• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12886.9
    • RUB160.87
    • EUR14625.34
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +23°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    “Адвокат фаолиятининг мустақиллиги Конституцияда акс этиши одил судловга эришиш даражасини оширади” – профессор Сурайё Раҳмонова конституцион ўзгаришлар ҳақида

    Собиқ совет даврида суднинг адолат эмас, жазоловчи орган экани ўзбек халқи онгига сингиб кетганди. Афсуски, мустақиллик йилларида ҳам вазият тубдан ўзгаргани йўқ. Суд аксар ҳолларда прокурор талаб қилган жазони расмийлаштириб берар, адвокат эса ишда номига қатнашадиган аҳамиятсиз кишидай туюларди. Бунинг оқибатида тарафларнинг ҳақ-ҳуқуқларига зиён келтириши мумкин бўлган қарорлар қабул қилинган. Сўнгги йиллардаги суд-ҳуқуқ ислоҳотларининг асосий мақсадларидан бири – адвокатура тизимини кучайтириш борасида бўлмоқда.

    Фото: “Дарё”

    Суд процессида адвокатнинг мавқеи прокурор билан тенгма-тенг бўлиши керак. Адвокатнинг фикрлари, у келтирган далиллар иккинчи даражали деб қаралмаслиги лозим. Адвокатнинг фаолиятига эса ҳеч ким аралашмаслиги шарт.

    Давлат томонидан адвокатнинг қонуний фаолияти ва мустақиллигига шароит яратилса, тизимида ўзаро рақобат юзага келади. Мазкур муҳим масала инобатга олиниб, янги таҳрирда қабул қилиниши кутилаётган Конституцияга адвокатнинг мустақиллигига оид норма киритилмоқда.

    Жамоат хавфсизлиги университети профессори Сурайё Раҳмонова “Дарё”га берган интервьюсида мазкур норманинг аҳамиятли жиҳатларига тўхталди.

    Сурайё Раҳмонова
    Фото: Шахсий архивдан

    “Янгиланаётган асосий қонунимиз матнида адвокатура институтининг мақоми алоҳида бобда конституциявий даражада мустаҳкамланмоқда. Адвокатура одил судловнинг муҳим таркибий қисми ҳисобланади. БМТ Конгрессида қабул қилинган “Юристлар ролига оид асосий принциплар”да адвокатура институтини такомиллаштириш демократик, ҳуқуқий тараққиётнинг бирламчи шарти деб эътироф этилган.

    Эндиликда адвокатура институти Конституциянинг алоҳида бобида баён этилмоқда. “Жисмоний ва юридик шахсларга малакали юридик ёрдам кўрсатиш учун адвокатура фаолият кўрсатади. Адвокатура фаолияти қонунийлик, мустақиллик ва ўзини ўзи бошқариш принципларига асосланади. Адвокатура фаолиятини ташкил этиш ва унинг тартиби қонун билан белгиланади”, – дея ёзилмоқда асосий қомусда.

    Жумладан, адвокатуранинг фаолияти қонунийлик, мустақиллик ва ўзини ўзи бошқариш принципларига асосланиб ташкил этилиши конституциявий қоида тариқасида мустаҳкамланмоқда. Яъни, адвокатуранинг ташкилий-институционал мустақиллиги мутлақо қонун билан белгиланади ва давлат муҳофазасидадир. Шу билан биргаликда, адвокатура ўзининг фуқаролик жамияти институти сифатидаги моҳиятини йўқотмайди, аксинча, унинг бундай мақоми конституциявий даражада эътироф этилиб, давлатнинг ҳеч бир аралашувсиз ўзини ўзи бошқариши кафолатланмоқда.

    Табиийки, адвокатура институтига бундай эътибор берилишининг сабаби нимада, деган савол туғилади. Таъкидлаш жоизки, республика бўйича 4 минг 577 нафар адвокат ўз касбий фаолиятини юритмоқда. Бу эса 8,5 минг аҳолига ўртача битта адвокат тўғри келади дегани. Мамлакатда адвокатлик корпуси етарли эмаслиги фуқароларга малакали юридик хизмат кўрсатиш даражасини жиддий ошириш заруратини туғдиради. Республикада ижтимоий-иқтисодий муносабатлар даражасининг юқорилаётгани туфайли судларда турли фуқаролик, иқтисодий ва маъмурий низолар сони кўпаймоқда. Янги тоифадаги жиноятлар юзага келмоқда. Аҳолининг ҳуқуқий маданияти даражаси ошмоқда. Одамларда ўз ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини сифатли ҳимояланишига янада кўпроқ интилиши кучайган бир пайтда адвокатлик корпуси тақчиллиги муаммосини тез ҳал этиш – адвокатлар сонини кескин ошириш зарур”, – деди мутахассис.

    Бугун жамиятда малакали ҳуқуқшунос ва адвокатларга эҳтиёж ниҳоятда катта. Ҳозирда фаолият юритаётган адвокатлар фаолиятини ҳар томонлама ҳимоялаш орқалигина ёш ҳуқуқшунослар учун мазкур соҳанинг жозибадорлигига эришиш мумкин. Адвокатнинг ўз касбини мустақил, дадил позицияда олиб бориши натижасидагина соҳага малакали, рақобатбардош мутахассислар келиши таъминланади. Бу эса кўрсатилаётган юридик ёрдам сифатига бевосита таъсир кўрсатувчи асосий омилдир.

    Сурайё Раҳмонова адвокатнинг мустақиллиги деганда нима тушунилиши борасида ҳам тўхталиб ўтди.  

    Адвокат мустақиллиги бир-бирини тақозо этадиган қуйидаги узвий кафолатлардан иборат:

    – адвокатнинг дахлсизлиги;

    – адвокатлик сирини ошкор этишни талаб қилишни ман этиш;

    – адвокат олиб бораётган ишларга аралашганлик ёҳуд адвокатнинг дахлсизлигини бузганлик учун жавобгарлик;

    – давлат томонидан унга адвокатлик фаолияти кафолатлари берилиши ҳамда ижтимоий ҳимояланиши.

    Айнан мана шу кафолатларнинг барчаси янгиланаётган Конституцияда мустаҳкамланмоқда. Албатта, бугунги кунга қадар адвокатларнинг мустақиллигини таъминлаш юзасидан қатор чоралар кўрилди. Масалан, адвокатлик фаолиятини лицензиялаш жараёни соддалаштирилди, яъни адвокат лицензияси фақат суд томонидан тўхтатилиши ёки бекор қилиниши белгилаб қўйилди.

    Адвокатга нисбатан жиноят ишини қўзғатиш фақатгина Қорақалпоғистон, вилоятлар ва Тошкент шаҳри прокурори томонидангина амалга оширилиши мумкин, қуйи бўғинлардаги прокурорлардан бундай ваколат чиқарилди. Шу билан бирга, адвокат ўз касбий фаолиятини мустақил амалга ошириши конституциявий даражада кафолатланиши, шубҳасиз, фуқароларнинг одил судловга эришиш даражасига ижобий таъсир этади. Қачонки, судда қонуний ва адолатли суд қарори қабул қилинишида тарафлар тортишуви муҳити, яъни, адвокат ва прокурор ўртасида процессуал имкониятлар тенглиги, соғлом баҳс - музокаранинг таъминланиши ниҳоятда муҳимдир. Жамиятда қанчалик ҳуқуқий муносабатлар кўлами кенг ва кўрсатилаётган юридик ёрдам сифати баланд бўлса, шунчалик давлатда ҳуқуқ устуворлиги ва қонунга итоаткорлик даражаси юқори бўлади”, – деди профессор.

    Хулоса қилиб айтганда, адвокат фаолиятига аралашишга йўл қўйилмаслигининг Конституцияда қатъий белгиланиши – инсон қадрини янада оширишга, уни таъминлашга ёрдам беради. Бу билан адвокатура ҳам суд ва прокуратура каби конституциявий мақомга эга бўлмоқда.

    Натижада суриштирув, тергов ва суд амалиётида тортишув тамойили амалда таъминланади. Адвокатлар ҳуқуқларининг Конституция даражасида белгиланиши уларнинг жамиятдаги мавқени ошириш ва фуқароларнинг авдокатларга нисбатан ишончини ҳам мустаҳкамлашга хизмат қилади. Адвокат дахлсиз бўлса, жамиятда адолат устувор бўлади.

    01.03.2023, 18:20   Изоҳ (0)   4645
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Шавкат Мирзиёев АҚШ давлат котиби билан Афғонистондаги вазият юзасидан суҳбатлашди 

    01.03.2023, 17:32

    Ўзбекистон—Қирғизистон чегарасида зилзила содир бўлди 

    01.03.2023, 17:05

    Ўзбекистонда февралда энг қиммат ва энг арзон палов қаерда тайёрлангани маълум қилинди

    01.03.2023, 16:57

    Ўзбекистонда пиёдалар учун сариқ жилетлардан фойдаланиш тартиби жорий этилиши рад қилинди 

    01.03.2023, 16:45

    Ўзбекистонда доллар расмий курси яна кўтарилди

    01.03.2023, 16:14

    Саудия Арабистони авиакомпанияси Жидда ва Тошкент ўртасида тўғридан тўғри рейсларни йўлга қўяди

    01.03.2023, 15:29
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Тармоқда болалар хавфсизлиги : Octobankдан маслаҳатлар


    Оқтепа Лавашдан “Кулгили нархлар”: севимли таомлар — ҳар бир позиция 10 мингдан 20 минг сўмгача бўлган махсус нархларда


    Kapitalbank ходимларининг рақамли кўникмаларини ривожлантирмоқда 


    Жамғармалар билан қандай ишлаш зарур: банк омонатлари, акциялар ёки инвестицион пакетлар? (давоми)


    Centrum Air Истанбул ва Ўзбекистоннинг уч шаҳри ўртасида тўғридан-тўғри рейсларни йўлга қўймоқда


    “Ўзбекинвест” IUA аъзосига айланди ва Лондоннинг глобал суғурта бозорида ўз мавқеини мустаҳкамлади


    Ипотека Банк OTP Group ўзини ўзи банд қилганларга янги ипотека дастурини ишга туширди: ҳужжатларсиз, асаббузарликсиз, самарали натижалар билан


    Acıbadem шифохоналар тармоғида қон касалликларини замонавий даволаш усуллари: лейкоз ва бошқа касалликлар


    “Бизнесни ривожлантириш банки” бизнес учун қулай инновацион банк бўлишга интилмоқда


    UZTELECOM 10 Гбит/с тезликдаги уй интернетини фойдаланувчиларга тақдим этди


    InfinBANK Visa Direct орқали халқаро пул ўтказмаларига қўйилган лимитларни оширди 


    Энг чуқур ғор, энг баланд кўприк ва энг сирли маскан – Наманганга борамиз


    “Akkermann цемент” халқаро форуми: қурилиш материаллари соҳасидаги муаммолар кенг таҳлил қилинди


    ANORBANK Хусусий секторни ривожлантириш бўйича Ислом корпорацияси билан 10 миллион АҚШ долларига тенг келишув имзолади


    Илғор қурилиш технологиялари асосида қад ростлаётган Қуйи Чотқол ГЭС

     

    Тавсия этамиз

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00

    Аёл овчилардан илғор самолётларга қадар — Украина рус Shahed’ларини қандай овлайди?

    19 май, 20:10
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Саида Мирзиёева Россия президенти администрацияси раҳбарининг биринчи ўринбосари билан учрашди. Нималар муҳокама қилинди? 

    Ўзбекистон | 28 май, 22:55

    Тошкент вилоятида қарийб 1 кг гиёҳванд моддани яширилган жойдан олаётган шахс ушланди

    Ўзбекистон | 28 май, 22:55

    “Афросиёб” поезди ичида одамлари билан ёниб кетгани ҳақида хабарлар тарқалди (видео) 

    Ўзбекистон | 28 май, 22:49

    Польша мудофаа вазири Россияни очиқчасига душман деб атади

    Дунё | 28 май, 22:45

    Италия бош вазири расмий ташриф билан Ўзбекистонга келди

    Ўзбекистон | 28 май, 22:36

    Қаршидаги “дом”ларнинг бирида 1 млрд сўмлик газдан ноқонуний фойдаланилди

    Ўзбекистон | 28 май, 22:25

    Тошкентдаги кўчалардан бири вақтинча ёпилади

    Ўзбекистон | 28 май, 22:10

    Саида Мирзиёева Россия президенти администрацияси раҳбари билан учрашув ўтказди

    Ўзбекистон | 28 май, 21:59

    “Трампга Россия ва Украина ўртасидаги можаро ҳақида етарли маълумот берилмаяпти” — Кремль

    Дунё | 28 май, 21:55

    Нима учун самолётда ухлаш мумкин эмас? Стюардессалар огоҳлантиради

    Лайфстайл | 28 май, 21:45
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.