21 май куни Қашқадарё вилоят Чироқчи тумани «Умакай» ЙПХ масканида тўхтатилган автомашинада тошбақалар табиий муҳитдан ноқонуний йиғиб-терилиб, олиб кетилаётгани аниқланди. Бу ҳақда Қашқадарё вилояти Экология бошқармаси ахборот хизматига таяниб «Халқ сўзи Online» хабар берди.
Маълум қилинишича, ушбу тур «Қизил китоб»га киритилган бўлиб, Ўрта Осиё чўл тошбақаси ҳисобланади. Ноёб эндемик тур ҳисобланган ушбу тошбақалар мамлакатнинг барча адирликларида учрайди. Мустаҳкамлашган қумлар, сертупроқ чўлларда яшаб, тоғда денгиз сатҳидан 1300 метр баландликкача кўтарилади. Баъзан водийдаги сийрак майсали даштлар ва қишлоқ хўжалиги ерлари (шудгор, полиз ва далалар)да ҳам учрайди.
Браконьерлар томонидан вилоятдан ноқонуний равишда олиб чиқиб кетилаётган тошбақалар бўйича белгиланган тартибда ҳуқуқий кўриб чиқиш мақсадида тегишли ҳужжатлар расмийлаштирилган. Тошбақалар вилоят Атроф-муҳитни муҳофаза қилиш бошқармаси томонидан Бухоро ихтисослаштирилган Жайрон питомнигига жўнатилган.
Маълумотларга кўра, Иккинчи жаҳон уруши даврида Ўрта Осиё тошбақаси гўштидан кўп миқдорда консервалар тайёрлашда фойдаланилган. Тошбақаларнинг антропоген омиллар таъсирида яшаш жойлари ўзгариши ва йўқ қилиниши оқибатида ушбу тур камайиб кетмоқда. Манбаларда келтирилишича, сўнгги 60 йил мобайнида хўжалик фаолияти юритилиши натижасида тошбақанинг яшаш жойлари 1,5 миллион гектарга қисқариб кетган. Бугунги кунга келиб мазкур турнинг табиий популяциясини сақлаб қолиш мақсадида Ўзбекистон «Қизил китоби»нинг янги нашрига киритилган.
Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Тошкент вилоятида россиялик овчи Ўзбекистон «Қизил китоби»ига киритилган Тяншан қўнғир айиғини Экология қўмитаси раҳбари рухсати билан отиб ўлдиргани маҳаллий жамоатчиликнинг кенг муҳокамаларига сабаб бўлган эди. Унда яна битта Тяншан қўнғир айиғини отишга рухсатнома бор эди. Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси вакили жамоатчилик эътирози инобатга олиниб, овчига иккинчи айиқни отишга рухсат берилмаслигини маълум қилди.
Изоҳ (0)