“Кўзим ожизлиги 1000 доллар маошга эришишимга тўсиқ бўлмади”. Наманганлик тарих фани ўқитувчиси ҳикояси (видео) 

Нозимжон Тожибоев 15 йилдан бери Наманган вилоятининг Учқўрғон туманидаги 6-давлат ихтисослаштирилган мактаб-интернатида тарих фанидан дарс беради. У жорий йил апрель ойидан бошлаб 1000 доллар миқдоридаги маошга эришган ўқитувчилар сафига қўшилди. Болалигидан кўзи ожиз бўлган инсон бунга қандай эришгани ҳақида “Дарё” мухбири Азизбек Абдувалиевга ҳикоя қилиб берди.

“Ўқувчиларимнинг репетиторга қатнашини ўзим учун уят деб ҳисоблайман”

47 ёшдаман, ўқитувчи сифатида 23 йиллик стажим бор. Косонсой туманидаги 45-махсус мактабда таҳсил олдим, сўнг Наманган давлат университетига ўқишга кирдим. Ўқишни тамомлаб, 2000 йилда Учқўрғон туманидаги 42- умумтаълим мактабида иш бошладим. Бу ерда 8 йил давомида фаолият юритганимдан сўнг тумандаги 6-давлат ихтисослаштирилган мактаб-интернатига таклиф этишди. Шу таълим муассасасида болаларга тарих фанидан дарс бера бошлаганимга ҳам 15 йил тўлди.

Китоб, тарих ва мусиқага қизиқиш раҳматли отамдан ўтган. Ўзлари ҳатто мактабни тамомламаган бўлса ҳам, адабиётга иштиёқи баланд, Навоий, Фузулийнинг кўп шеърларини ёддан биларди. У кишига эргашиб, мен ҳам китобга муккасидан кетдим ва бу 40 йилдан бери давом этиб келмоқда. Каттароқ ёзувда бўлса, одатий китобларни ҳам, Брайл усулида чоп этилганларини ҳам ўқийман, охирги пайтда аудиокитоблар ҳам кор келяпти.

Илк бор ўқувчиларга дарс ўтгани кирганимда кучли ҳаяжон бор эди. Бу ҳолатни енгишимда болаларнинг ўзлари ёрдам беришди, улар билан тезда чиқишиб кетдик. Секин-аста ўқувчиларни олий ўқув юртларига киришлари учун ҳам тайёрлай бошладим. Аввал беш нафар бола келди, кейин 10 нафар, шу тариқа уларнинг сони кўпая бошлади. Ҳозир ҳатто якшанба куни ҳам уларга вақт ажратишимга тўғри келади. Уларга сабоқ бера туриб, ўқувчиларим яна қўшимча репетиторга ҳам қатнашлари аслида уят мен учун.

Устозликнинг ўзига яраша машаққатлари бор, лекин қувончли томонлари ҳам кам эмас. Автомобильга чиқишга тўғри келса, ҳайдовчилардан аксарияти ё собиқ ўқувчим ёки уларнинг яқинлари, дўстлари бўлиб чиқади. Умуман нотаниш ҳайдовчилар ҳам тарих фани ўқитувчиси эканлигимни билишса, ўтмишдаги воқеалардан сўз очиб, суҳбатимни тинглаб кетишади, йўлкира олишдан ҳам бош тортишади. Шундай қизиқарли фан муаллими эканлигимдан фахрланаман, албатта. Шогирдларим жуда кўп, улар орасида ўзимнинг собиқ ўқувчиларим ҳам бор.

“Давлат томонидан бизга ёрдамчилар ҳам ажратилган”

Аслини олганда, имконияти чекланган одамнинг соғлом кишиларга дарс ўтиши анча қийин масала. Ўзим ҳам фаолиятимнинг бошида шу муаммога дуч келганман. Дарсга эътиборсиз ўқувчини пайқамай қоласиз, бир кишидан мавзуни сўрасангиз, бошқаси жавоб бериши мумкин ва ҳоказо. Беш қўл баробар эмас барибир. Бундан тушкунликка тушган, ўкинган пайтларимиз бўлган. Аммо қийинчиликларни била туриб бу касбни танлаганмиз, шу йўлга кирганмиз.

Ҳозир бизга давлат томонидан ёрдамчи берилган. У ёзув-чизув ишларини бажаради, дарс жараёнида ёрдам беради. Қисқаси, бизга оёқ-қўлимиздай бўлиб қолган. Республикамиз бўйича нечта кўзи ожиз устоз бўлса, ҳаммасига котиба ажратилган.

Олдинлари мен каби ўқитувчилар саноқли бўлган бўлса, ҳозир биргина тарих фанидан кирадиган олтмишдан ортиқ кўзи ожиз муаллимларни биламан. Улар билан алоҳида гуруҳимиз бор, ўзаро тажриба алмашамиз, янгиликларни ўртоқлашамиз.

5 млн сўм ойлик устамага эришган 1700 ўқитувчи

2013 йили олий тоифали ўқитувчи бўлдим, орадан бир йил ўтиб “Халқ таълими аълочиси” унвонини беришди. Жорий йили давлат раҳбари ташаббуси билан ўз устида доимий ишлайдиган, ўқитиш услубига эга бўлган ўқитувчиларни қўллаб-қувватлаш мақсадида Вазир жамғармаси ташкил этилди. Ойлик устама тўланадиган малакали педагогларни саралаш жараёнлари бўлиб ўтди.

Танлов икки босқичда бўлди. Биринчи босқич — тестда қатнашиш учун борганимда ўқишга қийналар экансиз, суҳбатнинг ўзида қатнаша қолинг дейишди. Ўзимни синаб кўрмоқчи эканлигимни айтганимдан сўнг рухсат беришди ва 40 та саволдан 36 тасига тўғри жавоб белгилаб чиқдим. Шунда ҳам 3 та жавоб янглиш белгилаганим учун хато бўлди. Кейинги босқичда савол-жавоблар бўлди ва тақдимотларимизни тинглашди. Хуллас, якунда республика бўйича 5 мингдан ортиқ номзоддан қарийб 1700 киши саралаб олинди. Жумладан, Наманган вилоятидан 107 нафар ўқитувчи. Улар сафидан мен ҳам ўрин олдим.

Устамага қадар маошим 6,5 миллион сўм эди. Энди бунга 5 миллион сўм атрофидаги ойлик устама ҳам қўшилди ва маошим 11,5 миллион сўмга етди. Шу тариқа президент айтган 1000 доллар маошга эга бўлдим.

Ортда қолган из яхши

Ўзимни бахтли устоз ва бахтли инсон санайман. Ихтисослаштирилган мактабда, мақсади олий ўқув юртига кириш бўлган йигит-қизлар қуршовида, етук, малакали ҳамкасблар билан биргаликда фаолият олиб бораман. Касбимни яхши кўраман, ўқувчиларни ардоқлайман.

Оилада ҳам ҳаммаси яхши. Умрини бизга бахш этган оқила аёлим ва уч нафар ўғлим бор. Ўғилларимнинг тўнғичи Наманганда институтни битириб, Тошкентдаги нуфузли компанияда иш бошлади, кейингиси акаси ўқиган олий ўқув юртида битирувчи курс талабаси. Кенжа ўғлим ўзим ишлайдиган мактабда 10-синф ўқувчиси.

Уларнинг камолини кўриш, хонадонимизга қўша-қўша келинлар тушириш, набиралар роҳатини кўриб юришни ният қилганмиз. Ота-онамиз, устозларимиз, ўқувчиларимиз ва шогирдларимизнинг яқинлари дуосини олиб кам бўлмадик. Ўзимиздан арзигулик из қолсин деймиз-да...