Афғонистонликларнинг баъзилари ўз фарзандларига седатив (тинчлантирувчи) дорилар бериб, улардаги очлик ҳиссини сусайтиришга мажбур бўлаётган бўлса, бошқалар кун кечириш учун болаларини ёки ўз органларини сотмоқда.
Бу орада эса ҳокимият тепасига толиблар келганидан кейин чет элдан пул оқими тўхтаган мамлакатда қиш бошланмоқда ва миллионлаб одамларга очарчилик хавф солмоқда, деб ёзади BBC.
Нон ўрнига ҳапдори
«Болаларимиз тинимсиз йиғлайди, ухлай олмайди, чунки ейдиган ҳеч вақомиз йўқ, — деди Абдул Ваҳоб исмли маҳаллий фуқаро. — Мажбурликдан дорихонага бориб, ҳапдорилар сотиб оляпмиз ва болаларимизга беряпмиз».Абдул мамлакатнинг катталик бўйича учинчи ўринда турувчи Ҳирот шаҳри чеккасида, сомонли лойдан қурилган минглаб уйчалардан бирида яшайди. Маҳаллий аҳоли айтишича, болаларга ҳапдори бериш амалиётидан кўпчилик фойдаланади.
Ғулом Ҳазрат чўнтагидан ҳапдори ўрамини чиқарди. Бу алпразолам — одатда асаб бузилишларида ёзиб бериладиган транквилизатор. Ғуломнинг олти нафар фарзанди бор, уларнинг энг кичиги бор-йўғи 1 ёшда. «Лекин мен ҳатто унга ҳам бу доридан бераман», — деди у.
Бошқалар эсситалопрам ва серлифт ўрамларини кўрсатди, улар ҳам бу дориларини фарзандларига ичиради. Улар одатда депрессия ва хавотир ҳиссини камайтириш учун қўлланилади. Шифокорлар сўзларига кўра, бу дорилар тўйиб овқат емайдиган болаларга берилса, жигарга зарар етказиши ёки сурункали чарчоқдан тортиб, уйқу бузилишигача бўлган бошқа кўплаб муаммоларни келтириб чиқариши мумкин.
Органларни сотиш
Аммар исмли фуқаронинг айтишича, уч ой аввал унинг буйрагини кесиб олишган. Унинг ёши эса эндигина 20 дан ошган.«Бошқа йўлим йўқ эди, — деди у. — Маҳаллий клиникада буйракни сотиш мумкин, деб эшитдим. У ерга бориб, шундай қилмоқчилигимни айтдим. Бир неча ҳафтадан кейин мени бу касалхонага чақиришди. Мендан таҳлиллар олишди, кейин қанақадир укол қилишди, шундан сўнг ҳушимни йўқотдим. Жуда қўрқдим, аммо бошқа иложим йўқ эди».
Аммарга қарийб 270 минг афғоний (тахминан 3100 доллар) тўлашган, пулнинг катта қисми қарзларини қайтаришга кетган, ахир у оиласини боқаман деб қарзга ботганди.
Шунингдек, нашр журналистлари етти ой аввал буйрагини сотган ёш она билан ҳам суҳбатлашган. Улар ҳам қарзларини қайтариши керак бўлган. Бир неча йил аввал улар қўй сотиб олиш учун қарз олган, аммо жониворлар сув тошқини оқибатида нобуд бўлган, оила эса даромад манбаидан айрилган. Аёл буйраги эвазига олган 240 минг афғоний (2700 доллар) эса етарли бўлмаган.
Болаларни сотиш
«Беш ёшли қизчамни 100 минг афғонига сотдим», — деди яна бир афғонистонлик Низомиддин.«Егулик олишга пулимиз йўқ, шунинг учун маҳаллий масжидга бориб, қизимни сотмоқчилигимни айтдим», — деди 4 ёшли қизалоқнинг отаси Ҳазратулла.
Қизчани у Қандаҳор вилоятида яшайдиган оиланинг ўғлига турмушга чиқиши учун сотишган. Ҳазратулла бўлғуси битим учун олдиндан тўлов олган.
«Пулни кичик ўғлимга егулик ва дори сотиб олишга сарфладим.Қаранг, у қанчалик оч қолган», — дея Ҳазратулла ўғлининг кийимини кўтариб, шишиб кетган қоринчасини кўрсатди.
«Чегара билмас шифокорлар» халқаро мустақил гуманитар ташкилоти маълумотларига кўра, бу йил уларнинг Афғонистондаги бўлинмаларига овқатга тўймаслик симптоми билан ўтган йилга нисбатан 47 фоизга кўпроқ беморлар келиб тушган.
Афғонистондаги вазият
2021 йил августи охирида АҚШ ўз қўшинларини Афғонистондан олиб кетиб, у ердаги дипломатик иштирокини тўхтатди. Афғонистондаги ҳарбий миссия АҚШ тарихидаги энг узоқ давом этган миссияга айланди ва 20 йилга чўзилди. Бу вақт ичида у ерда 2460 нафар америкалик аскарлар ҳалок бўлди.Шундан кейин мамлакатда ҳокимиятни «Толибон» ўз қўлига олди. Халқаро ҳамжамият уларни қонуний ҳукумат деб тан олмади ҳамда ўзларининг молиялаштириш дастурлари ва бошқа ёрдамларини тўхтатди.
Изоҳ (0)