутиб бўлмасди. Қизиғи шундаки, “Қора пойабзал кийган малласоч” комедиясининг финалида Ришар қаҳрамони аэропортда ҳалок бўлиши керак эди. Лекин омадсизлик тимсоли бўлган, деворда Раҳманиновнинг портрети, жавонда рус матрёшкалари турган квартирада яшовчи Франсуа Пьер рен ҳатто сценарийчиларни ҳам енгишга муваффақ бўлади: уни ўлдиришмайди, унинг учун фильм давомини суратга олишади. 

Албатта, Жерар Депарде билан ижро этган ролларини эсламасликнинг иложи йўқ. Дарвоқе, улар партнёр бўлмаслиги ҳам мумкин эди. Дастлаб “Омадсизлар”да Лино Venturaнинг иштироки назарда тутилганди. У узоқ вақт ўзига шерик қидириб, ниҳоят Ришарда тўхтайди.

Тўсатдан Ventura гонорарни шунақанги ошириб юборадики, Френсис Вебер шоша-пиша унинг ўрнига бошқа актёр қидира бошлайди ва Депардени таклиф қилади. Гаплашиб олиш учун уни Ришар билан бирга кечки овқатга чақиради. Ришар чала-чулпа овқат ер, нон увоқлари ҳар томонга учиб кетарди, Депарде ҳайратда эди, Веберга эса бу кулгили манзара аллақачон ёқиб қолганди.

Ҳаётда Ришар ҳақиқий гурман, муваффақиятли вино ишлаб чиқарувчи, икки ўғил — Оливье ва Кристофнинг отаси. У ўзидан 30 ёш кичик ва танишишганида ҳатто француз тилини ҳам билмайдиган гўзал бразилиялик аёлга уйланган. Актёр китоблар ҳам ёзади — илк китоби “Халтаси йўқ кенгуру” деб номланган. У илгари Сена соҳилидаги баржа (шатакка олиб юриладиган юк кемаси)да яшарди, у ерда ўзига уч хонали уй қуриб олганди, кейинчалик эса Парижга кўчиб ўтади. Ҳозирда Ришар тўрт набиранинг севимли бобоси.