• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12910.15
    • RUB159.78
    • EUR14660.77
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentда
      +19°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Метаболик синдром қандай касаллик ва нима учун хавфли?

    Кўпчилик метаболик синдромни урф бўлган ташхиси деб ҳисоблайди, лекин аслида бу жуда жиддий касаллик!

    Сўнгги пайтларда метаболик синдром (МС) ҳақида кўп гапирилмоқда. Нима учун бу кассалик хавфли? Чунки бу кўплаб жиддий касалликларнинг ривожланишига олиб келиши мумкин — атеросклероздан инфаркт, инсулт, буйрак етишмовчилиги, саратон ва энг кенг тарқалгани — диабет хавфи кўп марта ортади. Яхшики, агар сиз ўз вақтида пайдо бўладиган соғлиқ муаммоларига эътибор қарацангиз, бу муаммоларнинг олдини олиш мумкин.

    Фото: Лиса

    Вақтни ўтказиб юборманг

    Метаболик синдром 4 та белгининг комбинацияси билан тавсифланади:

    • Ортиқча вазн;
    • Қондаги холестериннинг юқори даражаси (умумий холестерин 5,2 ммол / л дан юқори);
    • Гипертония (тонометр кўпинча 140/90 мм Ҳг ёки ундан кўпни кўрсатади);
    • Инсулин қаршилиги — ҳужайраларнинг инсулин гормонига сезувчанлигининг пасайиши, бу қонда глюкоза даражасининг ошишига ва 2-тоифа диабетнинг ривожланишига олиб келади.

    Агар ўзингизда камида 2 та белгини сезсангиз (масалан, ортиқча вазн ва юқори қон босими), қанд даражаси ва холестерин учун қон топширинг. Улар баландми? Эндокринолог ва кардиологга ташрифни кечиктирманг! Аммо биокимёвий кўрсаткичлар нормал бўлса ҳам, уларни ҳар олти ойда текширинг. Бу бирор нарса нотўғри эканлигини ўз вақтида пайқаш ва даволанишни ўз вақтида бошлашга ёрдам беради.

    Қандай пайдо бўлади?

    Фото: Лиса

    Метаболик бузилишлар диабетнинг аниқ белгилари ва атеросклеротик қон-томир шикастланишидан анча олдин шаклланади. Патологик жараён кўпинча ёшликдан бошланади, айниқса, ҳаракатсиз турмуш тарзи, жуда юқори калорияли диета, ортиқча вазн билан ривожланади. Ва бу синдром нафақат қирқдан ошган аёлларда, балки 20-35 ёшдагиларда ҳам ташхисланади. Сабаби ҳомиладорлик ва туғиш, бу метаболизмнинг жиддий синовидир. Чақалоқ туғилганидан сўнг аёллар тез-тез вазн йиға бошлаганини пайқадингизми? Бу табиий жараём эмас, балки уларда периферик нейроэндокрин синдром (РNES) деб аталадиган касаллик ривожлана бошлаганидан дарак. Аслида бу метаболик синдромнинг алоҳида ҳолати.

    Шунинг учун агар ҳомиладорлик пайтида 12 кг дан ортиқ вазн йиғсангиз ва туғуруқдан кейин яна бу ҳолат ортиб борса, гинеколог-эндокринолог билан маслаҳатлашинг. Шифокор метаболик ва эндокрин жараёнларни тартибга солишга ёрдам беради. Шу билан бирга фаол равишда семиришни бошлаган эркаклар ҳам шифокор назоратидан ўтиши керак.

    Бел айланисини ўлчанг

    Семизлик ҳар доим ҳам метаболик синдромга олиб келмайди! Ривожланиш хавфини ўзингиз баҳолаш учун нафақат вазн ва тана массаси индекси, балки танада ёғнинг аниқ қаерда тўпланганини ҳам билиш муҳимдир. Биринчи навбатда, хавф гуруҳига ёғ бирикмалари асосан қорин бўшлиғида тўпланган ва ички органлар атрофида жойлашганлари киради. Олимларнинг ҳисоб-китобларига кўра, олма типидаги семизлик билан 2-тоифа диабет хавфи 6 баравар, гипертония ривожланиш эҳтимоли 4 баробар ортади. Лекин бу ҳаммаси эмас! Бундай одамларда бронхиал астма ривожланиш хавфи сезиларли даражада ошади. Метаболик сабабларга кўра умуртқа поғонаси ва бўғим касалликлари хавфи ҳам икки баравар ортади.

    Метаболик синдромнинг ривожланиш хавфини баҳолаш учун бел айланасини тўғри ўлчанг. Тик туринг, қоринни ичга тортманг ва қорин бўшлиғининг конвекс нуқтаси бўйлаб киндик даражасида ўлчов лентасини тортинг. 80 см дан ошдими (эркаклар нормаси — 94 см)? Сиз хавф остидасиз! Агар бир вақтнинг ўзида босим кўтарилса, оилада диабет ва гипертония билан оғриган беморлар бўлса, тиббий текширувдан ўтинг.

    Асосийси нима?

    Фото: Лиса

    Замонавий одам жуда кўп овқатланади, ёғли, ширин, юқори калорияли ва айни пайтда кам ҳаракат қилади. Бундай турмуш тарзи билан кўпчиликда инсулин қаршилиги ва метаболик синдромга олиб келадиган метаболик муаммолар бошланиши ажабланарли эмас. Бунинг олдини олишнинг бирон бир усули борми? Албатта!

    • Ҳафтада камида 2-3 соат машқ қилинг. Шу билан ортиқча ёғ йўқолади ва организмингиз ҳали ёш ва кучга тўла эканлигини ҳис қиласиз: ахир, у жисмоний ҳаракатсизликни узоқ давом этадиган касаллик ёки эрта қариш деб билади ва метоболизмни шунга мослайди.
    • Ўсимликка асосланган озиқ-овқатларини кўп истеъмол қилинг. Бу ҳажми катта бўлган ошқозонни тўлдиради, тўйиш ҳисси беради, лекин айни пайтда калорияси паст ҳисобланади.
    • Тез-тез овқатланинг, лекин кам-кам! Агар шундай қилсангиз, кичик қисмларнинг таъсири сезилади: метаболизм ёғни тежаш режимидан ёғни ёқиш режимига ўтади. Кўпчилик, аксинча, диетанинг энергия қийматини учдан бирига камайтириш учун кунига уч марта эмас, масалан, икки марта камроқ овқатланишга ҳаракат қилади. Аммо таъсирни қайтариш мумкин. Диетологлар агар сиз кунига кунлик калория миқдорини оширмасдан икки марта овқатлансангиз, йилига 2,5 кг ортиқча вазнга эга бўлишингизни аниқладилар. Озиқ-овқат истеъмол қилишда жуда узоқ танаффуслардан қўрқиб, организм тежашни бошлайди — бу метаболизмни секинлаштиради ва озуқа моддаларининг сўрилишини 60-70 фоиздан 100 фоизгача оширади! Шу тариқа калорияларни фаол равишда сарфлаб юборади, кундалик рационни 5-6 марталик кичик қисмларга бўлинг.
    • Шифокорингиз билан инсулин қаршилигини бартараф этадиган ва диабет ривожланиш хавфини камайтирадиган дорилар хусусида маслаҳатлашинг. Агар лозим бўлса, шифокор уларни белгилаб берад
    18.06.2023, 19:55   Изоҳ (0)   15368
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Диетолог вазн ортишига олиб келадиган 10 та омилни маълум қилди

    04.05.2023, 16:30

    Олимлар ортиқча вазн умрни қанчага қисқартиришини ҳисоблаб чиқди

    29.05.2023, 19:44

    Ошқозонни кичрайтириш — семизлик муаммосининг сўнгги чорасими?

    07.06.2023, 15:27

    Мигрен хуружини қўзғатиши мумкин бўлган 5 та озиқ-овқат маҳсулоти

    18.06.2023, 09:46

    “Хоҳламасам ҳам сув ичишим керакми?” Ёзда сув балансини тўғри сақлашнинг 8 та қоидаси

    17.06.2023, 11:30

    109 ёшли британиялик Оливе исмли аёл ҳамма ҳам билмайдиган узоқ умр кўриш сирини сўзлаб берди

    16.06.2023, 18:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Молиявий фирибгарлик: мураккаб схемалар бўйича содда тушунчалар 


    UZCARD SHERDOR премиум картаси энди МКБАНКда мавжуд


    InfinBANK Global Money Week 2025 да иштирок этди


    Coca-Cola 139 йиллик илҳом, ажойиб кашфиётлар, машҳур кампаниялар ва бутун дунё севиб қолган таъмни тақдим этмоқда 


    Парвоз — катта шаҳар характерига эга қулай бизнес-класс турар жой


    Silk Avia Шаҳрисабзга кўпроқ парвоз қилади


    Зиффлеръдан катта тақдимот: янги қиёфа, замонавий дизайн ва ақлли маиший техникалар


    Mobiuz “МаззаФест”да янги “Мазза” ва “Мазза 2.0” тариф режаларини тақдим этади


    Молиявий саводхонлик мактаб остонасидан бошланади


    Kapitalbank 2024 йилги Brand Awards International мукофотига сазовор бўлди


    CHERY билан ўз орзунгизни амалга оширинг: барча моделлар учун бошланғич тўлов пасайтирилди! 


    HONOR компанияси HONOR 400 Lite смартфонини тақдим этди. Қизиқ, у нимаси билан лол қолдира олади?


    ОКМК 2,3 миллиард доллар кредит маблағларини жалб қилди ва 125 миллион доллар молиявий харажатларни иқтисод қилди


    Siberian Wellness — Ўзбекистонда 15 йил


    Уклонда такси ҳайдовчилари учун катта тадбир ўтказилди!

     

    Тавсия этамиз

    “Улар ўз ватани мустақил бўлиши учун курашган эди” — Туркистон легионининг аянчли тарихи

    8 май, 15:09

    Рашидов, газли ичимликлар заводи, Қизил майдон. 9 май — Тошкент тарихидан фотолавҳалар

    7 май, 14:40

    Фазовий пойганинг бошланиши — Гагариннинг парвози ёлғон бўлганми?

    6 май, 18:00
    Audio Icon

    “Қуролли қушчалар”. Ўзбекистонда ишлаб чиқарилаётган дронлар ҳақида

    5 май, 21:10
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Анчелотти “Реал” бошқарувини қачон тарк этиши маълум бўлди

    Спорт | 9 май, 23:38

    Суперлига. “Динамо” “Сурхон”ни мағлуб этиб, турнир жадвалида кучли учликка кириб олди

    Спорт | 9 май, 22:35

    АҚШ бюджети тақчиллиги йил бошидан бери 196 млрд долларга кўпайди

    Дунё | 9 май, 22:05

    Францияда икки генерал ҳокимиятни танқид қилгани учун ишдан олинди

    Дунё | 9 май, 21:35

    “Ливерпуль” “Реал”нинг қароридан норози бўлди

    Спорт | 9 май, 21:12

    НАТО Киевга тинчлик шартномасининг бир қисми сифатида аъзоликни ваъда қилмаганини билдирди

    Дунё | 9 май, 20:35

    Суперлига. Водий дербисида “Нефтчи” устун келди

    Спорт | 9 май, 20:21
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.