Марказий банкнинг эсдалик тангалари: улар қандай кўринишда, қаердан сотиб олиш ва сақлаш мумкин?

Марказий банкнинг эсдалик олтин тангалари ва сувенирлар тўпламлари –999,9 асиллик даражасига эга бўлган соф олтиндан тайёрланган. Бу ҳақда FinLit маълумот бермоқда.

Мазкур эсдалик тангалар ва сувенирлар тўпламлари уларнинг техник хусусиятларини тасдиқловчи асиллик сертификатлари билан сотувга чиқарилади.

Эсдалик тангалари ва сувенирлар тўпламларнинг сотув нархи қимматбаҳо металлнинг жаҳон бозоридаги нархи ва ушбу нархга қўлланиладиган маржага асосан белгиланади ва Марказий банк томонидан ҳар куни миллий валютада эълон қилинади.

Эсдалик тангалар ва сувенирлар тўпламларни қаердан сотиб олиш мумкин?

Эсдалик тангалари ва сувенирлар тўпламларини тижорат банкларида сотиб олиш мумкин.

Эсдалик тангаларни қайтариб харид қилиб олиш Марказий банк расмий сайтида кўрсатилган эсдалик тангаларининг сотуви ташкил қилинган тижорат банклари орқали қуйидаги тартибда амалга оширилади.

Эсдалик танга эгаси ўзига қулай бўлган тижорат банкига мурожаат қилиши ва эсдалик тангани сертификати билан бирга тақдим этиши лозим. Эсдалик тангалари ва сувенирлар тўпламларини қайтариб харид қилиб олишда жисмоний шахс ёки юридик шахс вакилининг шахсини тасдиқловчи ҳужжати асосида далолатнома расмийлаштирилади.

Бунда юридик шахснинг вакили эсдалик тангаси ва сувенирлар тўпламини тасарруф этиш ҳуқуқи борлиги тўғрисидаги ишончномани тақдим этиши керак. Далолатнома уч нусхада тузилади.

Ундан сўнг тегишли тижорат банки 10 кун ичида эсдалик тангани техник экспертизадан ўтказиш учун Давлат асиллик даражасини белгилаш палатасига топширади. Палата, ўз навбатида, экспертиза ўтказади ҳамда 10 кун ичида натижаларни тақдим этади.

Палатанинг техник экспертиза тўғрисидаги хулосасини қабул қилингандан сўнг Марказий банк 10 кун ичида эсдалик тангаларни қайтариб харид қилиб олган тижорат банки орқали эсдалик танга эгаси билан ҳисоб-китобларни амалга оширади.

Эсдалик тангалари ва сувенирлар тўпламларини қайтариб сотиб олиш қиймати, уни топширилган кундаги бир грамм қимматбаҳо металл нархи ва ушбу нархга қўлланиладиган чегирмадан келиб чиқиб ҳисобланади.

Эсдалик тангалар ва сувенирлар тўпламларини қандай сақлаш лозим?

Қимматбаҳо металлардан тайёрланган эсдалик тангалари уларга механик шикаст етмайдиган шароитларда сақланиши керак.

Тангаларни таркибида актив кимёвий бирикмалар мавжуд бўлган маиший кимё маҳсулотлари, косметик ва дори воситалари билан бирга сақлаш мумкин эмас. Айниқса, тангаларни хлор, ёд ва симоб каби бирикмаларга яқин сақлаш ниҳоятда хавфлидир.

Тангаларни қолибсиз (қаттиқ ва шаффоф капсулалар) поливинилхлориддан тайёрланган альбомларда (рангсиз, шаффоф пластмасса, термопластик полимер) сақлаш умуман тавсия этилмайди.

Поливинилхлорид вақт ўтиши билан ёрилади ва ўзидан хлорорганик бирикмаларни чиқариб, тангаларда яшил доғларни пайдо қилиши ва улар сифатининг ёмонлашишига олиб келиши мумкин.

Шунингдек, тангаларни банкноталар билан бирга сақлаш ҳам тавсия этилмайди, чунки бўёқ ва қоғозда олтингугурт бирикмалари мавжуд бўлиб, улар танга юзаси қорайишини келтириб чиқариши мумкин.

Эсдалик тангалар ва сувенирлар тўпламлари махсус қаттиқ ва шаффоф капсулалар билан қадоқланган ҳолда сотувга чиқарилган. Улар тангаларни қаттиқ предметларнинг тегиб кетишидан, чанг ва бошқа майда заррачалардан ҳимоя қилади.

Тангаларни капсуладан чиқариб юзасини қўл билан ушлаш қатъиян тавсия этилмайди. Чунки танганинг силлиқ юзасига тушган бармоқ изларини тозалаш натижасида у шикастлаши мумкин ва аввалгидай ҳолати йўқолиши мумкин.

Агар тангани капсуладан чиқариш керак бўлиб қолса, учлари резинали махсус пинсет билан ёки матоли қўлқопда танганинг ёнидан ушлаб чиқарилиши лозим.