«Россия иқтисодиётининг Хитойга қарамлиги вақт ўтиши билан кучаяди» — халқаро иқтисодчилар

Украинадаги уруш бошланмасидан олдин Россия Хитойдан умумий товар импортининг чорак қисмини олган. Аммо ҳозир бу улуш ортиб бормоқда. Бу ҳақда «РБК» хабар берди.

Россия ҳукумати ташқи савдо статистикасини нашр этишни тўхтатган, шунинг учун аниқ фактлар мавжуд эмас. Шу сабабли ҳозир ушбу импорт улуши учдан биридан анча юқори, эҳтимол 40 фоиз бўлиши керак, — дейди иқтисодчи Иикка Корхонен.

Унга кўра, импорт бўйича Россия ҳозир Хитойга Шимолий Кореядан кейинги энг қарам давлат ҳисобланади.

Яқинда Россия Федерал божхона хизмати 2022 йилнинг январь—сентябр ойларида мамлакатга товарлар импорти 180 миллиард долларни ташкил этганини маълум қилди. Бироқ баҳордан бери ойлик маълумотлар ошкор этилмаган.

Россия иқтисодиётининг Хитойга қарамлиги вақт ўтиши билан кучаяди, — деб ҳисоблайди Корхонен.

Норвегия Мудофаа тадқиқотлари институти доценти Ингрид Опдал бу фикрга қўшилади:

Россиянинг Осиё билан ҳамкорликни кучайтириши Хитойга аввалгидан кўра кўпроқ қарамликни келтириб чиқаради.

Норвегия халқаро муносабатлар институтининг катта илмий ходими Арне Мелчиорга кўра эса, сўнгги пайтларда Хитойнинг саноат салоҳияти сезиларли даражада ошди. Хитой жадал ривожланмоқда ва уларнинг имкониятлари ўсишда давом этади.

Бироқ ҳозирча Хитойдан импорт Ғарб компонентлари танқислигини қоплаш учун етарли эмас.

Европа Иттифоқи ёки АҚШнинг санкциялар рўйхатига киритилган Хитой товарларини Россияга етказиб бериш чекловлардан ҳоли бўлган маҳсулотларга (масалан, маиший электроника) қараганда секинроқ ўсмоқда.

Вақт ўтиши билан Хитой компаниялари Россия ҳозирда Ғарбдан сотиб ололмайдиган баъзи нарсаларни таъминлай олади. Аммо бу вақт талаб этади. Технологик жиҳатдан энг илғор маҳсулотларга келсак, Хитой ҳали ҳам Тайван ёки Жанубий Корея даражасида микрочип ишлаб чиқара олмайди, — деди Корхонен.

Унга кўра, Россия иқтисодиёти бундай юқори технологияли маҳсулотларни сотиб олмаса ҳам инқирозга юз тутмайди.

Опдалнинг фикрича, агар Россия Ғарб санкцияларини четлаб ўтувчи барқарор таъминот занжирларини ўрнатмоқчи бўлса, Хитой ёрдамисиз буни амалга оширишнинг иложи йўқ. Бундай схемаларнинг харажатлари эса юқори. Бундан ташқари, кўплаб Хитой компаниялари АҚШнинг иккиламчи санкцияларидан қўрқади.

Аввалроқ Хитой иқтисодиёти учинчи чоракда кутилганидан кўпроқ ўсгани ҳақида хабар берилганди.