Германиянинг Статиста платформаси маълумотларига кўра, чойни севиб истеъмол қиладиган мамлакатлар рўйхатида Туркия биринчи ўринда. Бу мамлакат аҳолисининг 87 фоизи мунтазам равишда ва об-ҳаво шароитидан қатъи назар, доимо иссиқ чой ичишга одатланган. Чойни севувчилар рейтингида кейинги ўринларда Кения, Покистон, Ҳиндистон каби давлатлар келган. Бу мамлакатларнинг барчасида ёзда ҳаво ҳарорати +30 градусдан ошади, Туркияда эса ўртача ҳарорат +38 даражага етади.
Ёзнинг чилласида ҳам қайноққина чой дамлаб ичиш анъанаси МДҲ мамлакатлари — Қозоғистон, Қирғизистон ва Ўзбекистонда ҳам узоқ вақтдан бери мавжуд. Эҳтимол, қадимдан ота-боболаримиз ёзда ҳам иссиқ сув ёки чой ичиш танадаги иссиқликни чиқариб юбориши ва натижада маълум муддатдан сўнг тана совиши ҳақида билишгандир?
Иссиқ чой қандай қилиб салқинланишга ёрдам беради?
Германия олимлари турли ҳароратдаги сув жисмоний машқ вақтида тананинг иссиқликни сақлаб қолиш даражасига қандай таъсир қилиши устида синов ўтказди. Тўққиз нафар иштирокчи 75 дақиқа давомида велосипед педалларини айлантирди ва ҳар 15 дақиқада совуқ (1,5°C) ва иссиқ (50°C) бўлган турли ҳароратдаги сув ичишди.
Тадқиқот натижалари шуни кўрсатдики, илиқ ичимлик танадаги сув буғланишини тезлаштириши туфайли иштирокчи тезроқ совиди. Совуқ ичимликдан кейин аксинча, тана ҳарорати пасайиши секинлашди. Хулоса қилганда, 50°C иссиқликдаги сув иштирокчиларга тезроқ совишига ёрдам берди.
Илиқ ёки иссиқ ичимлик танадаги терморегуляция — совитиш тизимини ишга туширади ва тер ишлаб чиқара бошлайди. Намлик буғланганда организмдаги иссиқлик энергияси чиқиб кетади ва тана совийди.
Ёзда иссиқ чой ичиш керакми?
Қайд этиш лозимки, тажрибада велосипедчилар бўлган хона ҳарорати 23°C, намлик эса 23 фоиз эди. Тадқиқот вақтида хона намлик даражаси паст ва қуруқ бўлган. Шу сабабли бундай эффект ташқаридаги об-ҳаво даражаси билан узвий боғлиқ. Агар 40 даража иссиқ ҳавода кўчада турган ҳолда иссиқ сув ичилса, бундай натижага эришиш амримаҳол.
Расмий маълумотларга келсак, Буюк Британия соғлиқни сақлаш хизмати мутахассислари ёзда иссиқ ичимликлар ичишни маслаҳат бермайди. Бироқ улар айнан нима сабабдан бундай хулосага келганини изоҳламаган.
Агар сиз ҳақиқатан ҳам иссиқ чой ичишни ёқтирсангиз ва об-ҳаво туфайли бундай одатдан воз кечишни истамасангиз, ҳеч қандай муаммо йўқ. Асосийси, ичимликка алкоголь қўшилмаган бўлиши лозим, чунки этанол спирти организмни сувсизлантиради.
Изоҳ (0)