Депрессиянинг белгиларини аниқ ажратиб олса бўлади: сизга ёққан нарсага қизиқишнинг йўқолиши, иштаҳанинг ошиши ёки йўқлиги, кайфиятнинг ўзгариши — буларнинг барчаси одатий ҳол эмас. Аммо баъзи белгилар яширин бўлиб қолади, уларни таниб олиш қийин. Мисол учун тўлиқ тушкунликка тушсангиз ҳам тўхтамасдан табассум қилган ҳолда ишга борасиз ва оила аъзоларингиз билан мулоқот қиласиз. Ва бу турдаги бузилиш табассумли депрессия деб аталади. Табассум депрессияси ҳақида билишингиз керак бўлган муҳим маълумотлар бор.
Бу қандай содир бўлади?
Бундай руҳий тушкунлик билан оғриган одамлар эрталаб туришади, кийинадилар, ишга борадилар, бошқалар билан мулоқот қиладилар — ўзларининг ҳолатини ҳеч кимга кўрсатмайдилар. Аслида, бу юқори функсионал депрессия ёки доимий депрессив бузилишнинг бошқача аталишидр.
Табассумли депрессиянинг номи қулайроқдир, чунки у одамларга депрессия фақат деворга қараб диванда ётиш эмаслигини кўрсатади ва баъзида муҳитингиздаги энг оптимистик одам аслида мутахассисларнинг ёрдамига муҳтож бўлиши мумкин. Агар сиз буни ҳатто, ўзингиздан ҳам яширсангиз, сиз қачондир касалликка жуда чуқур берилиб кетишингиз эҳтимолдан ҳоли эмас.
Табассумли депрессияни қандай таниб олиш мумкин?
Универсал жавоб йўқ. Турли аломатларга эътибор бериш керак.
- Куннинг охирига келиб ҳеч қандай сабабсиз ўзингизни ҳаддан ташқари чарчаган ҳис қилсангиз, бу оддий чарчоқ бўлмаслиги мумкин.
- Сиз учун эрталаб туриш ва ҳамкасблар билан тушлик қилишга рози бўлиш қийинлашди, гарчи сиз аввал буни яхши кўрган бўлсангиз ҳам.
- Қандай бўлмасин ҳамма нарсани уддалайсиз, лекин диққатингизни йўқотасиз ва кечқурун тўшакка чарчаган ҳолда етиб борасиз.
- Ўзингизга камроқ ғамхўрлик қиласиз, чунки кучлар асосий функцияларни сақлаш учун сарфланади.
- Кучсизлик сабабли кўпинча салбий ҳис-туйғуларни бошдан кечирасиз, дангаса бўлиб қоласиз.
Бу ҳолда нима қилиш керак?
Агар 2-3 ҳафта давомида ҳар куни шунга ўхшаш аломатлар кузатилса, мутахассислардан ёрдам сўраш вақти келди. Терапия, дори-дармонлар, турмуш тарзини ўзгартириш, борди-ю ўзгаришлар қилишга қарор қилсангиз, бу ёрдам бериши мумкин. Масалан, спорт залига қайтасиз, зарарли озиқ-овқатларни ейишни тўхтатасиз, кўпроқ ухлайсиз. Вақт ўтиши билан ўзингизни яхши ҳис қиласиз ва табассум энди сизнинг ички ҳолатингизни яширмайди, балки уни аввалгидек акс эттира бошлайди.
Изоҳ (0)