Соғлиқни сақлаш вазирлиги Вирусология илмий-текшириш институтининг юқумли касалликлар шифокори Соҳиба Утегенова вакцина олишдан аввал қандай тайёргарлик кўриш ва нималарга эътибор бериш кераклиги тўғрисида батафсил маълумот берди.
Унинг айтишича, ҳар бир шифокор эмланишга келган фуқарони тўлиқ текширувдан ўтказиши лозим. Жумладан, қон босими, тана ҳарорати, пульс сатурацияси ҳақида маълумотга эга бўлишлари лозим.
Шунингдек, ҳомиладорлик эҳтимоли мавжуд бўлган 18—45 ёшдаги аёлларга вакцинадан олдин ҳомиладорликни тест орқали аниқлаш ҳам тавсия этилади. Бундан ташқари вакцинациядан олдин шифокорга қабул қилаётган дорилари ҳақида ҳам айтиш лозим.
«Ҳозирда оммавий вакцинация 65 ёшдан юқори аҳоли ўртасида амалга оширилмоқда. Катта ёшдаги инсонларда, истайсизми ёки йўқми, ёндош касалликларининг кечиши кузатилади. Бироқ вакцина олишга келган фуқаронинг ўша куни қон босими меъёрда бўлиши керак. Худди шундай қандли диабет билан қийналаётган инсонларнинг ҳам вакцина олинадиган куни қанд миқдори нормал ҳолатда бўлиши талаб этилади», — деган ССВ Вирусология илмий-текшириш институтининг юқумли касалликлар шифокори.
Соҳиба Утегенованинг таъкидлашича, вакцина олиш кунидан 72 соат оралиғида тана ҳарорати кўтарилган инсонларга вакцина олишларига рухсат этилмайди. Тромбоцитопения, яъни қон ивишига алоқадор касаллиги мавжуд бўлган ёки антикоагулянт қабул қилаётган беморлар, қолаверса, аутоиммун ёки иммун танқислиги билан касалланган, талоқ органида муаммолари борлар, буйрак жарроҳлигини бошдан ўтказганлар, сўнгги 6 ой ичида жароҳатланганларга ҳам вакцина олиш мумкин эмас.
Шунингдек, иммуномодуляторлар, глукокортикозоидларнинг иммуносупрессив дозасини қабул қилаётганлар (доза: 1 ҳафтадан кўп даврда кунига 20 мг преднизон); моноклонал антитаналар, тимозин, интерферон қабул қилаётганларга ҳам вакцина олишлари тақиқланади. Маҳаллий дори қабул қилаётганлар (мазлар, кўз томизгичлар, бурун спрейи ва ингаляторлар) бундан мустасно.
Шунингдек, COVID-19’га қарши вакцинанинг компонентларига юқори сезгирлиги бўлган шахсларга вакцинадан фойдаланиш тавсия этилмайди. Ўткир юқумли ва юқумсиз касалликлар билан касалланганлар ҳам вакцина қабул қилмайдиганлар қаторига киритилиши мумкин.
Шифокорнинг таъкидлашича, эмлашдан сўнг сауна, ҳаммом қабул қилиш ва инъекция соҳасига муолажалар ўтказиш тақиқланади.
Вакцина олган фуқаро эмлашдан сўнг дастлабки 30 дақиқа давомида шифокор кузатувида бўлади. Кейин 3 кун давомида шифокор ва патронаж ҳамшира томонидан кузатув остига олинади.
Эслатиб ўтамиз, аҳолини коронавирусга қарши эмлаш тадбирлари 1 апрелдан бошланди. Эмлаш дастлаб қариялар, соғлиқни сақлаш ходимлари, ОАВ вакилларида кўнгилли тарзда ўтказилади. 6 апрель ҳолатига кўра, Ўзбекистонда коронавирус инфекциясига қарши жами эмланганлар сони 49 602 нафарга етди. Улар AstraZeneca ва Ўзбекистон—Хитой ҳамкорлигида ишлаб чиқилган ZF-UZ-VAC 2001 вакцинаси билан эмланмоқда. Ўзбекистонда тўлиқ эмлаш курсини тамомлаган фуқароларга QR-кодли сертификат берилади
Изоҳ (0)