Дунё бўйича ҳозирги ҳаво ҳарорати ўтган асрдагидан иссиқроқ ва келгусида бунданда юқори ҳарорат кузатилиши кутилмоқда. Бу ҳақда иқлимшунос Эркин Абдулаҳатов ЎзАга берган интервьюсида айтиб ўтди.
Эркин Абдулаҳатовнинг айтишича, иқлим ўзгаришига инсон омили ҳам сезиларли таъсир қилмоқда.
“Ҳозир дунёда ҳаво ҳарорати ўтган асрдаги ҳароратдан иссиқ. Яъни бугунги иссиқлар 100 йил аввал кузатилмаган даражада юқорироқ ҳароратларни беряпти. Буни иқлимшуносларнинг кўпчилиги инсоннинг иқлимга таъсири билан боғлашяпти. Ишлаб чиқаришнинг ривожланиши, кўмир ва бошқа жуда ҳам кўп углеводородларнинг ёқилиши оқибатида атмосферада “иссиқхона эффекти” ҳосил бўляпти”, — деди мутахассис.
Эркин Абдулаҳатовга кўра, олимлар келгуси йилларда бутун дунёда, хусусан, Марказий Осиёда ҳам ҳаво янада исиб боришини прогноз қилмоқда.
“Дунёда иқлим марказлари бор. Масалан, Хитой, Япония, Австралия, АҚШ, Россия ва бошқа мамлакатларнинг ўз иқлим марказлари мавжуд. У марказлардаги мутахассислар бир-биридан мустақил. Улар келажакда аҳоли ўсиши, Ер айланиши, ҳарорат кўтарилиши ва бошқа омилларни инобатга олиб, келгуси ҳар 10 йиллик учун иқлим ўзгариши сценарийларини ишлаб чиқади. Олимларнинг барчаси келгусида дунёда ҳарорат кўтарилиб бориши бўйича бир хил тўхтамга келмоқда.
Ўзимиз ҳам дунё ҳамжамияти келишаётган хулосаларни асос қилиб оламиз. Хусусан, 2030 йилда ҳаво ҳарорати 2 даражагача, 2050 йилда 2,5 –3 даражага, 2100 йилгача 4 даражагача кўтарилиб кетиши айтилмоқда. Бу прогнозлар бўйича келгусида режалар ишлаб чиқилади. Ўзбекистон ҳам иқлим битимидан келиб чиқиб, ҳар хил сценарийлар тузади. Ҳозир сув, қишлоқ хўжалиги, энергетика вазирликлари фаолияти давомида иқлим ўзгаришини инобатга олади”, — деди иқлимшунос.
Аввалроқ олимлар 2024 йилни дунёда охирги 8-9 йиллик ва кузатувлар тарихидаги энг иссиқ йил бўлиши мумкинлигини айтгани хабар қилинганди. Шунингдек, 2026 йилда дунёда рекорд даражадаги иссиқ ҳарорат кузатилиши прогноз қилинмоқда.
Изоҳ (0)