Туркияда инфляция 20 йил ичида энг юқори даражага кўтарилди

Туркиядаги инфляция даражаси январь ойида 20 йиллик энг юқори даражага етди. Асосий сабаблар — энергия, озиқ-овқат нархлари ва заифлашаётган лира. Бу ҳақда Bloomberg хабар бермоқда.

Нархлар январь ойида декабрдаги йиллик 36,08 фоиздан 48,69 фоизга ўсди. Ойлик инфляция 11,1 фоизни ташкил этди.

Ишлаб чиқариш нархлари ой давомида 10,45 фоизга ошиб, йиллик инфляцияни 93,53 фоизга етказди.

Энергетикада инфляция даражаси декабрдаги 42,93 фоиздан 76,38 фоизга кўтарилди. Ҳукумат январь ойида маиший электр энергияси нархининг 130 фоизга кўтарилиши билан тарихий ўсишини эълон қилди.

Истеъмол саватининг қарийб чорак қисмини ташкил этувчи озиқ-овқат маҳсулотлари нархининг йиллик ўсиши ёмон об-ҳаво шароити туфайли 55,61 фоизгача тезлашди. Марказий банк йил якунлари бўйича озиқ-овқат инфляцияси тахминини аввалги 13,9 фоиздан 24,2 фоизгача қайта кўриб чиқди.

Асосий инфляция индекси шуни кўрсатдики, озиқ-овқат ва энергия каби ўзгарувчан маҳсулотларни ҳисобга олмаганда нархлар декабрь ойидаги йиллик 31,88 фоиздан 39,45 фоизга ўсган. Туркиянинг инфляцияга мослаштирилган асосий фоиз ставкаси салбий 35 фоиз атрофида бўлмоқда. Бу ривожланаётган бозорлар орасида энг паст реал даромаддир.

Туркиянинг тижорат пойтахти Истанбулда чакана нарх инфляцияси декабрдаги 34,18 фоиздан ўтган ойда 50,91 фоизга кўтарилди.

Марказий банк 17 февраль куни курсни белгилаш бўйича навбатдаги йиғилишини ўтказади. Жорий йилда лира барқарорликни сақлаб қолган бўлса-да, сентябрь ойида курс пасайганидан бери маҳаллий валюта долларга нисбатан ўз қийматини тахминан 35 фоизга йўқотди.

Туркияда вазият қачон бу даражага етди?

2020 йилнинг октябр ойида Туркия Марказий банки кутилмаганда фоиз ставкаларини аввалги даражада қолдириши натижасида турк лираси шиддатли даражада қадрсизланишни бошлаган эди.

Кейинчалик Эрдўғон воқеалар фонида Марказий банк раҳбарини ишдан олди. Ноябрь охирида Туркияда лира курсининг тушиб кетиши оқибатида ҳукмрон партияга қарши норозилик намойишлари бўлиб ўтган эди

Аввалроқ Туркияда одамлардан лирани сақлаб қолиш учун доллардан воз кечиш сўралгани ҳақида хабар берилган эди.