Агар қон босими 130/90 дан юқори бўлса, даволаниш учун шифокор билан маслаҳатлашиш керак. Юқори қон босими белгиларини билиш турмуш тарзингизни қайта кўриб чиқишга ва гипертония ривожланишининг олдини олишга ёрдам беради.
Қачон юқори қон босими ҳисобланади?
Соғлом одам қон босимининг нормал қиймати 110-130/70-90 оралиғида бўлади. Бу кўрсаткичлар ўзгарганда эса ҳолатни назорат қилиш, одатларни ва турмуш тарзини ўзгартириш, касаллик ривожланишига йўл қўймаслик учун мунтазам текширувлардан ўтиш керак.
Шу билан бирга, юқори қон босими 3 асосий босқичга бўлинади:
- Биринчи босқич - 140/90 ва ундан юқори;
- Иккинчи босқич - 160/100 ва ундан юқори;
- Учинчи босқич - 180/110 ва ундан юқори.
Юқори қон босими белгилари
Юқори қон босимининг биринчи белгилари деярли сезилмайди. Буни фақат тонометр билан қон босими даражасини ўлчаш орқали билиш мумкин.
Юқори қон босимини аниқ кўрсатадиган белгилар мавжуд:
- бош оғриғи;
- кўнгил айниши;
- қувватсизлик, сурункали чарчоқ;
- кўкрак қафасидаги сиқиш сиқилиш ҳисси;
- нотинч уйқу ёки уйқусизлик.
- кайфиятнинг ўзгариши;
- қулоқларда шовқин, бошда оғирлик;
- бош айланиши, кўз олди хиралашиши, кўз олдида милтилловчи нуқталар;
- бурундан қон кетиши;
- нафас қисилиши.
Қандай одатлар қон босимини оширади?
Юқори қон босими аёлларда ҳам, эркакларда ҳам қон томирлари ва юрак хуружлари хавфини сезиларли даражада оширадиган асосий омиллардан биридир. Спиртли ичимликлар, чекиш, ортиқча овқатланиш, шунингдек, стресс ва ҳаракатсиз турмуш тарзи юқори қон босими ва гипертония ривожланишининг сабаблари эканлигини ҳаммамиз биламиз. Аммо кўпинча соғлиғимизга салбий таъсир кўрсатиши ва қон босимини ошириши ёки камайтириши мумкин бўлган бошқа умумий одатлар ҳақида унутамиз.
Кам суюқлик ичиш
Суюқлик етишмаслиги танадаги кўплаб тизимларга, шу жумладан, қон босимининг ошиши ёки пасайишига таъсир қилади. Агар сувсизлансангиз, қон босимингиз одатдагидан сезиларли даражада паст бўлади. Агар кўп сув ичиб, ҳожатхонага ўз вақтида бормасангиз, босим сезиларли даражада ошиши мумкин — шунинг учун шифокорлар текширувдан олдин ортиқча суюқликдан халос бўлишни маслаҳат беришади.
Қаҳва, қора ва кўк чой кўп миқдордаги кофеинни ўз ичига олади, бу нафақат юрак тезлигининг, балки қон босимининг ошишига олиб келади. Бундан келиб чиққан ҳолда, мутахассислар қон босими юқори бўлганларга бу ичимликларни доимий равишда ичмасликни тавсия қилади. Аммо шуни таъкидлаш керакки, организмнинг индивидуал хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда қон босими юқори бўлган одамларда чой ва қаҳва ичиш билан боғлиқ аниқ чекловлар йўқ.
Витаминларни қабул қилмаслик
Ўз-ўзини даволагандан кўра қон босимини оширадиган витамин ва таблеткалар истеъмол қилган маъқул. Аммо мунтазам равишда қон таркибини таҳлил қилиш, калий ва магний каби муҳим минераллар даражасини кузатиш керак. Калий организмдаги ортиқча натрийни организмдан чиқариб ташлашга ёрдам беради, магний эса юракнинг нормал ишлаши ва тромбларга қарши кураш учун зарурдир. Шундай экан, рационингизда бу минераллар етарли бўлишига ишонч ҳосил қилинг, зарур бўлганда уларни витаминлар шаклида олинг.
Гавда ҳолатига эътибор бермаслик
Остеохондроз нафақат эгилиш ва елка ва бўйин оғриғи, балки юқори қон босимининг сабаби ҳамдир. Гап шундаки, бўйин ва орқа мушакларининг доимий кучланиши қон томирларининг спазмлари пайдо бўлишига, миянинг қон таъминоти ёмонлашишига ва босимнинг ошишига олиб келиши мумкин.
Тиббий кўрикдан ўтмаслик
Гипертензия диабет, буйрак ва адренал дисфункция, жигар ёки қалқонсимон без каби бошқа касалликларнинг аломати бўлиши мумкин. Ўз вақтида профилактик тиббий кўрикдан ўтиш ва унинг янада жиддий оқибатларига дуч келмаслик учун дастлабки босқичларда юқори қон босимини назорат қилиш муҳимдир.
Ўз-ўзини даволаш
Шифокор билан маслаҳатлашмасдан, биологик фаол қўшимчалар ва поливитаминларга ҳаддан ташқари қарамлик, энергия даражасининг қисқа муддатли ўсишига олиб келадиган иммуностимуляторлар ва дори-дармонларни қабул қилиш — буларнинг барчаси босимнинг доимий ошишига ва натижада гипертензия ривожланишига олиб келиши мумкин.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)