Соғлом уйқу организм учун жуда муҳимдир. Кундузи нима содир бўлишидан қатъи назар, кечаси вақтида ва етарлича ухлаш лозим. Доимий уйқусизлик натижасида келиб чиқадиган 8 та асосий хавфни эътиборингизга ҳавола этамиз.
Организм дам олиши учун 8-9 соатлик уйқуга муҳтож. Бундан ташқари, уйқу етарлича бўлиши ва чуқур уйқу фазаси иложи борича узоқроқ бўлиши муҳимдир. Уйқунинг етишмаслиги нафақат ёмон кайфият ва ишлашнинг пасайишига — кўплаб тадқиқотлар шуни тасдиқлайдики — мунтазам уйқусизлик соғлиққа ва ҳатто умр кўриш давомийлигига салбий таъсир қилади.
Реакциянинг пасайиши
Қанчалик уйқу кам бўлса, диққатни жамлаш учун шунча кўпроқ вақт керак бўлади. Машина ҳайдаш, машқлар ва яхши реакцияни талаб қиладиган бошқа машғулотлар етарлича ухламаган ҳолатда пасайиб боради.
Хотира ёмонлашади
Имтиҳонга ёки муҳим нутққа яхшироқ тайёргарлик кўриш учун тун бўйи ухлаб қоласизми? Эҳтимол, ҳолат мумкин бундан ҳам ёмонроқ бўлиши мумкин. Уйқунинг етишмаслиги янги маълумотларни эслаб қолиш, шунингдек, хотирадан олдиндан сақланган маълумотларни ўз вақтида олиш қобилиятига таъсир қилади.
Иммунитетнинг заифлашиши
Ухлаш вақтида организм нафақат дам олади, балки тузалади ҳам. Икки йиллик тадқиқот шуни тасдиқладики, ухлаш аслида вирусли респиратор касалликлардан, масалан, гриппдан тикланишни тезлаштиради. Уйқу пайтида иммунитет тизими бактериялар ва вирусларга қарши курашадиган ситокинлар каби ҳимоя моддаларни ишлаб чиқаради. Кам уйқу касалликка қарши самарали курашиш учун ситокинларни етарлича ишлаб чиқармайди ва натижада инсон бетоб бўлади.
Юрак касаллиги хавфининг ортиши
Яхши уйқу қонда шакар даражасини, шунингдек, қон босимини назорат қилишга ёрдам беради. Охирги омил юрак-қон томир тизимининг саломатлиги учун, айниқса, муҳимдир. Кўплаб замонавий тадқиқотлар уйқусизлик инсульт ва юрак хуружи хавфининг ортиши ўртасидаги бевосита боғлиқликни тасдиқлайди.
Депрессия хавфининг ортиши
2017 йилда 10 минг киши иштирок этган тадқиқот шуни кўрсатдики, уйқусизликдан азият чекадиган одамларда депрессия ривожланиш хавфи беш баравар юқори. Шу билан бирга, уйқусизлик бу касалликнинг биринчи аломатларидан ҳисобланади.
Вазн ортиши
Уйқу қанча кам бўлса, метаболизмни тартибга солувчи лептин даражаси шунчалик пасаяди ва очлик гормони деб аталадиган грелин шунчалик юқори бўлади. Бундан ташқари, етарлича ухламаслик натижасида стрессни енгиш учун носоғлом овқатларни танлаш эҳтимоли кўпаяди.
Қандли диабет хавфининг ортиши
Яхши уйқу организмга глюкозани қайта ишлашга ёрдам беради. Етарлича ухламаслик натижасида ҳужайралар глюкозани секинроқ қайта ишлайди ва диабет хавфи сезиларли даражада ошади.
Изоҳ (0)