21 сентябрь, чоршанба куни Нью-Йоркда бўлиб ўтган Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ) Бош ассамблеясида 67 давлат БМТнинг Жаҳон океанларини ҳимоя қилиш бўйича янги конвенция сини имзолади.
“Конвенция ни имзолаш орқали биз океанларни инсон босимидан ҳимоя қилишимиз ҳамда 2030 йилгача сайёрамизнинг камида 30 фоизини асраш мақсадимизга бир қадам яқинлашишимиз мумкин”, — деди Европа Иттифоқининг атроф-муҳит бўйича комиссари Virginиюс Синкевичус.
У ҳужжатни “океанлар учун конституция” деб атади. Келишув кучга кириши учун давлатлар томонидан миллий даражада ратификация қилиниши керак.
Қарийб 15 йил давомида муҳокама қилинган Денгиз биохилма-хиллигини ҳимоя қилиш бўйича глобал пакт 2023 йил март ойида келишилган ва июнь ойида БМТ томонидан расман қабул қилинган. Бу ўтган йили келишилган 2030 йилгача дунё ер ва сувларининг 30 фоизини (“30 гача 30”) ҳимоя қилиш мақсадига эришиш учун муҳим восита сифатида қаралмоқда. Сўнгги йилларда ҳаво ҳароратининг кўтарилиши ва чекланмаган балиқ овлари туфайли дунё океанига таҳдидлар кучайган. Океанларнинг карбонат ангидридни сингдириш қобилиятини оширадиган денгиз тубини қазиш ва геоинженерия технологиялари янги таҳдидлар келтириб чиқариши мумкин.
“30 гача 30” мақсадига эришиш учун атроф-муҳитни муҳофаза қилиш гуруҳлари келишув 2025 йилгача тўлиқ амалга оширилиши кераклигини билдирди.
“Океан кута олмайди ва келишув деярли 20 йил давомида тузилганини ҳисобга олсак, вақтни беҳуда сарфлашга ҳожат йўқ”, — деди Бутунжаҳон табиатни муҳофаза қилиш жамғармасининг денгиз ишлари бўйича эксперти Жессика Беттл.
Ўз навбатида, Бутунжаҳон табиатни муҳофаза қилиш иттифоқи (IUCN) ҳисоб-китобларига кўра, келишувни амалга оширишни бошлаш учун 500 миллион доллар, амалга ошириш ва ривожлантириш учун махсус фонд яратишга эса йилига яна 100 миллион доллар керак бўлиши мумкин.
Изоҳ (0)