Оқибати фалажлик, ҳатто ўлим билан тугаши мумкин бўлган инсульт келиб чиқмаслиги учун нималарга эътиборли бўлиш кераклиги ҳақида маълумот бериб ўтамиз.
Инсульт ўз-ўзидан пайдо бўлмайди
35-64 ёшдаги аёлларда инсультнинг пайдо бўлиш эҳтимоли шу ёшдаги эркакларга қараганда 3 карра кўп. Шунингдек, статистика маълумотларига қараганда, 60 фоиз ҳолат аёлларнинг ўлими билан тугайди. Инсульт вақти организмда қандай ўзгариш юз беради? Миянинг маълум қисмида қон айланиши сусаяди ёки умуман тўхтаб қолади. Бу тромб артерия ёки мия капиллярларини тўсиб қўйиши ҳисобига юз беради. Миянинг ўша қисми кислород билан таъминланмагани учун ҳужайралар ўла бошлайди.
Нима учун аёлларнинг касалланиш хавфи юқори? Асосий сабаблардан бири ортиқча вазн билан боғлиқ. Айнан шу сабаб ҳам қон босими, қондаги холестерин миқдори ва пулсни назорат қилиб туриш керак. Ҳатто вазн бироз ортиқча бўлганда ҳам, шифокорга бориб, инсультга мойиллик борми ёки йўқ эканини маслаҳатлашиш керак. Агар сизда инсульт пайдо бўлиш хавфи юқори бўлса, турмуш тарзини ўзгартириш ва даволаниш керак. Энг жиддий хатолардан бири — инсультни тўсатдан пайдо бўлади деб ҳисоблаш. Аслида дастлаб аста-секинлик билан шаклланади. Беморлар эса ўзини касалликдан ҳимоя қилиш учун кўп нарса қилиб кўради.
Мия учун фойдали бўлган маҳсулотларни истеъмол қилинг
Лавлаги инсультнинг олдини олиш учун самарали ва энг арзон маҳсулотлардан саналади. Ушбу сабзавот нитрит — қон босимини пасайтирадиган моддаларга бой бўлади. Айрим тадқиқотларда лавлаги миядаги қон айланишини яхшилаб, янги қон томирлар шаклланишига ҳисса қўшиши аниқланган. Шу сабаб ҳам рационга лавлагини киритиш ва тўғри овқатланишга амал қилиш керак. Кўпроқ сабзавот, мева, балиқ, ёғсиз балиқ, фойдали ёғларни ейишни канда қилманг. Шу билан бирга, шакар ва фастфуддан тийилишни одат қилинг.
Шўр ва тузли маҳсулотлардан тийилинг
Тайёр овқатга туз қўшиб ейиш энг катта хатолардан бири ҳисобланади. Тузнинг ҳаддан ортиқ экани қон босимини кўтаради, бу эса инсультнинг пайдо бўлиш хавфини орттиради. Сосиска, колбаса, музлатилган пиццалар ва лазаня ёшдан қатъий назар, тийилиш муҳим бўлган маҳсулотлардан ҳисобланади. Кун давомида 5-6 граммдан ортиқ туз истеъмол қилманг.
Инсультга хос асосий аломатлар
Қўл ва оёқлардаги сезувчанликнинг йўқолиши инсультга хос симптомлардан саналади. Ундан ташқари, яна қандай аломатлар бўлиши мумкинлиги ҳақида маълумот бериб ўтамиз.
Табассум
Инсульт бўлган одам табассум қилганда юзининг бир тарафи кўтарилади, иккинчиси эса йўқ.
Нутқ
Одам аста-секин, тутилиб-тутилиб гапиради.
Қўллар
Инсультдан азият чекаётган одам икки қўлини тенг кўтара олмайди. Биринчиси иккинчисидан пастроқ туради.
Тил
Тил носимметрик кўринади ёки бир томони қимирламай қолади. Ушбу симптомлардан бири кузатиладиган бўлса, зудлик билан шифокорга мурожаат қилиш керак. Агар хуруж бошланганидан уч соат ўтиб ёрдам кўрсатилса, тикланиш эҳтимоли кўп бўлади.
Бошни орқага ташламанг
Бошни 2-3 дақиқадан узоқ вақт давомида орқага ташламанг. Бу вақтда мияни қон билан таъминлайдиган артерия ёпилиб қолиши бу эса инсульт келиб чиқишига олиб келиши мумкин. Сартарошга борганда, сочга ниқоб қилиб ортга ташлаб ўтирганда шуни эсингиздан чиқарманг.
Хотиржамликни сақлашга ҳаракат қилинг
Саломатлик учун қон босимининг ортишига олиб келадиган сурункали стрессдан-да ёмонроқ нарса бўлмайди. Доимий равишда баджаҳл бўлиб юриш, ташвишда бўлиш ва асабийлашиш инсульт хавфини орттиради. Сурункали стресс организмни кундан кунга сусайтириб, яллиғланиш жараёнларининг келиб чиқишига сабаб бўлади. Бу ҳам етмагандек, асабийлашганда ажраладиган гормон — кортизолнинг кўпайиши, бу эса ҳужайралар шикастланишига олиб келади.
Изоҳ (0)