• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +31°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Қандай қилиб соғлом ичаклар депрессия билан курашишга ёрдам беради? Мутахассис тушунтиради

    Ичакларимизда яшайдиган бактериялар бизнинг кайфиятимиз ва ҳиссий ҳолатимизни аниқлай олади. Бу қай тарзда юз беради? Келинг, гастроэнтерологга мурожаат қилган ҳолда жараённи билиб оламиз.

    Фото: Lisa

    Бактериялар орасида ҳам “яхшилари” бор

    Болаликдан бошлаб ҳар бир инсон бактерияларнинг “ёмон жонзотлар” эканлигига ўрганиб қолган. Чунки улар кўплаб инфекциялар — ичаклар, шамоллаш билан боғлиқ ва бошқа касалликларни келтириб чиқаради. Аммо ичимизда доимо организм билан мукаммал уйғун бўлган фойдали бактериялар мавжуд — улар симбиотик деб аталади. Ичак организмдаги бактериялар энг кўп тўпланган жойдир. Уларнинг аксарияти катта ичакда — овқат ҳазм қилиш тизимининг энг охирги қисмида яшайди. Ичак бактерияларининг умумий сони 1 триллионни ташкил этади! Бу рақам организмнинг ўз ҳужайралари сонидан қарийб бир ярим баробар кўп. Ичак бактерияларининг хилма-хиллиги туфайли улар “ичак микрофлораси” ёки “микробиота” деб аталади.

    Бахт гормони — серотониннинг 90 фоизи махсус ичак ҳужайралари томонидан ишлаб чиқарилади.

    Ичакда яшовчи бактерияларнинг айрим турлари қисқа занжирли ёғ кислоталарини чиқаради, бу эса ушбу ҳужайралар томонидан серотонин ишлаб чиқаришни кўпайтириши мумкин. Шундай қилиб билвосита бактериялар яхши кайфиятни сақлашга ёрдам беради.

    Фото: Google Image

    Туйғулар ва ичак микробиотаси ўртасидаги боғлиқлик “мия-ичак-мия” деб аталадиган ўқ бўйлаб содир бўлади. Мия ички органларнинг асосий регулятори бўлган вагус нерви орқали ичаклар билан боғланган. Ичакни иккинчи мия деб айтишлари ажабланарли эмас. Бу орган нерв ҳужайраларининг зич тармоғи билан ўраб олинган — бу тармоқ ичак асаб тизими деб аталади. Ушбу тизим ичакларнинг мия назоратидан мустақил ишлашига имкон беради — ичакнинг турли қисмлари бир-бири билан “мулоқот қилади” ва озиқ-овқат бўлакларининг таркиби ёки бактериялардан келган сигналларга қараб қисқариш ёки бўшашиш ҳақида қарор қабул қилади.

    Стресс ва депрессия ҳақида унутинг

    Бироқ нафақат бактериялар кайфиятни аниқлай олади, балки стресс ҳам ичак бактериал мувозанатининг бузилишини ва яллиғланишини келтириб чиқариши мумкин. Буйрак усти безлари томонидан ишлаб чиқариладиган стресс гормони — кортизол ичак деворининг ўтказувчанлигини оширади. У ичакнинг юза ҳужайралари орасидаги масофани катталаштириб, унинг деворини элакка ўхшаган ҳолат келтириб чиқаради. Натижада турли бактериал токсинлар қон оқимига кириб, яллиғланишни келтириб чиқаради. Ва мия ўз навбатида яллиғланишга стресс ва депрессия билан жавоб қайтаради.

    Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, депрессия билан оғриган одамлар ичак микрофлорасининг бир-бирига ўхшаш таркибига эга. Одатда, “яхши” ичак бактериялари “ёмон” бактерияларнинг кўпайишини олдини олади, аммо сурункали стресс, уйқу ёки овқатланиш мувозанатининг бузилиши вазиятни “ёмон”лар фойдасига ўзгартиради. Шу тариқа дисбактериоз (дйсбиосис) ҳолати кузатилади. Бу касаллик юқорида тавсифланган механизм каби ичак шиллиқ қаватининг яхлитлигини бузади.

    Рационга нималар қўшиш керак?

    Микробиотангизни қўллаб-қувватлаш ва “ёмон” бактериялар кайфиятингизни бузмаслиги учун сиз диетангизни кузатиб боришингиз керак. Ичак микробиотаси ўз энергия ва ресурсларини биз истеъмол қиладиган овқатдан олади. Шунинг учун бошқача қилиб айтганда: ўзимиз ва ичак бактерияларимиз биз истеъмол қиладиган нарсаларимиздир.

    Фото: Lisa

    Ҳар хил турдаги бактериялар турли хил овқатларни афзал кўради: баъзилари тез ҳазм бўлувчи углеводлар билан озиқланади, айримлари клетчатка, лактоза ёки крахмални “ейди”, бошқалари эса маълум турдаги оқсил ва ёғларни афзал кўради. Ҳар куни ун маҳсулотлари ва ширинликларни истеъмол қилиш бу маҳсулотлар билан озиқланадиган бактерияларнинг кўпайишига олиб келади.

    Фойдали бактериялар табиий ўсимлик озиқ-овқатларини яхши кўради. Ёнғоқ, кўкатлар ва тўлиқ донларни диетангизга қўшиш ичак саломатлигини сақлашга ёрдам беради. Яллиғланиш хавфи камаяди, деворнинг ўтказувчанлиги пасаяди ва умуман овқат ҳазм қилиш нормаллашади.

    Шунингдек, диетангизни пробиотикларга бой овқатлар билан янгилашингиз керак. Булар кўп миқдорда бифидобактериялар ва лактобактерияларни ўз ичига олган маҳсулотлардир. Улар микробиота таркибини нормаллаштиради, ичакларни тўлдиради ва  “ёмон” бактерияларни сиқиб чиқаради. Пробиотиклар сут маҳсулотлари, тузланган карам ва турли хил қўшимчаларда мавжуд.

    Натижани битта иборада жамлайлик: фойдали бактериялар қанча кўп ва “ёмон”лар камроқ бўлса, ҳиссий ҳолатингиз шунчалик яхши бўлади.

    05.07.2023, 19:40   Изоҳ (0)   5270
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Овқатдан заҳарланиш: бундай пайтда нима ейиш мумкин-у, нима мумкин эмас?

    05.06.2023, 17:50

    Метаболик синдром қандай касаллик ва нима учун хавфли?

    18.06.2023, 19:55

    Япониялик олимлар стоматология ривожига катта ҳисса қўшадиган ихтирони тақдим этди

    05.07.2023, 16:25

    Диетада бўлсангиз, унутинг: юқори калорияга эга мевалар

    05.07.2023, 15:19

    Фарзандингизда китоб ўқишга меҳр уйғотишнинг 3 та осон усули

    05.07.2023, 11:30

    Ёнғоқ, лосось, авокадо: озишга ёрдам берадиган 7 хил ёғли озиқ-овқат

    05.07.2023, 09:40
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    МКБАНК халқаро молия бозорида: Қозоғистон банкларидан 15 миллион доллар жалб қилинди


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда


    Ипотека Банк OTP Group ўзини ўзи банд қилганларга янги ипотека дастурини ишга туширди: ҳужжатларсиз, асаббузарликсиз, самарали натижалар билан


    Сўзлар аҳамиятга эга: TBC Bank 8 март табрикларини пулларга айлантириб, аёллар тадбиркорлигини қўллаб-қувватлади


    Систит — бу уят эмас!


    Xon Saroy томонидан анъанавий “Менинг орзуйимдаги уй” расмлар танлови бошланди 


    UZTELECOM 10 Гбит/с тезликдаги уй интернетини фойдаланувчиларга тақдим этди


    Chery газга ўтмоқда: кафолат тўлиқ сақланиб қолинади, ўрнатиш эса 31 майгача бепул! 


    ЛУКОИЛ: ёш истеъдодлар овози катта саҳнада янгради


    “Бизнесни ривожлантириш банки” бизнес учун қулай инновацион банк бўлишга интилмоқда


    Centrum Air янги Airbus A320neo — авиапаркидаги тўққизинчи самолётни қабул қилиб олди 


    Абадий ишончлилик ва хавфсизлик: GWM соҳанинг янги стандартларини жорий этмоқда


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    “Ўзбекинвест” IUA аъзосига айланди ва Лондоннинг глобал суғурта бозорида ўз мавқеини мустаҳкамлади

     

    Тавсия этамиз

    Гитлердан сўнг энг машҳур нацист – дорга осилган Риббентропнинг аянчли тақдири

    31 май, 19:25

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Россиянинг ядровий қурол ташийдиган самолётлари сақланаётган аэродромлар ялпи ҳужумга учради

    Дунё | 1 июн, 17:41

    Францияда “ПСЖ” ғалабасидан кейинги тартибсизликларда икки киши ҳалок бўлди (видео)

    Дунё | 1 июн, 17:30

    “Манчестер Сити” “ПСЖ” футболчиси учун даъвогарлик қилмоқда

    Спорт | 1 июн, 17:10

    Россияда айрим мигрантларга рус тили имтиҳони бекор қилиниши мумкин

    Дунё | 1 июн, 17:00

    Буюк Британия АҚШдан қўшимча F-35 ядровий қирувчиларни сотиб олади

    Дунё | 1 июн, 16:25

    Жарима баллари, талабаларга махсус стипендия, визасиз режим: 1 июндан кучга кирган асосий ўзгаришлар

    Ўзбекистон | 1 июн, 15:42

    Антони фаолиятини Бундеслига гранди сафида давом эттириши мумкин

    Спорт | 1 июн, 15:13
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.