• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.13
    • RUB161.07
    • EUR14542.8
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +19°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    “Advokat faoliyatining mustaqilligi Konstitutsiyada aks etishi odil sudlovga erishish darajasini oshiradi” – professor Surayyo Rahmonova konstitutsion o‘zgarishlar haqida

    Sobiq sovet davrida sudning adolat emas, jazolovchi organ ekani o‘zbek xalqi ongiga singib ketgandi. Afsuski, mustaqillik yillarida ham vaziyat tubdan o‘zgargani yo‘q. Sud aksar hollarda prokuror talab qilgan jazoni rasmiylashtirib berar, advokat esa ishda nomiga qatnashadigan ahamiyatsiz kishiday tuyulardi. Buning oqibatida taraflarning haq-huquqlariga ziyon keltirishi mumkin bo‘lgan qarorlar qabul qilingan. So‘nggi yillardagi sud-huquq islohotlarining asosiy maqsadlaridan biri – advokatura tizimini kuchaytirish borasida bo‘lmoqda.

    Foto: “Daryo”

    Sud protsessida advokatning mavqei prokuror bilan tengma-teng bo‘lishi kerak. Advokatning fikrlari, u keltirgan dalillar ikkinchi darajali deb qaralmasligi lozim. Advokatning faoliyatiga esa hech kim aralashmasligi shart.

    Davlat tomonidan advokatning qonuniy faoliyati va mustaqilligiga sharoit yaratilsa, tizimida o‘zaro raqobat yuzaga keladi. Mazkur muhim masala inobatga olinib, yangi tahrirda qabul qilinishi kutilayotgan Konstitutsiyaga advokatning mustaqilligiga oid norma kiritilmoqda.

    Jamoat xavfsizligi universiteti professori Surayyo Rahmonova “Daryo”ga bergan intervyusida mazkur normaning ahamiyatli jihatlariga to‘xtaldi.

    Surayyo Rahmonova
    Foto: Shaxsiy arxivdan

    “Yangilanayotgan asosiy qonunimiz matnida advokatura institutining maqomi alohida bobda konstitutsiyaviy darajada mustahkamlanmoqda. Advokatura odil sudlovning muhim tarkibiy qismi hisoblanadi. BMT Kongressida qabul qilingan “Yuristlar roliga oid asosiy prinsiplar”da advokatura institutini takomillashtirish demokratik, huquqiy taraqqiyotning birlamchi sharti deb eʼtirof etilgan.

    Endilikda advokatura instituti Konstitutsiyaning alohida bobida bayon etilmoqda. “Jismoniy va yuridik shaxslarga malakali yuridik yordam ko‘rsatish uchun advokatura faoliyat ko‘rsatadi. Advokatura faoliyati qonuniylik, mustaqillik va o‘zini o‘zi boshqarish prinsiplariga asoslanadi. Advokatura faoliyatini tashkil etish va uning tartibi qonun bilan belgilanadi”, – deya yozilmoqda asosiy qomusda.

    Jumladan, advokaturaning faoliyati qonuniylik, mustaqillik va o‘zini o‘zi boshqarish prinsiplariga asoslanib tashkil etilishi konstitutsiyaviy qoida tariqasida mustahkamlanmoqda. Yaʼni, advokaturaning tashkiliy-institutsional mustaqilligi mutlaqo qonun bilan belgilanadi va davlat muhofazasidadir. Shu bilan birgalikda, advokatura o‘zining fuqarolik jamiyati instituti sifatidagi mohiyatini yo‘qotmaydi, aksincha, uning bunday maqomi konstitutsiyaviy darajada eʼtirof etilib, davlatning hech bir aralashuvsiz o‘zini o‘zi boshqarishi kafolatlanmoqda.

    Tabiiyki, advokatura institutiga bunday eʼtibor berilishining sababi nimada, degan savol tug‘iladi. Taʼkidlash joizki, respublika bo‘yicha 4 ming 577 nafar advokat o‘z kasbiy faoliyatini yuritmoqda. Bu esa 8,5 ming aholiga o‘rtacha bitta advokat to‘g‘ri keladi degani. Mamlakatda advokatlik korpusi yetarli emasligi fuqarolarga malakali yuridik xizmat ko‘rsatish darajasini jiddiy oshirish zaruratini tug‘diradi. Respublikada ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar darajasining yuqorilayotgani tufayli sudlarda turli fuqarolik, iqtisodiy va maʼmuriy nizolar soni ko‘paymoqda. Yangi toifadagi jinoyatlar yuzaga kelmoqda. Aholining huquqiy madaniyati darajasi oshmoqda. Odamlarda o‘z huquq va qonuniy manfaatlarini sifatli himoyalanishiga yanada ko‘proq intilishi kuchaygan bir paytda advokatlik korpusi taqchilligi muammosini tez hal etish – advokatlar sonini keskin oshirish zarur”, – dedi mutaxassis.

    Bugun jamiyatda malakali huquqshunos va advokatlarga ehtiyoj nihoyatda katta. Hozirda faoliyat yuritayotgan advokatlar faoliyatini har tomonlama himoyalash orqaligina yosh huquqshunoslar uchun mazkur sohaning jozibadorligiga erishish mumkin. Advokatning o‘z kasbini mustaqil, dadil pozitsiyada olib borishi natijasidagina sohaga malakali, raqobatbardosh mutaxassislar kelishi taʼminlanadi. Bu esa ko‘rsatilayotgan yuridik yordam sifatiga bevosita taʼsir ko‘rsatuvchi asosiy omildir.

    Surayyo Rahmonova advokatning mustaqilligi deganda nima tushunilishi borasida ham to‘xtalib o‘tdi.  

    Advokat mustaqilligi bir-birini taqozo etadigan quyidagi uzviy kafolatlardan iborat:

    – advokatning daxlsizligi;

    – advokatlik sirini oshkor etishni talab qilishni man etish;

    – advokat olib borayotgan ishlarga aralashganlik yohud advokatning daxlsizligini buzganlik uchun javobgarlik;

    – davlat tomonidan unga advokatlik faoliyati kafolatlari berilishi hamda ijtimoiy himoyalanishi.

    Aynan mana shu kafolatlarning barchasi yangilanayotgan Konstitutsiyada mustahkamlanmoqda. Albatta, bugungi kunga qadar advokatlarning mustaqilligini taʼminlash yuzasidan qator choralar ko‘rildi. Masalan, advokatlik faoliyatini litsenziyalash jarayoni soddalashtirildi, yaʼni advokat litsenziyasi faqat sud tomonidan to‘xtatilishi yoki bekor qilinishi belgilab qo‘yildi.

    Advokatga nisbatan jinoyat ishini qo‘zg‘atish faqatgina Qoraqalpog‘iston, viloyatlar va Toshkent shahri prokurori tomonidangina amalga oshirilishi mumkin, quyi bo‘g‘inlardagi prokurorlardan bunday vakolat chiqarildi. Shu bilan birga, advokat o‘z kasbiy faoliyatini mustaqil amalga oshirishi konstitutsiyaviy darajada kafolatlanishi, shubhasiz, fuqarolarning odil sudlovga erishish darajasiga ijobiy taʼsir etadi. Qachonki, sudda qonuniy va adolatli sud qarori qabul qilinishida taraflar tortishuvi muhiti, yaʼni, advokat va prokuror o‘rtasida protsessual imkoniyatlar tengligi, sog‘lom bahs - muzokaraning taʼminlanishi nihoyatda muhimdir. Jamiyatda qanchalik huquqiy munosabatlar ko‘lami keng va ko‘rsatilayotgan yuridik yordam sifati baland bo‘lsa, shunchalik davlatda huquq ustuvorligi va qonunga itoatkorlik darajasi yuqori bo‘ladi”, – dedi professor.

    Xulosa qilib aytganda, advokat faoliyatiga aralashishga yo‘l qo‘yilmasligining Konstitutsiyada qatʼiy belgilanishi – inson qadrini yanada oshirishga, uni taʼminlashga yordam beradi. Bu bilan advokatura ham sud va prokuratura kabi konstitutsiyaviy maqomga ega bo‘lmoqda.

    Natijada surishtiruv, tergov va sud amaliyotida tortishuv tamoyili amalda taʼminlanadi. Advokatlar huquqlarining Konstitutsiya darajasida belgilanishi ularning jamiyatdagi mavqeni oshirish va fuqarolarning avdokatlarga nisbatan ishonchini ham mustahkamlashga xizmat qiladi. Advokat daxlsiz bo‘lsa, jamiyatda adolat ustuvor bo‘ladi.

    01.03.2023, 18:20   Izoh (0)   4647
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Shavkat Mirziyoyev AQSH davlat kotibi bilan Afg‘onistondagi vaziyat yuzasidan suhbatlashdi 

    01.03.2023, 17:32

    O‘zbekiston—Qirg‘iziston chegarasida zilzila sodir bo‘ldi 

    01.03.2023, 17:05

    O‘zbekistonda fevralda eng qimmat va eng arzon palov qayerda tayyorlangani ma’lum qilindi

    01.03.2023, 16:57

    O‘zbekistonda piyodalar uchun sariq jiletlardan foydalanish tartibi joriy etilishi rad qilindi 

    01.03.2023, 16:45

    O‘zbekistonda dollar rasmiy kursi yana ko‘tarildi

    01.03.2023, 16:14

    Saudiya Arabistoni aviakompaniyasi Jidda va Toshkent o‘rtasida to‘g‘ridan to‘g‘ri reyslarni yo‘lga qo‘yadi

    01.03.2023, 15:29
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Acıbadem shifoxonalar tarmog‘ida qon kasalliklarini zamonaviy davolash usullari: leykoz va boshqa kasalliklar


    Oqtepa Lavashdan “Kulgili narxlar”: sevimli taomlar — har bir pozitsiya 10 mingdan 20 ming so‘mgacha bo‘lgan maxsus narxlarda


    Tarmoqda bolalar xavfsizligi : Octobankdan maslahatlar


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    Ilg‘or qurilish texnologiyalari asosida qad rostlayotgan Quyi Chotqol GES


    Kapitalbank xodimlarining raqamli ko‘nikmalarini rivojlantirmoqda 


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    Centrum Air Istanbul va O‘zbekistonning uch shahri o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarni yo‘lga qo‘ymoqda


    Eng chuqur g‘or, eng baland ko‘prik va eng sirli maskan – Namanganga boramiz


    “Akkermann sement” xalqaro forumi: qurilish materiallari sohasidagi muammolar keng tahlil qilindi


    ANORBANK Xususiy sektorni rivojlantirish bo‘yicha Islom korporatsiyasi bilan 10 million AQSH dollariga teng kelishuv imzoladi


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi


    Jamg‘armalar bilan qanday ishlash zarur: bank omonatlari, aksiyalar yoki investitsion paketlar? (davomi)


    InfinBANK Visa Direct orqali xalqaro pul o‘tkazmalariga qo‘yilgan limitlarni oshirdi 

     

    Tavsiya etamiz

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Sherzod Asadov Rossiya prezidentining matbuot kotibi bilan axborot sohasidagi hamkorlik masalalarini muhokama qildi

    O‘zbekiston | 28 may, 23:55

    Saida Mirziyoyeva Aleksey Gromov bilan axborot sohasidagi hamkorlik masalalarini muhokama qildi

    O‘zbekiston | 28 may, 23:51

    Floridada alligator hujumidan omon qolgan erkak politsiya tomonidan otib o‘ldirildi

    Dunyo | 28 may, 23:50

    Jorja Meloni Shavkat Mirziyoyev hamrohligida Registon ansambli va “Boqiy shahar” majmuasi bilan tanishdi (foto)

    O‘zbekiston | 28 may, 23:41

    Helsinki aeroportidagi ish tashlashlar sababli Finnair aviakompaniyasi yuzdan ortiq reysni bekor qiladi

    Dunyo | 28 may, 23:40

    Samarqanddagi korxona 3 mlrd so‘mlik gazdan o‘g‘rincha foydalangani aniqlandi

    O‘zbekiston | 28 may, 23:30

    Tramp Putin va Zelenskiy bilan uchrashishga tayyorligini bildirdi

    Dunyo | 28 may, 23:20

    “Daryo” dayjesti: 28-mayning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 28 may, 23:11

    Saida Mirziyoyeva Rossiya prezidenti administratsiyasi rahbarining birinchi o‘rinbosari bilan uchrashdi. Nimalar muhokama qilindi?

    O‘zbekiston | 28 may, 22:55
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.