2025 йилги давлат бюджетидан боғчалар қуриш, реконструкция қилиш ва таъмирлашга ажратиладиган маблағларнинг 50 фоизи “Менинг боғчам” лойиҳаси доирасида сарфланади. Лойиҳа жамоатчилик фикри асосида амалга оширилиши белгиланган. Дастлабки босқичда янги боғчалар қурилишига урғу берилади. Бу ҳақда Иқтисодиёт ва молия вазирлиги вакиллари Сирожиддин Қутлиев ва Улуғбек Чориев “Дарё” мухбири билан суҳбатда батафсил тўхталди.
“Менинг боғчам” қандай лойиҳа? Ундан кўзланган асосий мақсад нима?
Вазирлик бўлим бошлиғи Сирожиддин Қутлиевнинг айтишича, лойиҳа тажриба тарзида бошланди.
— Янги “Менинг боғчам” лойиҳаси орқали мамлакатда боғчалар қуриш ва мавжудларини реконструкция қилишда жамоатчилик иштирокини таъминламоқчимиз. Бу бюджет маблағлари самарали сарфланишида муҳим аҳамиятга эга. Ҳозирда лойиҳалар ишлаб чиқилмоқда. Ҳукуматнинг 86-сонли раёсат баёни билан вақтинча тартиб йўлга қўйилган. Унга кўра, 2025 йилдан бошлаб боғчаларни қуриш ва реконструкция қилиш учун давлат бюджетидан ажратиладиган маблағларнинг 50 фоизи жамоатчилик иштирокида йўналтирилади, деди мутахассис.
Лойиҳа доирасида овоз бериш жараёнлари қай тартибда бўлади?
Вазирлик етакчи мутахассиси Улуғбек Чориев аҳоли порталга жойлаштирилган тайёр лойиҳага овоз беришини айтди.
— Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги билан Иқтисодиёт ва молия вазирлиги қурилиши ёки реконструкция қилиниши режалаштирилган боғчалар рўйхатини “Очиқ бюджет” порталига жойлайди. Фуқаролар тайёр лойиҳага овоз беришлари керак бўлади. Бунда аҳоли ҳудудида янги боғча қурилишига ёки бўлмаса, шароити оғир аҳволдаги боғчани реконструкция қилишга овоз беради. Жараёнда бир фуқаро бир овоз бериш имконга эга бўлади. Порталда энг кўп овоз тўплаган лойиҳалар ғолиб деб эълон қилинади ва 2025 йилги инвестиция дастурига киритилади, дейди Улуғбек Чориев.
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги берган маълумотларга кўра, ҳозир Ўзбекистонда 37 548 та боғча фаолият юритмоқда. Шундан 6 867 таси давлат боғчалари ҳисобланади. Янги лойиҳани режалаштириш жараёнида нечта давлат боғчаси реконструкцияга муҳтож экани ўрганилдими?
Суҳбат давомида Сирожиддин Қутлиев нечта боғча қуришга эҳтиёж борлиги ва шароити оғир аҳволдаги мактабгача таълим ташкилотлари сони ҳақида маълумот берди.
“ ‘Менинг боғчам’ лойиҳасининг дастлабки босқичида янги боғчалар қуришга эътибор қаратяпмиз. Ҳозир республиканинг 500 дан ортиқ ҳудудида янги боғчалар қуришга эҳтиёж бор. Жами 6 867 та давлат боғчаларининг 20–25 фоизи 30-40 йил илгари қурилган ва реконструкцияга муҳтож. Яна бир масала —ҳозир республикада 100 дан ортиқ мослаштирилган (мактаб ёки ташкилотлар бинолари) боғча бинолари бор. Уларни бузиб, қайтадан қуриш керак”, деди вазирлик вакили.
Лойиҳага овоз бериш жараёни қачон бошланади ва қанча маблағ ажратилади?
Улуғбек Чориевнинг маълум қилишича, лойиҳа доирасида махсус онлайн платформа жорий йил 20 августгача ишга туширилади.
“Кейин ҳудудларда қурилиши белгиланган боғчалар рўйхати шакллантирилади ва ‘Очиқ бюджет’ порталига жойланади. Вақтинчалик тартибга кўра, 5–15 сентябрь кунлари лойиҳаларга овоз бериш жараёни ўтказилади. Агар кунлари ўзгарса, қўшимча маълумот берилади”, деди мутахассис.
Суҳбатда Сирожиддин Қутлиев ҳар бир тумандан учтагача боғча қуриш бўйича лойиҳалар танлаб олинишини айтди.
“ ‘Менинг боғчам’ лойиҳаси доирасида келаси йили қурилиши режалаштирилган боғчалар учун давлат бюджетидан 400 миллиард сўм атрофида маблағ ажратилиши кутилмоқда. Албатта, бу маблағ барча ҳудудларга эҳтиёж даражасида боғчалар қуришга етмайди. Шунинг учун боғчага эҳтиёж энг юқори ҳудудларни саралаб, маблағ ажратиш чоралари кўрилади. Мувофиқлаштирувчи гуруҳ масаланинг барча жиҳатларини ўрганмоқда. Ҳозирда болаларни боғчаларга қамров даражаси энг паст ҳудуд Қашқадарё вилояти ҳисобланади. Тошкент шаҳрида эса янги боғчалар қуриш учун 70 фоиз жойда бўш ер майдони мавжуд эмас”, деди вазирлик бўлим бошлиғи.
Янги боғчалар қурилишида шаффофлик қандай таъминланади?
Улуғбек Чориев онлайн порталда лойиҳаларни кузатиб бориш тизими ишга туширилишини айтди.
“Фуқаролар ғолиб бўлган лойиҳа амалга оширилиши бошланишидан якунлангунга қадар бўлган жараённи онлайн кузатиш имконга эга бўлади. Қурилиш давомида лойиҳаларга қанча маблағ ажратилаётгани ҳам очиқланади. Жараёнда тўлиқ жамоатчилик назорати ўрнатилишига имкон берилади”, деди вазирлик вакили.
Изоҳ (1)
Жамоатчилик фикри асосида амалга оширилади деган жойига қўшилмайман. Опен бюджетда кўрдик жамоатчилик фикрини. Уйма уй юриб, кучаларда тўхтатиб, бозорда динамиклар орқали чақириб, бошқа худудлардан телефон қилиб уша худудга умуман алоқаси бўлмаган Фуқароларнинг овози эвазига қанча ишлар амалга оширилди. Бу шармандаликдан бошқа нарса эмас.
Бу лойиҳани амалга ошириш механизми нотўғри. Овоз берганларнинг қайси худудга алоқадорлигини хисобга олиш керак.
Демократия, демократия деб, демократияни порнографияга айлантириб юборишяпти. Ҳар бир нарсада меъёр бўлиши керак.
Дейлик бир худудда богча қилишмоқчи, яхши, лойиҳани ишлатишсин, бироқ бутун республика бўйича эмас, уша худудга алоқадор инсонларнинг овозлари хисобга олинсин.