• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +29°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Метаболик синдром қандай касаллик ва нима учун хавфли?

    Кўпчилик метаболик синдромни урф бўлган ташхиси деб ҳисоблайди, лекин аслида бу жуда жиддий касаллик!

    Сўнгги пайтларда метаболик синдром (МС) ҳақида кўп гапирилмоқда. Нима учун бу кассалик хавфли? Чунки бу кўплаб жиддий касалликларнинг ривожланишига олиб келиши мумкин — атеросклероздан инфаркт, инсулт, буйрак етишмовчилиги, саратон ва энг кенг тарқалгани — диабет хавфи кўп марта ортади. Яхшики, агар сиз ўз вақтида пайдо бўладиган соғлиқ муаммоларига эътибор қарацангиз, бу муаммоларнинг олдини олиш мумкин.

    Фото: Лиса

    Вақтни ўтказиб юборманг

    Метаболик синдром 4 та белгининг комбинацияси билан тавсифланади:

    • Ортиқча вазн;
    • Қондаги холестериннинг юқори даражаси (умумий холестерин 5,2 ммол / л дан юқори);
    • Гипертония (тонометр кўпинча 140/90 мм Ҳг ёки ундан кўпни кўрсатади);
    • Инсулин қаршилиги — ҳужайраларнинг инсулин гормонига сезувчанлигининг пасайиши, бу қонда глюкоза даражасининг ошишига ва 2-тоифа диабетнинг ривожланишига олиб келади.

    Агар ўзингизда камида 2 та белгини сезсангиз (масалан, ортиқча вазн ва юқори қон босими), қанд даражаси ва холестерин учун қон топширинг. Улар баландми? Эндокринолог ва кардиологга ташрифни кечиктирманг! Аммо биокимёвий кўрсаткичлар нормал бўлса ҳам, уларни ҳар олти ойда текширинг. Бу бирор нарса нотўғри эканлигини ўз вақтида пайқаш ва даволанишни ўз вақтида бошлашга ёрдам беради.

    Қандай пайдо бўлади?

    Фото: Лиса

    Метаболик бузилишлар диабетнинг аниқ белгилари ва атеросклеротик қон-томир шикастланишидан анча олдин шаклланади. Патологик жараён кўпинча ёшликдан бошланади, айниқса, ҳаракатсиз турмуш тарзи, жуда юқори калорияли диета, ортиқча вазн билан ривожланади. Ва бу синдром нафақат қирқдан ошган аёлларда, балки 20-35 ёшдагиларда ҳам ташхисланади. Сабаби ҳомиладорлик ва туғиш, бу метаболизмнинг жиддий синовидир. Чақалоқ туғилганидан сўнг аёллар тез-тез вазн йиға бошлаганини пайқадингизми? Бу табиий жараём эмас, балки уларда периферик нейроэндокрин синдром (РNES) деб аталадиган касаллик ривожлана бошлаганидан дарак. Аслида бу метаболик синдромнинг алоҳида ҳолати.

    Шунинг учун агар ҳомиладорлик пайтида 12 кг дан ортиқ вазн йиғсангиз ва туғуруқдан кейин яна бу ҳолат ортиб борса, гинеколог-эндокринолог билан маслаҳатлашинг. Шифокор метаболик ва эндокрин жараёнларни тартибга солишга ёрдам беради. Шу билан бирга фаол равишда семиришни бошлаган эркаклар ҳам шифокор назоратидан ўтиши керак.

    Бел айланисини ўлчанг

    Семизлик ҳар доим ҳам метаболик синдромга олиб келмайди! Ривожланиш хавфини ўзингиз баҳолаш учун нафақат вазн ва тана массаси индекси, балки танада ёғнинг аниқ қаерда тўпланганини ҳам билиш муҳимдир. Биринчи навбатда, хавф гуруҳига ёғ бирикмалари асосан қорин бўшлиғида тўпланган ва ички органлар атрофида жойлашганлари киради. Олимларнинг ҳисоб-китобларига кўра, олма типидаги семизлик билан 2-тоифа диабет хавфи 6 баравар, гипертония ривожланиш эҳтимоли 4 баробар ортади. Лекин бу ҳаммаси эмас! Бундай одамларда бронхиал астма ривожланиш хавфи сезиларли даражада ошади. Метаболик сабабларга кўра умуртқа поғонаси ва бўғим касалликлари хавфи ҳам икки баравар ортади.

    Метаболик синдромнинг ривожланиш хавфини баҳолаш учун бел айланасини тўғри ўлчанг. Тик туринг, қоринни ичга тортманг ва қорин бўшлиғининг конвекс нуқтаси бўйлаб киндик даражасида ўлчов лентасини тортинг. 80 см дан ошдими (эркаклар нормаси — 94 см)? Сиз хавф остидасиз! Агар бир вақтнинг ўзида босим кўтарилса, оилада диабет ва гипертония билан оғриган беморлар бўлса, тиббий текширувдан ўтинг.

    Асосийси нима?

    Фото: Лиса

    Замонавий одам жуда кўп овқатланади, ёғли, ширин, юқори калорияли ва айни пайтда кам ҳаракат қилади. Бундай турмуш тарзи билан кўпчиликда инсулин қаршилиги ва метаболик синдромга олиб келадиган метаболик муаммолар бошланиши ажабланарли эмас. Бунинг олдини олишнинг бирон бир усули борми? Албатта!

    • Ҳафтада камида 2-3 соат машқ қилинг. Шу билан ортиқча ёғ йўқолади ва организмингиз ҳали ёш ва кучга тўла эканлигини ҳис қиласиз: ахир, у жисмоний ҳаракатсизликни узоқ давом этадиган касаллик ёки эрта қариш деб билади ва метоболизмни шунга мослайди.
    • Ўсимликка асосланган озиқ-овқатларини кўп истеъмол қилинг. Бу ҳажми катта бўлган ошқозонни тўлдиради, тўйиш ҳисси беради, лекин айни пайтда калорияси паст ҳисобланади.
    • Тез-тез овқатланинг, лекин кам-кам! Агар шундай қилсангиз, кичик қисмларнинг таъсири сезилади: метаболизм ёғни тежаш режимидан ёғни ёқиш режимига ўтади. Кўпчилик, аксинча, диетанинг энергия қийматини учдан бирига камайтириш учун кунига уч марта эмас, масалан, икки марта камроқ овқатланишга ҳаракат қилади. Аммо таъсирни қайтариш мумкин. Диетологлар агар сиз кунига кунлик калория миқдорини оширмасдан икки марта овқатлансангиз, йилига 2,5 кг ортиқча вазнга эга бўлишингизни аниқладилар. Озиқ-овқат истеъмол қилишда жуда узоқ танаффуслардан қўрқиб, организм тежашни бошлайди — бу метаболизмни секинлаштиради ва озуқа моддаларининг сўрилишини 60-70 фоиздан 100 фоизгача оширади! Шу тариқа калорияларни фаол равишда сарфлаб юборади, кундалик рационни 5-6 марталик кичик қисмларга бўлинг.
    • Шифокорингиз билан инсулин қаршилигини бартараф этадиган ва диабет ривожланиш хавфини камайтирадиган дорилар хусусида маслаҳатлашинг. Агар лозим бўлса, шифокор уларни белгилаб берад
    18.06.2023, 19:55   Изоҳ (0)   15732
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Диетолог вазн ортишига олиб келадиган 10 та омилни маълум қилди

    04.05.2023, 16:30

    Олимлар ортиқча вазн умрни қанчага қисқартиришини ҳисоблаб чиқди

    29.05.2023, 19:44

    Ошқозонни кичрайтириш — семизлик муаммосининг сўнгги чорасими?

    07.06.2023, 15:27

    Мигрен хуружини қўзғатиши мумкин бўлган 5 та озиқ-овқат маҳсулоти

    18.06.2023, 09:46

    “Хоҳламасам ҳам сув ичишим керакми?” Ёзда сув балансини тўғри сақлашнинг 8 та қоидаси

    17.06.2023, 11:30

    109 ёшли британиялик Оливе исмли аёл ҳамма ҳам билмайдиган узоқ умр кўриш сирини сўзлаб берди

    16.06.2023, 18:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    Систит — бу уят эмас!


    Абадий ишончлилик ва хавфсизлик: GWM соҳанинг янги стандартларини жорий этмоқда


    Ипотека Банк OTP Group ўзини ўзи банд қилганларга янги ипотека дастурини ишга туширди: ҳужжатларсиз, асаббузарликсиз, самарали натижалар билан


    МКБАНК халқаро молия бозорида: Қозоғистон банкларидан 15 миллион доллар жалб қилинди


    “Ўзбекинвест” IUA аъзосига айланди ва Лондоннинг глобал суғурта бозорида ўз мавқеини мустаҳкамлади


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    “Бизнесни ривожлантириш банки” бизнес учун қулай инновацион банк бўлишга интилмоқда


    Chery газга ўтмоқда: кафолат тўлиқ сақланиб қолинади, ўрнатиш эса 31 майгача бепул! 


    UZTELECOM 10 Гбит/с тезликдаги уй интернетини фойдаланувчиларга тақдим этди


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда


    Centrum Air янги Airbus A320neo — авиапаркидаги тўққизинчи самолётни қабул қилиб олди 


    “Akkermann цемент” халқаро форуми: қурилиш материаллари соҳасидаги муаммолар кенг таҳлил қилинди


    Сўзлар аҳамиятга эга: TBC Bank 8 март табрикларини пулларга айлантириб, аёллар тадбиркорлигини қўллаб-қувватлади


    InfinBANK Visa Direct орқали халқаро пул ўтказмаларига қўйилган лимитларни оширди 

     

    Тавсия этамиз

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00

    Аёл овчилардан илғор самолётларга қадар — Украина рус Shahed’ларини қандай овлайди?

    19 май, 20:10
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Қашқадарёда Damas' да 17 болани олиб кетаётган ҳайдовчига чора кўрилди (видео)

    Ўзбекистон | 31 май, 14:30

    Десертга тузланган бодрингли печенье: Голливуд юлдузлари яхши кўрадиган ғайриоддий егуликлар

    Лайфстайл | 31 май, 13:50

    Ўзбекистонда ёзнинг илк кунида ҳарорат қандай бўлади?

    Ўзбекистон | 31 май, 13:25

    Жеки Чан, Деми Мур ва бошқа жаҳон юлдузларининг асл исмларини биласизми?

    Лайфстайл | 31 май, 12:30

    “Хоҳлаганимни гапираман” дея ички ишлар ходимини ҳақоратлаган аёл узр сўради (видео)

    Ўзбекистон | 31 май, 11:55
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.