• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12413.79
    • RUB154.86
    • EUR14468.27
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +36°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Маслаҳатлар

    Нима учун овқатдан кейин уйқу тортади ва бу хусусда нималарни билиш муҳим?

    Овқатдан тўйиш ва ухлаш истаги ўртасидаги боғлиқликни физиологлар овқатдан кейинги уйқучанлик ёки озиқ-овқат комаси деб атайдилар. Бу ҳолат кўпинча овқатланишдан кейинги табиий жараён ҳисобланади.

    Кимдир кўпроқ ухлашни хоҳлайди ва кимдир овқатдан кейин чарчаганини деярли сезмайди. Буларнинг барчаси қайси маҳсулотларни қанча ва қачон истеъмол қилишга ҳам боғлиқ.

    Нега овқатдан кейин уйқу тортади?

    Ухлаб қолиш мураккаб жараён бўлиб, у қонга қўшиладиган турли хил биофаол моддалар билан тартибга солинади. Ҳамма мелатонин гормони ҳақида билади, аммо унга қўшимча равишда бошқа “уйқу чақирувчи” гормон ва бирикмалар мавжуд. Озиқ-овқат уларнинг даражасини ўзгартириши, овқатдан сўнг биз чарчоқ ва уйқуни ҳис қилишимиз мумкин. Мана шундай омиллар ҳам овқатдан кейинги уйқуга сабаб бўлади.

    Маълум бир маҳсулотларни истеъмол қиласиз

    Протеин ва углеводларга бой озиқ-овқатларни истеъмол қилиш бошни эгиб уйқуга кетишни кафолатлайди. Олимлар буни оқсилли озиқ-овқатларда организмда серотонин гормони ишлаб чиқаришга ёрдам берувчи аминокислота бўлган триптофан кўп бўлиши билан изоҳлайдилар. Углеводлар эса унинг яхшироқ сўрилишига ҳисса қўшади, яъни улар серотонин даражасини ҳам оширади.

    Бу гормон кайфиятни тартибга солишда муҳим рол ўйнайди: серотонин қанча кўп бўлса, биз ҳаётдан шунча мамнун бўламиз. Шунингдек, у мелатонин ишлаб чиқаришда фаол қатнашиб, уйқу вақтини бошқаради.

    Ҳаммаси оддий: оқсиллар ва углеводлар манбаи бўлган бир стакан илиқ сут ичдингиз, натижада мелатонин даражаси ошди, ухлашни хоҳлаб қолдингиз.

    Шунингдек, сутдан ташқари қуйидаги маҳсулотлар триптофанни маълум миқдорда ўз ичига олади:

    • Товуқ тухумлари;
    • Пишлоқлар;
    • Писта;
    • Товуқ, курка каби парранда гўшти;
    • Ёнғоқлар;
    • Кунгабоқар, қовоқ, кунжут уруғлари;
    • Исмалоқ;
    • Денгиз балиқлари, масалан, лосос;
    • Соя маҳсулотлари.

    Қуйидаги маҳсулотлар сизни кўп миқдорда углеводлар билан таъминлайди:

    • Макарон;
    • Гуруч;
    • Ҳар қандай шаклда маккажўхори: қайнатилган ёки қовурилган;
    • Оқ нон ва крекерлар;
    • Ширинликлар, торт ва пишириқлар;
    • Ширин ичимликлар.

    Овқатни меъёрдан кўп ейиш

    Ортиқча овқатланиш ёки ҳатто, шунчаки тўйимли овқатланиш тушдан кейин уйқу тортишининг асосий сабаби ҳисобланади.

    Глюкозанинг юқори даражаси организмдаги энергия мувозанатини бошқарадиган, айниқса, кун давомида ўзимизни қувноқ ҳис қилишимизга имкон берадиган таркиби нейропептид бўлган орексин фаоллигини бостиради.

    Маълум бир вақтда ёки муайян ҳолатда овқатланасиз

    Овқатдан кейин ўзингизни қандай ҳис қилишингизга циркад ритмлар, яъни организмнинг ички биологик соати ҳам таъсир қилиши мумкин.

    Ушбу соатга кўра (тўғрироғи, бунинг аниқ талқини Америка Миллий уйқу фонди томонидан берилган), максимал бўшашиш ва у билан боғлиқ уйқучанлик кунига икки марта одамларни “босиб олади”: тахминан кечаси соат 2 ва кундузи 14 да.

    14:00 да тушлик қилсангиз, табиий уйқучанлик овқат билан бирга қабул қилинган глюкоза ва триптофаннинг таъсирига қўшилади. Ва бу шундай якун топади: у ёки бу шаклдаги уйқучанлик (ҳеч бўлмаганда иш столига бош қўйиб) чидаб бўлмас эҳтиёжга айланади.

    Бошқа омиллар ҳам кундузги чарчоқни ошириши мумкин. Мисол учун, кечаси етарли даражада ухламасангиз, овқатдан кейин ухлашга мойил бўласиз.

    Тушликдан сўнг уйқу тортмаслиги учун нима қилиш керак?

    Келинг, машҳур чўпчакни ҳозироқ унутамиз: йўқ, бир чашка қаҳва ёки бир қадоқ энергетик ичимлик уйқучанликни енгишга ёрдам бермайди. Кофеин уйқу гормонлари ва организмдаги бошқа бирикмаларнинг таъсирини вақтинча блокировка қилувчи огоҳлантирувчи воситадир. Аммо тетиклантирувчи таъсир қисқа муддатли бўлади. У ғойиб бўлганда, шакарли қаҳва ёки энергиядан олинган глюкоза ва у билан боғлиқ бўлган ухлаш истаги пайдо бўлади.

    Кундузги уйқуни олдини олиш учун нима қилиш керак:

    1. Кам-кам, тез-тез овқатланинг. Тўйимли овқатланиш глюкоза кўтарилишидан ҳимоя қилади.
    2. Тушлик вақтида углевод ва триптофанга бой таомларни истеъмол қилмасликка ҳаракат қилинг.
    3. Қанча суюқлик ичишингизга эътибор беринг. Танада намлик етишмаслиги ҳам чарчоқ сифатида намоён бўлади. Фаол жисмоний меҳнат билан шуғулланмайдиган катта ёшли соғлом одамга кунига камида 2,7 литр суюқлик керак бўлади.
    4. Кун давомида қисқа пиёда юриш учун ташқарига чиқинг. Жисмоний фаоллик ва у билан боғлиқ вентиляция ўзингизни тетик ҳис қилишингизга ёрдам беради.
    5. Кофени меъёрида ичинг. Кофеиннинг кучли дозалари билан тўйиниб олиш бефойда: қисқа энергия портлашидан кейин кўпроқ ухлашни хоҳлаб қоласиз. Энг яхши стратегия кофени кун давомида аста-секинлик билан ичишдир. Шунингдек, тунги уйқуни бузилмаслиги учун кечқурун тетиклантирувчи ичимликдан бош тортган яхшироқдир.
    6. Кечаси етарлича ухланг. Тунги уйқунинг оптимал давомийлиги 7-9 соат.

    Қолаверса, соғлиғингизга ғамхўрлик қилинг. Озиқ-овқат комасига тушмаслик учун ҳамма нарсани: кечаси етарлича ухлаш, кам-кам овқатланиш, “уйқу чақирувчи” овқатлардан тийилиш — барини қилсангиз-у, тушликдан кейин яна ухлаб қоласиз, бу ҳақда терапевтга маълум қилинг.

    Овқатдан кейинги мунтазам уйқучанлик айрим касалликлар аломати бўлиши мумкин. Улар орасида:

    • Анемия;
    • Маълум бир маҳсулотга озиқ-овқат аллергияси;
    • Қандли диабет;
    • Склероз ва бошқа хасталиклар уйқучанликни орттириши эҳтимолдан ҳоли эмас.

    Мавзуга доир:

    • Мириқиб ухлаш учун 5 та муҳим тавсия
    • Нима учун қишда дармонсизман? Темир моддаси ва гемоглобин танқислиги саломатликка қандай таъсир қилади?
    • Тез чарчаш ва доимий хавотир: жисмоний фаоллик етишмаётганининг 6 та аломати 
    14.02.2023, 16:56   Изоҳ (0)   10757
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Кийимдаги дазмол изларини қандай кетказиш мумкин?

    14.02.2023, 14:55

    Поябзалларни янгидек сақлаш ва оёқларга зиён етказмаслиги учун 14 та ноодатий лайфхак 

    14.02.2023, 11:10

    Қўзиқоринларни музлаткичда узоқроқ сақлаш, таблеткаларни ичишни унутмаслик : уй-рўзғор ишларида қўл келадиган оддий лайфхаклар

    13.02.2023, 15:45

    Нўхат, фасол, ловия: нима сабабдан бу маҳсулотлар ақллилар учун гўшт вазифасини бажаради?

    12.02.2023, 09:56

    Нонни текис кесиш, тиқинларни тозалаш — қайноқ сув билан амалга ошириш мумкин бўлган ноодатий лайфхаклар

    11.02.2023, 17:49

    Лимон кислотаси ва истеъмол содаси: оқ кийимлардаги сариқ доғларни қандай йўқотиш мумкин? 

    10.02.2023, 21:56
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    BI Group Ўзбекистонда турар жой биносининг зилзилабардошлигини очиқ синовдан муваффақиятли ўтказди


    Келажак – бугунги қилган ҳаракатингиз самарасидир. Ўзингизга ишонч эса ҳар қандай ютуғингизнинг бошланиши 


    Accor Тошкентда Swissôtel Tashkent очилишини нишонламоқда, швейсария услубидаги ҳашшаматни Ўзбекистон пойтахтига олиб келмоқда


    HAVAL Ўзбекистонда янги моделларни намойиш этди: HAVAL H6 Facelift ва HAVAL H9 тақдимот кечаси


    Uzbekistan Airways билан Истанбулга фойдали парвоз қилинг!


    Kapitalbank ва Корпоратив спорт ассоциацияси ҳамкорлик меморандумини имзолади


    Smart Business Ўзбекистонда UZCARD ва Humo карталарини қабул қилиш учун ягона ечимни тақдим этади 


    Mobiuz Андижон, Наманган ва Фарғона вилоятларида 5G нинг янги имкониятларини очмоқда


    Imzo Glass маҳсулотлари Буюк Британияга экспортга юборилди


    UZTELECOM симли интернетни модернизация қилмоқда: абонентлар GPON ва FTTx орқали 100 Мбит/с дан юқори тезликка эга бўладилар


    Pepsi Taste Challengе 2025: Pepsi яна олдинда — Ўзбекистонда 59,28% овозга сазовор бўлди  


    “Бизнесни ривожлантириш банки” 1 трлн 273 млрд сўмлик ипотека кредити ажратди


    HONOR талабаларни қўллаб-қувватловчи акцияни эълон қилди 


    “Трастбанк” кичик бизнесни ривожлантириш учун 1 млрд сўмгача кредит таклиф этади


    Universalbank ўзини ўзи банд қилган фуқаролар учун янги “Микрокредит 300 ”ни ишга туширди 

     

    Тавсия этамиз

    Яҳудийларнинг “Тарихий ватан” ва “Буюк Исроил” ҳақидаги пуч даъволари: Фаластин аслида кимга тегишли?

    23 август, 13:22

    “Руснинг шармандали блицкриги”. Уруш тақдирини белгилаб берган Киев жанги қандай якунланган эди?

    22 август, 20:08

    Ислом Каримовнинг собиқ матбуот котиби “Отамдан қолган далалар” фильми тақиқланиш сабабини ошкор қилди 

    21 август, 11:58

    Туркияда оёқ суякларини синдириб, бўйни ўстириш операцияси оммалашмоқда (фото)

    21 август, 11:52
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Жанубий Корея ҳарбий кучлари КХДР чегарасида огоҳлантирувчи ўт очди

    Дунё | 23 август, 14:20

    Навоийда солиқчилар томонидан ноқонуний ундирилган 2 млрд сўм тадбиркорга қайтарилди

    Ўзбекистон | 23 август, 14:00

    Илк бор ота бўлган эркаклар миясидаги ўзгаришлар олимларни ҳайратга солди

    Лайфстайл | 23 август, 13:50

    “Тоттенҳэм” “Манчестер Сити” футболчиси учун 70 млн евро таклиф қилмоқчи

    Спорт | 23 август, 13:42

    Яҳудийларнинг “Тарихий ватан” ва “Буюк Исроил” ҳақидаги пуч даъволари: Фаластин аслида кимга тегишли?

    Дунё | 23 август, 13:22

    Юзига ажин тушишидан қўрқиб, 40 йил табассум қилмай яшаган аёл ҳозир қандай кўринишда?

    Лайфстайл | 23 август, 12:45
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.