Ёғ ишлаб чиқариш учун технология ва замонавий асбобларнинг ривожланишига қарамай, Балхда кунжут ёғини ишлаб чиқариш анъанавий равишда туялар ёрдамида амалга оширилади. “Дарё”нинг Афғонистондаги мухбири жараён қандай кечиши ҳақида маълумот берди.
Балх вилоятидаги кунжут ёғи ишлаб чиқарувчилари маҳсулотни анъанавий усулда ишлаб чиқариш сифатлироқ экани ва уни афзал кўришларини билдирди. Бу усул минг йиллар давомида Афғонистон халқига Марказий Осиё давлатларидан мерос бўлиб келган. Кунжут ёғи маълум сабабларга кўра одамлар орасида кўплаб мижозларга эга.
Баъзилар бу ёғнинг нормал мойлардан кучлироқ эканини ва унинг соғлиқ нуқтаи назаридан зарарсиз эканини айтади. Ҳозирда кунжут ёғининг бир килограмми Мозори Шариф бозорларида 5 доллардан сотилмоқда. Бу ёғниг бир қисми хорижга ҳам экспорт қилинади.
Кунжут ёғи Мозори Шарифдаги кўплаб ресторанларда ҳам ишлатилади. Ундан тайёрланган палов Афғонистон шимолидаги машҳур таомлардан биридир.
Анъанавий усулда кунжут ёғи ишлаб чиқарувчи заводлардан бирининг эгаси Муҳаммад Жума бу заводда бир неча йиллардан бери ишлагани ва кунига ўртача 25-30 килограмм маҳсулот ишлаб чиқарилишини айтди.
“Кунжут ёғи табиий бўлиб, диабет, нафас қисилиши ёки юрак касалликлари учун фойдали эканлигини кўрсатди”, — дейди у.
Мозори Шарифда кунжут ёғи ишлаб чиқарувчилардан бири Раҳматуллоҳ шундай дейди: “Ҳозирги вақтда кунжутнинг нархи кўтарилиб, ҳаво қуруқлиги бунга таъсир қилмоқда. хорижликлар кунжутни Афғонистондан олиб кетяпти, у ердан арзон ёғ олиб келишяпти”.
Раҳматуллоҳнинг айтишича, бу касб ота-боболаридан қолган. У кунига 30 килограмм кунжут ва зиғир ёғи ишлаб чиқарилишини айтади.
“Бу касбни ўзбек ва туркманлардан бошқа ҳеч ким тўғри бажара олмагани учун бу ишга қизиқаман”, — деган у.
Бесмеллоҳ Маҳмудий, Балх
Изоҳ (0)