Рус рулеткасига қиёсланган «Спутник V», Хитойда жорий қилинган вакцина паспортлари, коронавирусга қарши курашда ёрдам берадиган суперкомпьютер. Коронахабарлар

Ўтган бир кеча-кундузда дунёда юз берган коронавирусга боғлиқ энг муҳим янгиликлар — «Дарё» коронадайжестида.

«Спутник V» яратувчилари вакцинани рус рулеткасига қиёслаган Европа дори воситалари агентлиги раҳбаридан узр талаб қилди

Россиянинг коронавирусга қарши «Спутник V» вакцинаси ишлаб чиқувчилари Европа дори воситалари агентлиги (EMA) бошқарув раиси Криста Виртумер-Хохедан узр сўрашни талаб қилди.

«Биз ‘Спутник V’ни бевосита маъқуллаётган Евроиттифоқ мамлакатлари ҳақида салбий изоҳлар бергани учун Криста Виртумер-Хохедан омма олдида узр сўрашни талаб қиламиз. Унинг изоҳлари EMA вакцинага нисбатан бошлаган экспертиза жараёнига эҳтимолий сиёсий аралашув ҳақида жиддий саволларни келтириб чиқаради», — дейилади «Спутник V»нинг Twitter’даги расмий саҳифасида.

Таъкидланишича, EMA коронавирусга қарши бошқа ҳеч қайси вакцина ҳақида бундай баёнотлар бермаган. «Спутник V» яратувчилари фикрича, бундай изоҳлар агентлик ва унинг экспертизасига нисбатан ишончга путур етказади.

Криста Виртумер-Хохе, шунингдек, Австрия соғлиқни сақлаш ва озиқ-овқат маҳсулотлари хавфсизлиги бўйича агентлиги раиси ҳам ҳисобланади. 8 март куни Австриянинг ORF телеканали эфирида унга Австрия EMA рухсат беришидан аввал «Спутник V»ни қўллашга рухсат бериши керакми-йўқми, деб савол беришганида, Виртумер-Хохе бундай қилмасликни тавсия қилиб, вакцина ҳақида маълумотлар етарлича эмаслигини пеш қилди. «Бу нимаси биландир русрулеткасини эслатади», — деди у.

Рус рулеткаси — бир ёки бир неча киши тўппончани битта патрон билан ўқлаб, револвер барабанини таваккалига айлантирадиган ва тўппончани бошга тираб, тепкини босадиган вазият.

Россия президентининг матбуот котиби Дмитрий Песков Криста Виртумер-Хохенинг баёнотини «энг камида нотўғри» деб атади. «‘Спутник V’ дунёдаги энг оммабоп вакциналардан бири эканлиги ва дунёда энг кўп ишонч билдирилаётган вакцина эканлиги борасида ҳозир ҳеч кимда шубҳа бўлмаслиги керак… Ушбу вакцинага бўлган талаб, кўплаб мамлакатларда ушбу дори билан олиб борилаётган эмлаш жараёнлари бу вакцинанинг талабгирлигини ва оммабоплигини кўрсатади», — деди у журналистлар билан суҳбатда.

Европа дори воситалари агентлиги «Спутник V» вакцинасини экспертиза қилишни 4 март куни бошлади. Евроиттифоқдаги икки мамлакат — Венгрия ва Словакия аллақачон бу доридан фойдаланишни маъқуллаган. Бундан ташқари, вакцина яна 44 та мамлакатда маъқулланган.

Хитойда чет элга чиқиш учун вакцина паспортлари жорий қилинди

Хитойда халқаро саёҳатлар учун электрон саломатлик сертификатларини бериш дастури бошланди. Сертификатни WeChat ижтимоий тармоғидаги мини-дастур орқали расмийлаштириш мумкин, ҳозирча буни фақат Хитой фуқаролари шахсни тасдиқловчи гувоҳномалар асосида қила олиши мумкин.

Сертификатда исм-шариф, миллат, паспорт рақами, ПЗР-тест ва IgG антитаналар тести натижалари, тадқиқот ўтказилган сан ава жой кўрсатилади. Шунингдек, ҳужжатга COVID-19’га қарши вакцинация статуси: вакцинанинг номи, тури ва ишлаб чиқарувчиси, эмлаш санаси ва олинган дозаси киритилади. Ҳар бир сертификатнинг алоҳида QR-коди бўлиб, уни турли мамлакатлар идоралари маълумотни текшириш учун сканерлаши мумкин бўлади. Ҳужжатни телефон экранида ҳам, қоғозга чиқариб олинган ҳолатда ҳам кўрсатиш мумкин.

Хитой Ташқи ишлар вазирлиги фикрича, кўпроқ мамлакатлар саломатлик сертификатларини ўзаро тан олишга келишиб олганида, ҳужжатнинг Хитойга хос версияси хавфсиз ва тартибли сафарларга кўмаклашишда муҳим рол ўйнайди ва Хитой фуқароларига дунё бўйлаб саёҳат қилиш учун кафолат беради.

Айни вақтда Хитой ТИВ сертификат бошқа мамлакатдан қайтиб келгандан кейин Хитойда карантинни ўтамаслик учун имкон бериш-бермаслигига аниқлик киритмади. Шунингдек, бу сертификат бошқа мамлакатлар томонидан қабул қилиниш-қилинмаслиги ҳам номаълум.

Энг тезкор суперкомпьютер коронавирусга қарши курашда ёрдам беради

Японияда жойлашган дунёдаги энг тезкор суперкомпьютер тўла қувват билан ишга туширилди. Энди ундан иқлим ўзгаришига қарши курашдан бошлаб, янги дориларни кашф қилишгача бўлган лойиҳаларда фойдаланиш мумкин.

Япониянинг Рикен илмий-тадқиқот институтида жойлашган Fugaku суперкомпьютерини қуриш 2014 йилда бошланган, қурилма мамлакат юқори самарали ҳисоблаш инфратузилмасининг бўлғуси таянчига айланиши керак.

Fugaku’нинг 432 та устунини етказиб бериш 2020 йил майида ниҳоясига етган, ўшандан буён тизим, асосан, COVID-19 пандемиясига қарши курашга қаратилган тадқиқотларни тезлаштириш бўйича лойиҳалар доирасида синалишда давом этмоқда. Япония Информатика ва технологиялар бўйича тадқиқот ташкилоти (RIST) 74 та тадқиқот лойиҳасини танлаб олган бўлиб, улар келаси ойдан амалга оширила бошлайди.

«Fugaku ўта унумли компьютери тўлиқ кўламда ишлашни бошлади. Инсоният томонидан яратилган энг кучли ‘ташқи мия’ билимларимизни кенгайтиришда ёрдам беришини, ҳам вақт, ҳам макондаги материя асосларини чуқурроқ тушуниб олиш имконини беришини, ҳаётни, жамиятни ва саноатни тузилмавий ва функционал таҳлил қилишни яхшилашини, янада аниқроқ прогнозлар қилиш ва ҳатто, инсониятнинг номаълум келажагини лойиҳалаштириш имконини беришини сабрсизлик билан кутмоқдамиз», — деди олимлар.

Қурилма юқори сифатли симуляциялар ўтказиш, давомий ишлаш ва катта кўламли симуляциялар учун мўлжалланган. Унинг самарадорлиги бошқа суперкомпьютерлардан юз карра юқорироқ.