10 ёшли Виржилни машғулотларга отаси олиб борарди. Машғулотлар тугагач яна отаси олиб қайтарди. Виржил 5 ёшга тўлгунича бу жараён ҳафтада уч марта содир бўларди. Унинг ёшлигидаги мураббийининг сўзларига кўра, агар Рон ван Дейк бўлмаганида болакай умуман футболчи бўлмасди. Бу эса муносабатларни сақлаб қолишга ёрдам бермади: ҳозир футболчининг елкасида фақат исми ёзилган. Рон турмуш ўртоғи ва 3 фарзандини ташлаб, бошқа аёлга уйланиб кетади. Виржил ўшанда 12 ёшда эди. Болалар уни кечирмади.
Виржил отаси ҳақида деярли гапирмайди, лекин тоғаси Стивен бир куни у ҳақида гапирди. «Сен отангнинг фамилиясини сабабсиз олиб ташламайсан. Ҳаммаси оддий: унинг отаси ёнида эмасди. Қийин вазиятларда фақатгина онаси у билан бирга бўлди», — тушунтирди у.
Виржил ҳаётидаги энг ёмон деб атайдиган кунида ҳам онаси унинг ёнида бўлган. «Алдамайман: жудаям қўрқдим. Вужудимдан найчалар чиқаётганди, ёмонлик ҳақида ўйламасдан илож йўқ эди». Энг ёмони — ўлим. Ҳақиқий хавф яқин эди: 2012 йил баҳорида «Гронинген» шифокорлари пасайишни истамаётган иситма билан курашаётган эди. Жамоа мураббийи Виржилни шаҳар шифохонасига жўнатганини, у ерда эса кучли оғриқдан бошқа шубҳали нарса топилмаганини, фақатгина онаси бошқа шифокорларни топганидан сўнг тўғри ташхис қўйилганини ёдга олади. Ташхис қуйидагича эди: аппендицит, перитонит ва буйрак инфекцияси. Қандай қилиб буларнинг барчасини грипп ва ўткир респираторли инфекция билан адаштириб юбориш мумкинлиги жумбоқлигича қолди. 20 ёшли футболчи ирода кўрсатди.
Виржил кейинчалик ўзи айбдор эканлигини тан олди: нотўғри овқатланган ва формасига эътибор қаратмаган. Унга кучли интизом етишмаган. У 12 килограмм вазн йўқотди ва бир неча ойдан сўнг тузалди. «Операциядан 10 кун ўтгач оёққа турдим. 10 метр юргач, чарчоқ ҳис қила бошладим. Бир ойдан сўнг машғулотларга қатнаша бошладим. Телевизорни ёқсам Coldplay’нинг «Viva la Vida»си янграётган экан. Шундан буён ҳар сафар ўша мусиқани тингласам, нималарни бошимдан ўтказганимни ёдга оламан ва ўзимдан фахрланиб қўяман».
«Гронинген»га қабул қилинишидан аввал ван Дейкка футболни ташлашни маслаҳат беришганди. Албатта, бу соғлиқ билан боғлиқ муаммо туфайли эмас. Маслаҳатни Онcле Жеан ресторани хўжайини Жак Липс берганди. Чемпионлар Лигасининг бўлажак соҳиби у ерда идиш ювувчи бўлиб ишларди. Жак бир куни ёшлар жамоасининг ўйинига боради ва ҳеч қанақа таассурот олмайди: «Яхшиси идиш ювишга эътибор қарат, шунда пул топа оласан», — дейди. Идиш ювиш билан биргаликда Виржил «Виллем II» академиясида машғулотларга қатнашарди. Жамоа базаси Тилбургда, ресторан эса Бредада жойлашганди. Виржил онаси билан бирга Бредада турарди. Шаҳарлар ораси 20 километрни ташкил этарди. 16 ёшли болани ҳайдовчилик гувоҳномаси йўқ эди. Қанчадир муддат велосипед Виржил ҳаётининг ажралмас қисмига айланди. Кейин онаси ҳам Гронингенга кўчиб ўтди.
Юқори синфда у қизлар назарида мактабнинг юлдузи эди. Синфдоши Митчелл: «У синфдаги ягона қора танли бола эди ва шу билан биргаликда қувноқ ҳам эди. Қизларга унинг соч турмаги ёқарди. У футбол билан банд бўлиб, бошқа нарсаларга эътибор қаратмасди». Ван Дейкнинг қизларга қарамаслигини яна бир сабаби: ёшликдаги севги. У ва Рик мактаб даврида танишган ва шундан буён бирга.
17 ёшига қадар у қанот ҳимоячиси позициясида ўйнарди. «Марказда ўйнай олмасдим. Ундан ташқари жуда кичкина эдим. Кичик укам жуда тез ўсарди. У мени ҳам ортда қолдирганди». Ҳаммаси 2008 йилда ўзгарди. Бир неча ой ичида Виржил 18 см га ўсди. У ҳимоя марказида ўтказилди, лекин муаммо бартараф этилмади. «Тиззам билан боғлиқ муаммо бор эди. Қорин соҳамда ҳам оғриқ ҳис қилардим. Физиотерапевтлар мен билан жиддий шуғуллана бошлаганда 6 ҳафтани ўтказиб юбордим. Шундан сўнг яхши ўйнай бошладим».
Ҳаттоки 193 см бўй ҳам ван Дейкка асосий жамоага ўтишга ёрдам бермади. 2010 йил ёзида у «Гронинген»га текинга қўйиб юборилди. Виржил кейинчалик жамоага содиқ бўлса ҳам унга имконият берилмаганини айтиб ўтди. Ўша вақтларда «Виллем II» мураббийи Фонс Грёнендейк ҳам ўз фикрини билдирди: «Гап мен унга қаршилигим ёки у жамоага тўғри келмаганида эмас. Айтарли ҳеч нарса йўқ. Мен ҳатто билмагандим. У ёшлар жамоасида ўйнарди, бирор марта асосий жамоа билан машғулотлар олиб бормаган. Албатта, ёшлар жамоасида бир нечта истеъдодли футболчилар борлигини эшитгандим, аммо биз лигада қолиш учун курашаётгандик. Бундай вақтда ёшларга имкон бериш ҳеч кимнинг ҳам хаёлига келмайди. Лигада қолиш учун кураш қийин кечишини ҳамма билади. У бизни ҳайрон қолдирди. Фақатгина бизни эмас. Виржилда бунчалик тез ўсиш бўлади деб кутмагандик. Унга жиддий жамоалардан таклифлар бор эди».
Нидерландиянинг асосий жамоалари футболчига қизиқиш билдирмаган эди. «Гронинген» мураббийи Роберт Мааскант бунинг ўзига яраша сабаби бор дейди: «Катта жамоаларни кичик клубларнинг бир-бири билан қандай ўйнаши қизиқтирмайди. Улар аутсайдерлар яхши натижа кўрсата олмайдиган катта ўйинларга эътибор қаратади. Терма жамоада ҳам шунақа. Ёшлар терма жамоаси Италияга 0:3 ҳисобида енгилди. Ҳимояни қандай баҳолаш мумкин? У қандай ўйнаганидан қатъи назар унга нисбатан муносабат яхши бўлмайди». Ёшлар терма жамоасида ҳам Виржил яхши ўйин кўрсата олмади. Катталар жамоасига келгунга қадар ёшлар жамоасининг барча тоифаларида 4 та ўйин ўтказган. Таққослаш учун: Теренс Конголо 40 дан ортиқ ўйинда майдонга тушган.
Ёш ван Дейкка тезлик етишмасди, бундан ташқари ўйинни ўқий олмас эди. Унинг иқтидорига биринчи бўлиб эътибор қаратган инсон «Селтик» скаути Жон Парк бўлди. Скаут иккита иқтидорли футболчи топди: ван Дейк ва Виктор Ваньяма. Клуб иккала футболчи учун 4,75 миллион фунт тўлади. Паркнинг футболчиларни кузатишда ўзига хос услуб бор эди. «Видеоларни кўришга ҳожат йўқ. Уларда асосий нарса кўрсатилмайди. Ким жамоадошлари билан суҳбатлашяпти, ким нимани гапиряпти. Трибунадан ўйинни кузатиш орқали етакчиларни топиш мумкин. Виржилда ўзига бўлган ишонч юқори эди. У шундай ўйларди: ‘Ҳозир буни синаб кўраман, агар ўхшамаса, яна бир бор ҳаракат қиламан’. У қийин вазиятларни синаб кўришдан қўрқмасди. Барчаси тушунарли эди».
2013 йилда Шотландия лигасининг аҳволи қуйидагича эди: қуйи дивизиондан чиққан «Мазервелл» иккинчи ўринни эгаллади. Чемпионлар Лигасида эса «Барселона» Мессисиз бўлса ҳам «Селтик»ка 6 та гол урди. Лекин ван Дейк асосий таркибда доимий тушарди. У ўша вақтларда фақат ўсиш ҳақида ўйларди. Виржил мураббий Нил Леннон ҳаётида муҳим рол ўйнашини ҳар доим таъкидлайди. «У дангал одам эди, ўйлаган нарсасини гапирарди. Ҳар бир машғулотдан завқ олардим. У менга ёрдам берарди».
Шотландияга ташриф нафақат Виржилнинг, балки у севган қизнинг ҳам ҳаётини ўзгартириб юборди. Рик мода оламида фаолият олиб борарди. Унинг олдида танлов бор эди: уйда ёлғиз қолиш ёки ишни ташлаш. У Виржил билан бирга кетишга қарор қилди. «Менга бу иш билан шуғулланиш ёқарди, лекин Виржил билан бирга кетишим кераклигини тушундим. Итимизда ҳам танлов қолмаганди, у ҳам биз билан кетишга мажбур эди». Рик севган ишидан айрилаётган бўлса ҳам ҳазил ҳиссини йўқотмаганди.
Ван Дейк «Селтик»да ўйнаб юрган вақтларида унинг ҳаётида иккита катта воқеа содир бўлди: қиз фарзанди туғилди ва терма жамоадан чақирув олди. Қайси бири муҳимроқ? Жавоби аниқдек кўринади, лекин Виржил учун эмас. Қизининг туғилиш санаси ва терма жамоадаги илк ўйини бир кунга тўғри келиб қолди. Иккала воқеани ҳам ўтказиб юборишни истамаган ван Дейк турмуш ўртоғидан эрта туғишни амалга оширишни илтимос қилади. Рик рози бўлади. Шифокорларнинг саъй-ҳаракатлари эвазига чақалоқ муддатидан аввал дунёга келди. Шундан сўнг Виржил терма жамоа базасига кетди. Италия билан ўйин бор эди. У захирада қолдирилди ва дебют ўйинини бир йилдан кейин ўтказди.
«Селтик»даги 2 йили мобайнида ван Дейк барча мусобақаларда 15 та гол урди ва 7 та голли узатмани амалга оширди. Унинг барқарор ўйини «Саутҳэмптон» скаутлари эътиборини тортди.
«Саутҳэмптон» спорт директори Лес Рид трансфер амалга ошишига шубҳа қилмади: «Биз унинг трансферини ўтган йили амалга оширмоқчи эдик. Лекин Чемпионлар Лигасидаги иштирок футболчининг нархига таъсир кўрсатади, шунинг учун биз керакли лаҳзани кутдик. Бундай имкониятни қўлдан чиқариш мумкин эмасди».
«Селтик» 2014/15 йилги Чемпионлар Лигаси учун саралаш босқичидан ўта олмади ва Европа лигасида иштирок этди. 2015 йилда «Саутҳэмптон» футболчини 15 миллион еврога харид қилди. Аввалига, клуб Тоби Алдервейрелдни қайтадан ижарага олишга уриниб кўрди, лекин ўхшамагач, катта пул сарфлашга рози бўлди.
2015/16 йилги мавсум «Саутҳэмптон» тарихидаги энг яхшисига айланди. Рональд Куман жамоаси 6-ўринни эгаллаб Европа Лигасига йўлланмани қўлга киритди. Ҳужум чизиғида Садио Мане ва Душан Тадич, ярим ҳимоя чизиғида Виктор Ваньяма ҳаракат қиларди. Ван Дейк ҳимояга жавобгарлигига қарамасдан чемпионатда 3 та гол уришга муваффақ бўлди. Кейинги мавсумнинг ўртасида у жароҳат олди. Виржилнинг йўқлиги дарҳол сезилди: у майдонда пайтида жамоа АПЛнинг 21 турида 22 та гол ўтказган бўлса, усиз 17 турда 25 та голни ўз дарвозасидан олиб чиқди.
2017 йил ёзида «Ливерпуль» ван Дейкни сотиб олиш учун жиддий ҳаракатни бошлади. Клубдан рад жавобини олгач, футболчининг ўзига алоқага чиқди. Юрген Клоппдан футболчига қизиқиш сақланиб қолиндими, деб сўралганда: «Мен ҳеч нарса демайман. Нима дейишимдан қатъи назар хато бўлади», деб жавоб қайтарди. Ярим йилдан сўнг, мавсум ўртасида «Ливерпуль» жуда катта нарх таклиф қилди. «Саутҳэмптон» ҳимоячи учун 85 миллион еврони ҳар доим ҳам олавермайди. Иккала томон ҳам трансфердан хурсанд бўлди.
Ван Дейк «Ливерпуль» ҳимоясининг ишончли қўрғонига айланди.
Изоҳ (0)