Инсон мияси мураккаб. У тўлиқ қувват билан ишлайди ва кўпчилик ишонганидек 10 фоиз эмас, лекин айни пайтда дангаса бўлишни яхши кўради. Унга узоқ вақт таниш ва тушунарли ҳолатда қолиш қулай. Шунинг учун баъзан хотиралар тўрига ёпишиб қоламиз. Ахир, бир марта бошдан кечирган ҳамма нарса аллақачон таниш ва буни бошдан кечирганимиздан кейин келажак учун хавф туғдирмайди. Шундай қилиб, ҳамма киришни жуда хоҳлайдиган комфорт зона шаклланади.
Биринчи белги: тўлиқ салбий муносабат
Бундай ҳолатда сиз ижобий фикрлай олмайсиз. Ҳар қандай ёрқин фикр деярли бош оғриғига сабаб бўлади ва ҳар бир самарали ҳаракат учун баҳоналар мавжуд. Масалан: “Мен машҳур блогер бўлардим, энди ёшим ўтиб қаергаям борардим” каби.
Иккинчи белги: руҳий театр
Стрессли вазиятда ёки можаро пайтида ўз позициянгизни ҳимоя қила олмайсиз, кейин ўзингиз билан ёлғиз қолган ҳолда у одамга қандай муносабатда бўлиш кераклигини муҳокама қиласиз. Шу билан бирга, зиддиятли вазиятни ҳал қилиш учун имконият йўқ, лекин хафагарчилик сақланиб қолади ва ҳаётингизни заҳарлайди.
Тўртинчи белги: ҳамма жойда яширин белги ва маъноларни кўрасиз
Агар белгиларни излашни бошласангиз, унда бу юқори кучларнинг намоён бўлиши эмас, балки ортиқча фикрлаш масаласидир.
Масалан, дўкондаги қўпол сотувчи аёлнинг тишларини қисиб мурожаат қилгани сизда нимадир нотўғри эканини англатмайди. Бу унинг ёмон кайфияти, ёмон характери, ёмон хулқ-атвори ёки касбий қобилиятсизлиги муаммоси. Ва бунинг сизга ҳеч қандай алоқаси йўқ. Бу шуни англатадики, сиз бундай эпизодларни ўзингиз каби қабул қилмаслигингиз керак.
Бешинчи белги: доимий хавотир
Доимий ташвиш ҳисси (айниқса, бунинг учун объектив сабаб бўлмаса) ўзингизни стрессга дучор қилаётганингизни кўрсатади. Афсуски, бу узоқ вақтдан бери мия учун одат бўлиб қолган, чунки бундай ҳолат аллақачон бузуқ “комфорт зонаси” сифатида қабул қилинган. Ундан чиқиш осон бўлмайди ва мутахассиснинг ёрдамига муҳтож бўлишингиз мумкин.
Олтинчи белги: ухлашдаги муаммо
Ташвиш ҳисси ётишдан олдин кучаяди ва ортиқча фикрлаш ухлашингизга имкон бермайди. Бундай пайтда баъзилар тинчлантирувчи мусиқа тинглашади, бошқалари медитация қилади, айримлар ромашка чой ичади.
Еттинчи белги: концентрацияни йўқотиш
Ҳаддан ташқари синхронизация билан тўлиб-тошганлар фақат оғриқли фикр ва у билан боғлиқ тажрибаларга эътибор беришади. Қолганлари аҳамиятини шунчалик йўқотадики, одамлар муҳим саналар, қариндошларининг туғилган кунлари, ҳатто болаларини мактабдан олиб кетиш, овқатланиш ёки шунчаки ювиниш кераклигини унутишади.
Бундай ҳолларда нима қилиш керак?
Биринчидан, эътиборингизни ўзгартиринг
Салбий фикрлар онгингизни эгаллаб олганини англаганингиздан сўнг, ўзингизни тўхтатинг ва эътиборингизни сунъий равишда жуда оддий нарсага ўтказинг. Ўзингизга атрофдаги 4 хил рангни топиш, 3 хил товушни эшитиш ва 2 хил ҳидни ҳидлаш вазифасини беринг.
Шунингдек, қизил машиналарни ёки жигарранг пойабзал кийган эркакларни ҳисоблашингиз, сакрашингиз ёки жойингизда турган ҳолда югуришингиз, чизишингиз, қўшиқ айтишингиз ёки пиширишингиз мумкин.
Иккинчидан, ёзиш билан шуғулланинг
Салбий фикрларни қоғозга ёзинг. Қисқача эмас, балки ранглар ва метафораларда. Қайта ўқиганингизда, кўп нарсалар бемаъни ва кулгили бўлиб кўринади. Бир оз вақт ўтгач, бу усулга ўрганиб қолганингиздан сўнг, ҳар бир салбий ҳолат ёки муаммога 3-4 та ижобий фикр ёки муаммонинг муқобил ечимларини қўшинг.
Учинчидан, салбий фикрни ижобий томонга ўзгартиринг
Ҳар бир ҳолат учун ижобий томон ёки сифат топинг. Мисол учун, лойиҳангизни ҳимоя қилишда унчалик яхши иш қилмадингиз деб ўйлайсиз. Томошабинларнинг баъзилари ҳатто кулишди. Бу ҳолатда ижобий томони шундаки, сиз қандайдир тарзда одамларни кулдиришни биласиз, бу эса глобал маънода уларнинг умрини узайтиради.
Тўртинчидан, назоратни сусайтиришдан қўрқманг
Ўйлайдиган одамлар кўпинча ҳамма нарсани ва атрофдагиларни бошқаришга ҳаракат қилишади. Бироқ шундай нарсалар борки, уларга оддий одам таъсир қилолмайди. Масалан, сиз иқлимга, об-ҳавога, доллар курсига ва бошқа одамларга таъсир қила олмайсиз. Сиз ўзингизни ва фарзандларингизни фирибгарлар ва қароқчилардан иложи борича ҳимоя қилишингиз мумкин. Бу фақат шахсий қарор, шунинг учун ташвишланишга ҳожат йўқ.
Бешинчидан, воқеаларни қисқача баҳоланг
Воқеаларни баҳолаш учун кунига 5 дақиқадан кўпроқ вақт ажратишни ўрганинг. Ўзингизга хотиржамлик билан хотиралар билан шуғулланиш учун вақт ажратинг. Аммо вақт тугаши биланоқ, ақлий каруселни тўхтатинг ва диққатни тезда ўзгартиринг.
30 дақиқадан бошланг, кейин вақтни аста-секин камайтиринг. Вақт минимал даражага тушганда, кун орага ўтинг. Энг муҳими, яхши нарсаларга эътибор қаратишга ҳаракат қилинг, ўзингизни тез-тез мақтанг ва ривожланиш ўрганинг.
Изоҳ (0)