Макка шаҳридаги Нур тоғида ислом тарихидаги муқаддас манзиллардан бири — Ҳиро ғори жойлашган. “Дарё” мухбири Азизбек Абдувалиев Саудия Арабистонига сафари давомида ушбу тоққа кўтарилиб, илк ваҳий нозил бўлган ғорга киришга муваффақ бўлди.
Нур тоғи Макка марказидан 3,5 километр чамаси узоқда жойлашган, баландлиги 642 метрни ташкил этади. У ерга бориш учун меҳмонхонадан чиқиб, такси ёлладик ва бунинг учун ҳайдовчига 20 риёл (тахминан 5 доллар) тўладик.
Тоғ этаги киракаш машиналар ва зиёратчилар билан тўлиб-тошган. Дунёнинг турли мамлакатларидан келган зиёратчиларни ягона истак — пайғамбар Муҳаммад алайҳиссаломга илк ваҳий нозил бўлган Ҳиро ғорига кўтарилиш истаги бирлаштириб турарди.
.jpg)
Тарих китобларида келтирилишича, у зот пайғамбар бўлиб юборилишидан олдин ушбу ғорда ёлғиз қолиб, ибодатга берилишни ўзига одат қилади. Шу ерда у кишига Жаброил алайҳиссалом томонидан “Алақ” сурасининг биринчи беш ояти олиб келинади. Шу тариқа инсоният тарихидаги бахтли соатлар саноғи бошланади ва аста-секин оятлар туша бошлайди. Бу жараён жами 23 йил давом этади.
Зиёратчилар орасида ўзбекистонликлар ҳам кўп экан. Улар сафида Солихон домлани ҳам кўриб қолдик. У киши Ҳиро ғорига кириш анча мушкул эканлигини айтиб, ўша атрофда салавот ва дуолар ўқиб қайтаверишни маслаҳат берди.
.jpg)
Тоғ чўққисига чиқиш учун зинапоялар қилинган, айрим жойларга темир суянчиқлар ҳам ўрнатилган. Бироқ шунда ҳам кўтарилиш камида икки соат вақтни олади ва яхшигина жисмоний тайёргарликни талаб этади. Шу аснода барча зиёратчиларнинг кўнглидан бир ўй ўца ажаб эмас: биз шундай қулайликлар кўмагида юқорига кўтариляпмиз, бундан асар ҳам бўлмаган пайтларда бу ерга такрор-такрор чиқиш ва ибодат қилиш пайғамбаримиздан қанчалик ғайрат ва куч-қувват талаб этилган экан?
Ҳиро ғори тоғнинг шимоли-шарқий тарафида бўлиб, кўринишидан туя ўркачига ўхшайди. У ерга икки тош ўртасидаги тор йўлакдан ўтиб, етиб олинади. Каъба томонга қараган ғор нари борса, икки кишини сиғдира олади.
Биз бу ерга етиб келганимизда шу атиги икки киши сиғадиган ғор оғзида камида 30-40 нафар зиёратчи тўпланганди. Бундай шароитда оёқ тагида қолиб кетиш ёки нафас етмай қолиши ҳеч гап эмас. Устига-устак, тоғ чўққисида турибсиз. Ўзи куч ва мадад берди, ғорга киришга муваффақ бўлдик. Бу ерда салавот ва дуолар айтиб, сўнг бошқа кириш истагида бўлганларга жой бўшатдик.
Шундан сўнг аста-секин пастга тушишни бошладик. Илоҳий ва тарихий жойлар, пастда Макка шаҳри кафтдек ястаниб ётибди. Бироқ атрофда уюлиб ётган турли чиқиндилар, озиқ-овқат қолдиқлари кишининг таъбини хира қилади. Шу ҳақда ўйлаб турганимизда, пастда бир гуруҳ йигитлар чиқиндиларни йиғиштириб олиш учун қоплар тарқатаётганини кўриб қолдик.
Қопларга “Поклик иймондандир” деб ёзилганди. Йигитларни суҳбатга тортдик, улар Қозоғистондан, аниқроғи, Олмаотадан экан.
“Бу ишни 2015 йилда бошлаганмиз. Чунки пайғамбаримиз қадамлари етган жойлардаги ҳолатни кўриб, кўнглимиз ранжиди. Қариндошимизнинг қоп чиқарадиган заводи бор, ишчиларини олиб келиб, Умра қилдириб, шу ишларга бош-қош бўлганди. Ўшанда 200 та қоп олиб келинган ва тоғдаги чиқиндилар йиғиштириб олинган. Бу йил жами 800 та қоп келтирилди. Ўзимиз йиғиштирамиз, тоққа кўтарилаётган зиёратчилардан илтимос қиламиз. Мақсад — бу ерларни покиза ҳолатда тутиш. Бунинг ажри ва савоби бор, ҳаракатларимиз зора одат ва анъанага айланиб кетса”, — дейди ўзини Одилжон Ҳофиз ўғли деб таништирган йигит.
Маккадаги Нур тоғига сафаримиз шу тариқа якунига етди.Меҳмонхонага бир олам таассуротлар билан қайтдик. Ислом тарихидаги илк ваҳий нозил бўлган Ҳиро ғорига кириш насиб этганининг шавқи ҳали-ҳануз бизни тарк этгани йўқ...
Изоҳ (0)