Зарардан “боши” чиқмаётган бозор. Тошкентдаги “Олой” деҳқон бозори топган фойдасини ўтган йиллардаги зарарларни қоплашга сарфлаяптими?

Тошкент шаҳрида жойлашган “Олой деҳқон бозори” АЖнинг ўтган йили кўрган соф фойдаси 2022 йилдагидан икки баробардан кўпроқ ўсди. Бироқ мазкур даромадлар тўлиқ аввалги даврларда кўрилган зарарларни қоплашга йўналтирилган. Бу ҳақда Очиқ маълумотлар порталида ахборот берилган.

Порталда “Олой деҳқон бозори” АЖ томонидан 2018–2023 йилларда кўрилган соф фойдалар бўйича қисқа маълумотларни кўриш мумкин. Хусусан, бозорнинг 2023 йил якуни бўйича кўрган соф фойдаси 661 миллион 405 минг сўмни ташкил этган. Қарорга кўра, ушбу маблағларнинг барчаси аввалги йиллардаги зарарларни қоплашга йўналтирилади. Бироқ бозор маъмурияти зарарнинг молиявий таркибини очиқламаган.

Портал маълумотларига қараганда, “Олой деҳқон бозори” АЖ 2022 йилда 285 миллион 285 минг сўм соф фойда олган. Пуллар тўлиқлигича 1,1 миллиард сўмлик зарарнинг (бу зарар қайси йилларда, қандай йиғилиб қолгани ёзилмаган) бир қисмини қоплашга йўналтирилган. Натижада сўндирилмаган (тўланмаган қарз) миқдори 834 миллиард сўм қолиши ёзилган.

Умуман олганда, порталда келтирилган маълумотларга назар ташланса, бозорнинг сўнги етти йил давомида кўраётган фойдалари ўтган йиллардаги зарарларни қоплашга сарфланаётгани кўринади.

Масалан, бозор 2021 йил якуни бўйича 230 миллион 322 минг сўм соф фойда олган. Ўша вақтда ҳам кўрилган фойданинг барчаси аввалги йиллардаги зарарни қоплашга сарфланган. Шу билан бирга, “Олой деҳқон бозори” АЖ 2018 йилда 131,9 миллион сўм, 2019 йилда 155,6 миллион сўм, 2020 йилда 395,9 миллион сўм соф фойда кўрган ва маблағларнинг барча қисми аввалги йиллардаги зарарни қоплашга йўналтирилган.

Аввалроқ пойтахтдаги “Миробод деҳқон бозори” АЖ 2023 йилда 2 миллиард сўмдан зиёд соф фойда кўргани хабар қилинганди. Бозор маъмурияти мазкур маблағлардан 50 фоизини ажратмалар ва давлат улуши бўйича дивидендларга ўтказади. Жамият кузатув кенгаши, бошқарув органлари ва ходимларини 2023 йил якуни бўйича рағбатлантиришга 554 миллион сўм йўналтиради. Қолган 513 миллион сўм соф фойда жамиятнинг моддий техника базасини мустаҳкамлаш ва ривожлантиришга йўналтирилади.

Эслатиб ўтамиз, 2022 йилда “Миробод” деҳқон бозори Тошкентдаги деҳқон бозорлари орасида энг кўп соф фойда (1,7 миллиард сўм) олганди.