• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +35°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    Содиқ Сафоев 1996 йили Ўзбекистонда валюта конвертациясининг чекланиши нималарга олиб келгани ҳақида гапирди

    Ўзбекистон иқтисодий тизимининг қулаши ва ўзгариши учун ички омил 1996 йилда, валюта конвертациясига чеклов ўрнатилган пайтда содир бўлган. Бу ҳақда Олий Мажлис Сенати раисининг биринчи ўринбосари Содиқ Сафоев Alter Ego лойиҳасига берган интервьюсида маълум қилди.

    Фото: Alter Ego

    Фото: Alter Ego

    Гап Вазирлар Маҳкамасининг 1996 йил 19 ноябрдаги 405-сонли «Истеъмол товарларини импорт қилиш учун марказлаштирилган валюта ресурсларидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш тўғрисида»ги қарори ҳақида кетмоқда. Ҳужжат билан Марказий банкнинг юридик ва жисмоний шахсларга конвертация ҳуқуқини берувчи барча патентлари бекор қилинган ҳамда йирик супермаркетлар, қўшма корхоналар ёки «ҳаёт учун муҳим ресурслар»ни етказиб берувчиларнинг конвертациясига лицензия берилган.

    «Ўйлашимча, марра 1996 йилда эди. Аввалига ҳақиқатан ҳам экстенсив босқич эди — давлат тасарруфидан чиқариш, хусусий мулкка рухсат берилишининг ўзи элементар факт. Бу улкан иқтисодий факт. Ҳар қандай режимда, иқтисодий сиёсатдан фарқли ўлароқ, одамларнинг эркин ишлашига, ишлаб чиқариши, савдо қилиши, ҳаракатланишига рухсат берганингиз, ўз-ўзидан ҳукуматнинг саъй-ҳаракатларига қарамай, улкан иқтисодий ўсиш беради. Бу 90 йиллар бошида, одамлар биринчи иқтисодий эркинликни ҳис қилганида, социалистик мулкка монополия бўлмаган вақтда содир бўлди. Бунинг ўзи кучли ўсиш берди», — дейди Содиқ Сафоев.

    «1994 йилда (у пайтларда Германияда ишлардим) бир ҳодисани сездим: келганлар уларга шоппинг ташкиллаштириб беришни сўрамай қўйди. Авваллари улар келишиб, биринчи навбатда озиқ-овқат, кийим-кечак харид қилишга тушар эди. Энди эса улар ‘балки музейга борармиз, футбол, театр кўрамиз’, дейишни бошлади», — дея эслайди Ўзбекистоннинг Германиядаги собиқ элчиси (1993—1996 йиллар). Унинг қўшимча қилишича, миллий валюта жорий этилганида унинг курси бир доллар учун 10 сўмдан камроқ бўлган, курс ҳатто 6 сўмгача қулаган даврлар бўлган.

    Содиқ Сафоевнинг таъкидлашича, конвертациянинг чекланиши «мамлакат олтин-валюта захирасини сақич сотиб олиш учун ишлата олмаслиги» билан изоҳланган.

    «Шундан кейин эса сақич олиб кириш ошиб кетди. Эҳтимол, бу тизимнинг табиатига, бошқарув тизимини марказлаштириш ва ресурсларни тақсимлаш нуқтаи назаридан давлатнинг иқтисодиётдаги ролини монополиялаштиришга уриниш билан боғлиқдир. Конвертация марказий орган томонидан амалга оширилса, демак, хусусий компаниялар, тадбиркорларда ривожланиш учун ресурс қолмайди. Асосан давлат ушбу масалаларни бошқаришни бошлади. Бу эски давлат режаси йўналишининг характери. Бу одамлар қандай тарбиялангани рефлекси эди. Бозорни кўринмас қўлга топшириб қўйишдан кўра жамиятни ривожлантиришни яхшироқ ҳал этадиган ақлли одамларнинг тор гуруҳи бор…», — дейди сенатор.

    Унинг айтишича, охир-оқибат «хусусий тадбиркорлик фаолияти ниш урган». Бундан ташқари, Ўзбекистон нормал молиявий ва банк тизимини яратишни уддалай олмади.

    «Банкдаги дўстларимиз бизда банклар йўқлигини айтганимда доим мендан хафа бўлар эди. Бизда давлат молиявий ресурсларини бошқариш бўйича давлат корхоналари бор. Улар мижоз учун курашмаяптими, ресурслар тақсимланишида иштирок этмаяптими, демак, банк эмас», — дейди у.

    Сенаторнинг таъкидлашича, ҳозирда банклар билан боғлиқ тизим ўзгармоқда — уларнинг айримлари хусусийлаштириш учун сотувга қўйилган.

    Шу билан бирга, Содиқ Сафоев «давлат иқтисодиётни бошқариш жиловини бутунлай қўйиб юборишига» қарши чиққан. Унинг фикрича, давлатнинг иқтисодиётдаги роли доимо, хусусан, стратегик масалалар, муҳим вазиятларни аниқлаш, шароитларни яратишда бўлиши керак.

    «Бу ҳамма ерда, ҳар қандай мамлакатда бор. Laissez-faire принципи (аралашмаслик принципи — давлатнинг иқтисодиётга аралашуви минимал бўлган иқтисодий доктрина) лабораторияли тоза ҳолатда таъсир қиладиган мутлақ либерал иқтисодий тизим йўқ. Охир-оқибат, бу ҳар доим ҳам нисбийдир... Масалан, герман-скандинавия тизими умуман бошқача, японларники ҳам бутунлай ўзгача. У ерда давлатнинг роли жуда кучли. Айниқса, иқтисодиётни ўзгартириш зарур бўлган ҳозирги босқичда давлатнинг сафарбар этувчи роли бўлиши шарт», — дейди Сенат раиси ўринбосари.

    Содиқ Сафоевнинг сўзларига кўра, Ўзбекистон доим ўз йўлига эгалигини гапириб келган, бироқ унинг шахсан ўзи ушбу сўз бирикмасини қабул қилмаган.

    «Ўйлайманки, бутун инсоният умумий ривожланиш принципларига эга. Албатта, миллий ўзига хослик мавжуд, аммо иқтисодий ривожланишнинг умумий қонунларини эътиборсиз қолдириш моделининг атамаси белгиланаётганда — буни қабул қилиб бўлмайди», — дейди у.

    Сенаторнинг сўзларига кўра, амалдаги модель дунёвий демократия, ривожланган фуқаролик жамияти ва ижтимоий асосланган бозор иқтисодиётига йўналтирилган.

    Мавзуга доир: «Мен Шавкат Мирзиёевдан бошқа номзодни кўрмаяпман». Содиқ Сафоев президент сайловлари тўғрисида

    04.03.2021, 18:11   Изоҳ (0)   21520
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Самарқанддаги СЭС биноси қурилишида 281 млн сўмни талон-торож қилган тадбиркорга жиноят иши қўзғатилди

    04.03.2021, 17:47

    Ўзбекистонликлар Наврўз байрамида кетма-кет 3 кун дам олади

    04.03.2021, 17:24

    Қорақалпоғистоннинг Транспорт ва Меҳнат вазирликлари раҳбарлари ўзгарди

    04.03.2021, 17:03

    Деҳқонободда Шаҳрисабздан келаётган юк машинасида ёнғин чиқди

    04.03.2021, 16:47

    Ўзбекистонда долларнинг расмий курси қаторасига олтинчи кун пастлади

    04.03.2021, 16:30

    Мирзо Улуғбек ва Яккасарой туманларига янги бош солиқчилар тайинланди

    04.03.2021, 16:24
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    BYD Astana Motors расмий дилерлик тармоғи Тошкентдаги барча бешта дилерлик марказида "Бест Буй Дай" тадбирини ўтказади


    Маркет Yandex Go Самарқандда ишга тушди


    American University of Technology (AUT)  28 июнь - Очиқ эшиклар кунига таклиф этади


    Click & Смарт Business (собиқ УЗКАССА): бизнес муваффақияти ва мижозлар қулайлиги учун ҳамкорлик


    “Wyndham Garden Чарвак” курорт мажмуаси қурилиши қандай кечаётганини кўрсатди


    Қаерга инвестиция киритиш мумкин? Қандай актив турлари мавжуд? 


    BI Group ва Асакабанк Ўзбекистонда тижорат кўчмас мулки учун бизнес ипотекасини ишга туширди


    Савдо, финтех ва “яшил” лойиҳалар: Octobank Хитой билан ҳамкорликни қандай йўлга қўймоқда


     Навоий инновациялар университети: замонавий билим сари ишончли қадам 


    Тошкент шаҳар ҳокимлиги кўмагида 2025 йил 2-4 октябрь кунлари CAEx HoReCa & UzFPT кўргазмаси бўлиб ўтади


    Анорбанк ва Beelab Ўзбекистон рақамли банкинг бозорида ҳамкорлик ўрнатди


    Оқтепа Лаваш “Калмар ўйини” асосида Далгона Боксини чиқарди


    “S&P” Ўзбекистон Миллий Банкининг рейтинг прогнозини “ижобий”га кўтарди 


    Тошкент ва Бангкок ўртасида тўғридан-тўғри авиақатнов: Centrum Air янги халқаро йўналишни ишга туширади 


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга

     

    Тавсия этамиз

    НАТО тарихи – дунёдаги энг қудратли ҳарбий ташкилотнинг обрўси пасаймоқдами?

    26 июн, 20:31
    Audio Icon

    Жой ҳаммага етарди: Жеймс Кемеронга кўра, “Титаник” йўловчиларининг омон қолиш имконияти бўлган

    25 июн, 23:50

    “Трампнинг Титаниги тўхтайди” — Эрон элчиси

    25 июн, 13:39

    АҚШнинг Яқин Шарқдаги ҳарбий базалари сони нечта ва қаерда жойлашган?

    24 июн, 19:05
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Исроил блокадаси туфайли Ғазода касалликлар авж олган — БМТ

    Дунё | 27 июн, 16:40

    Шердор мадрасаси сирлари

    Ўзбекистон | 27 июн, 16:30

    “Биз Хоманаийни йўқ қилмоқчи эдик” — Исроил мудофаа вазири

    Дунё | 27 июн, 16:30

    Ўзбекистонда дам олиш кунлари ёз учун нисбатан қулай об-ҳаво бўлади

    Ўзбекистон | 27 июн, 16:25

    Ўзбекистонда доллар курси қаторасига тўртинчи кун кўтарилди

    Ўзбекистон | 27 июн, 16:15

    Лайклар кўп, яқинлик кам: ижтимоий тармоқлар қандай қилиб ёлғизлик ҳиссини кучайтиради?

    Лайфстайл | 27 июн, 16:15
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.