Инсон танаси триллионлаб бактерия, вирус ва замбуруғларга тўла. Улар биргаликда микробиомни ташкил этади. Ичаклар саломатлиги эса микробиомга боғлиқ. Микробиом нафақат овқат ҳазм бўлишига, балки руҳий саломатликка, иммунитетга ва сурункали касалликларнинг ривожланиш хавфига ҳам таъсир қилади. Микробиом яхши ишлаши учун пребиотик ва пробиотиклар ёрдам беради. Улар овқат ҳазм қилиш тизимининг нормал ишлашини таъминлайди умумий соғлиқни яхшилайди.
Пробиотиклар — йогурт ва кефир каби маҳсулотларда топиладиган фойдали ва тирик бактериялардир. Пребиотиклар эса ичакдаги фойдали бактерияларни озиқлантирадиган клетчатка туридир. Қуйида ошқозон-ичак фаолиятига ижобий таъсир этадиган пребиотикларга бой табиий озиқ-овқатлар рўйхатини ҳавола этамиз.
- Банан
Банан ўсимлик толаларига бой ажойиб ва тўйимли маҳсулот бўлиб, таркибида калий, магний ва C витамини мавжуд. Банан ичакдаги фойдали бактерияларнинг кўпайишини рағбатлантирадиган инулин номли пребиотик толаларни ҳам ўз ичига олади.
- Дуккаклилар
Ясмиқ, ловия ва бошқа дуккаклиларда ичаклар учун зарур миқдорда пребиотиклар мавжуд.
- Кўкатлар
Антиоксидант ҳисобланган кўкатлар таркибида ўсимлик толаси, фолий кислотаси, B ва C витаминлар бўлиб, фойдали ичак бактерияларининг кўпайишига имкон беради.
- Карам
А, К витамин, темир моддаси ва ўсимлик толаси сероб бўлган карам ичаклар саломатлиги учун жуда муҳим сабзавотдир.
- Дон маҳсулотлари
Майдаланмаган дондан тайёрланган нон маҳсулотлари, жигарранг гуруч ва макарон кабилар ўсимлик толасига бой бўлганлиги сабабли ичаклар фаолиятини яхшилайди ва пребиотик сифатида таъсир қилади.
- Топинамбур (ер ноки)
Ўсимлик ширалилиги учун “ер ноки” деб ҳам юритилади. Ўзбекистон бозорларида ўсимликнинг илдиз мевалари кузда пайдо бўлади. Топинамбур витаминлар, клетчатка, инулин, пектин ва фруктоза, шунингдек, темир, калций, калий, магний, мис, фосфор, цинк ва кремнийнинг минерал тузларига бой.
- Кўк пиёз, пиёз, саримсоқ
Ушбу маҳсулотлар ошқозон-ичак тракти касалликлари билан оғримаган инсонлар учун муҳим пребиотиклар манбайи ҳисобланади. Бундан ташқари, саримсоқ ва кўк пиёз антиоксидантлар, витамин C ва селен моддасига бой.
- Сачратқи
Ушбу ўсимликда ичак фаолиятини яхшилайдиган ва қабзиятни бартараф этадиган пребиотик толали инулин мавжуд. Унинг илдизи глютенсиз озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқаришда қўлланилади. Баъзи шахсларда сачратқи диареяни келтириб чиқариши мумкин. Шунинг учун мазкур ўсимликдан эҳтиёткорлик билан фойдаланинг.
Изоҳ (0)