Қурилиш вазирлиги огоҳлантиради: янги уй харид қилаётганда эътибор берилиши лозим бўлган жиҳатлар

Сўнгги йилларда Ўзбекистонда кўп қаватли уйлар қурилиши кескин кўпайди. Афсуски, ноқонуний қурилиш қилаётган тадбиркорлар ва янги кўп квартирали уй қураман деб фуқаролар ишончига кириб, фирибгарлик йўли билан моддий бойлик орттиришни мақсад қилганлар ҳам тез-тез учрамоқда.

Фуқаролар уй-жой сотиб олаётган, хусусан, урилиши ҳали битмаган ёки умуман бошланмаган уйлардан хонадон харид қилишда нималарга эътибор бериш кераклиги ҳақида Қурилиш вазирлиги бўлим бошлиғи Элёр Комилов «Дарё»га тушунтириш берди.

Бугунги кунда Ўзбекистон президентининг 2020 йил 27 майдаги «Кўп квартирали уйларни улуш киритиш асосида қуриш жараёнини тартибга солиш чора-тадбирлари ҳақида» қарорига асосан улуш киритиш асосида қуриш электрон платформаси шакллантирилган.

Уй сотиб олаётган фуқаро хусусий тадбиркорлар томонидан қурилаётган уйнинг Қурилиш вазирлигининг электрон платформасидан рўйхатдан ўтган ёки йўқлигини текшириши керак. Бунинг учун уй олмоқчи бўлган фуқаро «mc.uz/ulushdor/» ушбу ҳавола орқали қурилаётган уйнинг рўйхатдан ўтганлигини текшириши керак. Бу ҳавола орқали ҳамма учун очиқ бўлган мажмуа номи, қурувчи ташкилот номи манзили ва шу каби маълумотларни олиш мумкин.

Қурилиш ташкилотлари қай тартибда рўйхатдан ўтказилади?

Қурилиш ташкилоти қурилаётган уйнинг маълумотларини электрон тартибда платформага юклайди ва ваколатли органинг масъул ходими маълумотларни кўриб чиқиб 3 иш кунида рўйхатдан ўтказилади. Агар барча ҳужжатлари тўлиқ бўлса бир кун ичида кўриб чиқилиб рўйхатдан ўтказилади.

Электрон рўйхатга киритиш учун қурувчилар қуйидаги талабларга жавоб беришлари лозим:

• кўп квартирали уйларни қуриш учун белгиланган тартибда ажратилган ер участкаси ва қурилиш ишларини амалга оширишга бирламчи рухсат берувчи ҳужжатлар мавжудлиги;
• қурилиш мажмуасига кирадиган кўп квартирали уйлар ва бошқа қурилиш объектлари қийматининг 20 фоизидан кам бўлмаган миқдорда ўз молиявий ресурслари ёки мазкур маблағларга ёхуд унинг етишмаётган қисмига кредит ажратиш ҳақида банк кафолат хати мавжудлиги;
• қурилиш мажмуаси учун лойиҳа-смета ҳужжатлари ва ижобий экспертиза хулосаси мавжудлиги;
• техник ва муаллифлик назорати ҳамда давлат назоратини амалга ошириш бўйича тегишли шартномалар тузилганлиги;
• улушдорлар томонидан киритилган маблағларни жалб қилиш учун тижорат банкида алоҳида ҳисобварақ очилганлиги.

Ушбу қарорга асосан ташкил этилган электрон платформа кўп квартирали уйларни улуш киритиш асосида қуриш бозорини тартибга солиш уй харид қилаётган фуқароларни максимал даражада рисклардан ҳимоялаш мақсадида фаолият олиб бормоқда. Рўйхатдан ўтган қурилиш ташкилотлар юқорида кўрсатилган талабларига асосан қурилиш жараёнини олиб бораётган бўлади.

Қурилиш давомида фуқаролар маблағларини қурилиш ишларига жалб қилаётган қурилиш ташкилотлари Электрон платформадан рўйхатдан ўтиши шарт. Рўйхатдан ўтмасдан туриб қурилиш ишларига фуқароларнинг маблағларига жалб қилиш мумкин эмаслиги белгиланган ҳамда Электрон платформадан рўйхатдан ўтмаган қурилиш ташкилотлари қураётган кўп қаватли турар жой мажмуасини реклама қилиши ҳамда улушдорнинг маблағларини қурилишга жалб қилиши мумкин эмас.

Қурилиш ишлари тугалланган уйлар эгаларига топширилгандан кейин камида 2 йил давомида қурилиш объекти эксплуатациясининг кафолат муддатини амалга ошириб боради.

Қарорга асосан улушдор фуқаролар қуйидагиларни:

• қурилиш объектидаги қурилиш ишлари ҳолати билан танишишга;
• шартнома шартлари бажарилиши бўйича қурувчидан ёзма шаклда маълумот талаб қилишга;
• қурилиш объектларини қуриш устидан техник, шунингдек, маблағларнинг мақсадли ишлатилиши устидан назоратни қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда юридик шахсларни ёки мутахассисларни жалб қилиш орқали амалга оширишга ҳақли.

Қурилиш устидан давлат назорати: Қурилиш соҳасида назорат инспекцияси ҳамда тегишли ташкилотлар томонидан белгиланган тартибда амалга оширилиб борилади.

Кўп квартирали уй-жойларни улуш киритиш асосида қураётган қурилиш пудрат ташкилотлари юқоридаги қарорга асосан фаолият олиб боришлари лозим.

Элёр Комилов, Қурилиш вазирлиги бўлим бошлиғи