Марказий банк аҳоли истеъмол кайфияти бўйича навбатдаги шарҳини эълон қилди. Қайд этилишича, жорий йил июль ойида ўтказилган сўровларда 3 минг 100 нафардан ортиқ аҳоли қатнашган. Натижаларга кўра, аксарият аҳоли вакиллари келгуси 12 ойда Ўзбекистондаги иқтисодий шароитлар жорий даражада шаклланишига ишонган.
Даромадлари ортиши ва камайишини кутаётганлар
Сўровда қатнашганлар жорий йил II чоракда келгусида даромадлари ошиши бўйича кутилмалари пасайганини маълум қилган.
Даромадлари ўзгармаслигини қайд этганлар улуши 1,4 фоиз бандга ортиб, умумий респондентларнинг 26,4 фоизини ташкил этганди. Келгусида даромадлари камайишини таъкидлаганлар улуши 10 фоиз даражасида шаклланган. Даромадларининг ўзгаришсиз қолишини ёки камайишини кутаётганлар улуши кўпайган.
Апрель–май ойларида 1-чоракдагига нисбатан барча даромад гуруҳларида даромадлар кўпайиши бўйича кутилмалар бир оз пасайган. Даромадлар камайишини кутаётганлар улуши 10 фоиз даражасида паст сақланиб қолмоқда.
“Бунда, 10 миллион сўмгача даромадли респондентлар орасида келгусида даромадлари камайишини кутаётганларнинг улуши ошган. Шунингдек, ушбу даромад гуруҳларида келгусида даромадлари ўзгармаслигини таъкидлаганлар улуши эса кўпайган. Респондентларнинг 68 фоизи (ўтган чоракда 75 фоиз) расмий иш хақидан даромад олишини таъкидлаган. Тадбиркорлик, томорқа фаолияти ҳамда пул ўтказмалари орқали даромад олувчиларнинг улуши ортган”, дейилади шарҳда
Сўров натижаларига кўра, туризм, маиший хизмат, ташиш хизматлари ва қишлоқ хўжалиги соҳаларида даромадларнинг келгусида ошиши бўйича ижобий кутилмалар юқорироқ шаклланмоқда. Шу билан бирга, давлат бошқаруви, банк-молия, коммунал хизматлар ва қурилиш соҳаларида фаолият юритувчилар келгусида даромадларининг камроқ ошишини кутмоқда.
Харажатлари ортишини кутаётганлар кўп
Марказий банкка кўра, келгуси чоракларда аксарият респондентлар харажатлари кўпайишини кутмоқда.
Жорий йил II чоракда харажат субиндекси юқори даражада сақланиб, 77,7 бандни ташкил этган. Хусусан, респондентларнинг деярли 77 фоизи келгуси 12 ойда харажатлари кўпайишини билдирган. Ўтган йилнинг мос даврида ушбу кўрсаткич 80 фоизга тенг бўлган. Бу эса истеъмолчиларнинг келгусидаги харажатлари ўзгариши бўйича оптимистик кутилмалари сақланиб қолаётганлигини кўрсатади.
“Келгусида харажатларининг ўзгармаслигини таъкидлаганлар улуши 16,4 фоизни, харажатларнинг камайишини кутаётганлар эса 6,9 фоизни ташкил этган. Келгуси харажатлари кўпайиши бўйича нисбатан юқори кўрсаткич кўпроқ даромадли (10 миллион сўмдан юқори) аҳоли вакиллари томонидан қайд этилган (80-87 фоиз). Қолган даромад вакилларида ҳам 80 фоизга яқин респондентлар харажатлари кўпайишини маълум қилган”, дея қайд этган регулятор.
Аҳоли томонидан келгуси чоракда йирик харажатлар гуруҳлари ўрганилганда, сўров иштирокчилари асосан, уй-жой таъмирлаш, саёҳат, таълим, соғлиқни тиклаш, тўй маросимлари, уй-жой ва автомобиль хариди каби йирик харажатларни режалаштиргани маълум бўлган.
Пул жамғариш мойиллиги пасайди
Аҳолининг жамғаришга бўлган мойиллиги сўнгги икки чорак давомида маълум даражада пасайди. Жорий йилнинг II чорагида жамғариш кайфияти бўйича субиндекс кўрсаткичи ўтган чоракка нисбатан 1,3 фоиз бандга пасайиб, 67,1 бандни ташкил этган. Келгусида жамғармалари миқдори ошишини кутаётган респондентлар улуши ҳам 2,9 фоиз бандга камайиб, 60,3 фоизни ташкил этган.
Келгусида жамғармалари ўзгармаслигини билдирганлар улуши аввалги чоракка нисбатан 1,5 фози бандга ортиб, 25,6 фоизни, жамғармалари камайишини кутаётганлар улуши эса аввалги чоракка нисбатан 1,4 фоиз бандга кўпайиб, 14,1 фоизни ташкил этди.
“Шу ўринда, аҳолининг кредитлари ва қарз юки ортиб бораётгани фонида истеъмол харажатлари таркибида ўзгаришлар кузатилаётгани ҳам жамғариш кайфиятига маълум даражада таъсир кўрсатган бўлиши мумкин”, қайд этган Марказий банк.
Иқтисодиёт бўйича кутилмалар
Сўровда иштирок этган аксарият респондентлар келгуси 12 ойдаги иқтисодиёт истиқболи бўйича ижобий кутилмаларни билдирган. Жумладан, сўровномада иштирок этган респондентларнинг 57 фоизи келгусида мамлакат иқтисодиёти яхшиланишига ишонч билдирган бўлса, 29 фоизи иқтисодиётнинг жорий ҳолати сақланиб қолишини таъкидлаган.
Ўрта муддатли иқтисодий кутилмаларда кичик пасайиш кузатилган бўлса-да, сўров иштирокчиларининг учдан икки қисми келгуси 3 йилда Ўзбекистон иқтисодиёти барқарор ривожланиб боришини кутмоқда.
Изоҳ (0)