Қирғизистонда конституция ўзгартирилганидан кейин ҳукумат истеъфога юборилди. Президент иқтисодий инқироз ҳақида маълум қилди

Қирғизистон президенти Садир Жапаров янги конституцияга мувофиқ мамлакат ҳукуматига истеъфо берди. Бу ҳақда президент веб-сайтига таяниб, «РБК» хабар берди.

«Давлат раҳбари Қирғизистон Республикаси ҳукуматига истеъфо бериб, ҳукуматни Вазирлар Маҳкамасига айлантириш ҳамда Маҳкамани ҳукуматнинг ҳуқуқий вориси деб ҳисоблаш тўғрисида қарор қабул қилди», — дейилади веб-сайтда.

Вазирлар Маҳкамасининг раҳбари этиб 2021 йил 3 февралдан буён бош вазир лавозимида ишлаб келган Улуғбек Марипов тайинланди. Ундан олдин Марипов Қирғизистон Ҳисоб палатасини бошқарган.

Фармонга мувофиқ, Вазирлар Маҳкамаси таркибига Иқтисодиёт ва молия; Мудофаа; Ташқи ишлар; Адолат; Соғлиқни сақлаш ва ижтимоий ривожланиш; Маданият; Ахборот, спорт ва ёшлар сиёсати; Фавқулодда вазиятлар; Ички ишлар; Транспорт ва алоқа; Энергетика ва саноат; Қишлоқ, ўрмон ва сув хўжалиги; Инвестицияларни рағбатлантириш ва ҳимоя қилиш, шунингдек, Рақамли тараққиёт вазирликлари киритилади. Бундан ташқари, маҳкама таркибидан Экология ва иқлим давлат қўмитаси ҳамда Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси ҳам ўрин олади.

Шунингдек, Вазирлар Маҳкамаси ҳузурида Маҳаллий ўзини ўзи бошқариш ва миллатлараро муносабатлар давлат агентлиги; Архитектура, қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги; Интеллектуал мулк ва инновациялар ҳамда Давлат молиявий разведка хизмати фаолият юритади.

Садир Жапаров мамлакат халқига мурожаат қилар экан, Қирғизистон иқтисодиёти сўнгги йиллардаги энг жиддий инқирозга юз тутаётганини маълум қилди.

Президент веб-сайтида таъкидланишича, ўтган йили мамлакат ялпи ички маҳсулотининг (ЯИМ) ўсиш суръати деярли 9 фоизга камайган, бу сўнгги 20 йил ичидаги энг паст кўрсаткич.

Шунингдек, бюджет камомади аввалги йиллар билан таққослаганда уч баравар кўпайган ва ЯИМнинг 3 фоизини ташкил этган, йил охирига келиб ташқи қарз ҳажми ЯИМнинг 58 фоизини ташкил этиб, ўта салмоқли даражага етган.

«Иқтисодиёт сўнгги йилларда ўта оғир аҳволга тушиб қолди, бюджет камомади 20 миллиард сўмга (тахминан 235 миллион доллар) етди», — деди Жапаров.

Мамлакат президенти ушбу ҳолат юзасидан расмийларни айблади. «Миллий манфаатлар ва инвестиция лойиҳаларини рад этувчи мансабдор шахслар ва сиёсатчиларнинг нопрофессионаллиги натижасида бизнинг стратегик секторларимиз — энергетика ва кончилик зарар кўрди», — деди у.

Президентнинг сўзларига кўра, «ер ресурсларидан фойдаланишга бепарво муносабат оқибатида қишлоқ хўжалиги кичик ишлаб чиқариш даражасидан юқорига кўтарила олмайди. Қатъий чоралар кўриш учун кечиктирмасдан енг шимариш керак», — деди Жапаров.

Давлат раҳбари мамлакат иқтисодиётини ривожлантириш учун бир неча қадамларни режалаштирмоқда. «Биз бизнес юритиш учун энг қулай шароитларни яратиб берамиз. Бу аввало рухсатсиз текширувлар, аралашувлар, рейдлар ва ҳужумлардан ҳимояланган бўлади», — деди Жапаров. Шунингдек, у бюрократик тўсиқларни олиб ташлаш ва солиқ тизимини ислоҳ қилиш ниятини билдирди.

Ушбу баёнотлар Жапаров мамлакатнинг янги конституциясини имзолагандан сўнг берилди. Қирғизистон конституциясига киритилган ўзгартишлар ҳукумат раҳбарининг вазифаларини президент аппарати раҳбарига юклайди. Шунингдек, Қирғизистон президенти вазирларни тайинлаш ва лавозимидан озод қилиш имкониятига эга бўлади. Бундан ташқари, парламентдаги депутатлар сони 120 кишидан 90 кишига қисқартирилади.

Жапаров янги конституция 1 июлдан кучга кириши мумкинлигини айтган.