• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12790.43
    • RUB162.6
    • EUR14486.44
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +21°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    Содиқ Сафоев 1996 йили Ўзбекистонда валюта конвертациясининг чекланиши нималарга олиб келгани ҳақида гапирди

    Ўзбекистон иқтисодий тизимининг қулаши ва ўзгариши учун ички омил 1996 йилда, валюта конвертациясига чеклов ўрнатилган пайтда содир бўлган. Бу ҳақда Олий Мажлис Сенати раисининг биринчи ўринбосари Содиқ Сафоев Alter Ego лойиҳасига берган интервьюсида маълум қилди.

    Фото: Alter Ego

    Фото: Alter Ego

    Гап Вазирлар Маҳкамасининг 1996 йил 19 ноябрдаги 405-сонли «Истеъмол товарларини импорт қилиш учун марказлаштирилган валюта ресурсларидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш тўғрисида»ги қарори ҳақида кетмоқда. Ҳужжат билан Марказий банкнинг юридик ва жисмоний шахсларга конвертация ҳуқуқини берувчи барча патентлари бекор қилинган ҳамда йирик супермаркетлар, қўшма корхоналар ёки «ҳаёт учун муҳим ресурслар»ни етказиб берувчиларнинг конвертациясига лицензия берилган.

    «Ўйлашимча, марра 1996 йилда эди. Аввалига ҳақиқатан ҳам экстенсив босқич эди — давлат тасарруфидан чиқариш, хусусий мулкка рухсат берилишининг ўзи элементар факт. Бу улкан иқтисодий факт. Ҳар қандай режимда, иқтисодий сиёсатдан фарқли ўлароқ, одамларнинг эркин ишлашига, ишлаб чиқариши, савдо қилиши, ҳаракатланишига рухсат берганингиз, ўз-ўзидан ҳукуматнинг саъй-ҳаракатларига қарамай, улкан иқтисодий ўсиш беради. Бу 90 йиллар бошида, одамлар биринчи иқтисодий эркинликни ҳис қилганида, социалистик мулкка монополия бўлмаган вақтда содир бўлди. Бунинг ўзи кучли ўсиш берди», — дейди Содиқ Сафоев.

    «1994 йилда (у пайтларда Германияда ишлардим) бир ҳодисани сездим: келганлар уларга шоппинг ташкиллаштириб беришни сўрамай қўйди. Авваллари улар келишиб, биринчи навбатда озиқ-овқат, кийим-кечак харид қилишга тушар эди. Энди эса улар ‘балки музейга борармиз, футбол, театр кўрамиз’, дейишни бошлади», — дея эслайди Ўзбекистоннинг Германиядаги собиқ элчиси (1993—1996 йиллар). Унинг қўшимча қилишича, миллий валюта жорий этилганида унинг курси бир доллар учун 10 сўмдан камроқ бўлган, курс ҳатто 6 сўмгача қулаган даврлар бўлган.

    Содиқ Сафоевнинг таъкидлашича, конвертациянинг чекланиши «мамлакат олтин-валюта захирасини сақич сотиб олиш учун ишлата олмаслиги» билан изоҳланган.

    «Шундан кейин эса сақич олиб кириш ошиб кетди. Эҳтимол, бу тизимнинг табиатига, бошқарув тизимини марказлаштириш ва ресурсларни тақсимлаш нуқтаи назаридан давлатнинг иқтисодиётдаги ролини монополиялаштиришга уриниш билан боғлиқдир. Конвертация марказий орган томонидан амалга оширилса, демак, хусусий компаниялар, тадбиркорларда ривожланиш учун ресурс қолмайди. Асосан давлат ушбу масалаларни бошқаришни бошлади. Бу эски давлат режаси йўналишининг характери. Бу одамлар қандай тарбиялангани рефлекси эди. Бозорни кўринмас қўлга топшириб қўйишдан кўра жамиятни ривожлантиришни яхшироқ ҳал этадиган ақлли одамларнинг тор гуруҳи бор…», — дейди сенатор.

    Унинг айтишича, охир-оқибат «хусусий тадбиркорлик фаолияти ниш урган». Бундан ташқари, Ўзбекистон нормал молиявий ва банк тизимини яратишни уддалай олмади.

    «Банкдаги дўстларимиз бизда банклар йўқлигини айтганимда доим мендан хафа бўлар эди. Бизда давлат молиявий ресурсларини бошқариш бўйича давлат корхоналари бор. Улар мижоз учун курашмаяптими, ресурслар тақсимланишида иштирок этмаяптими, демак, банк эмас», — дейди у.

    Сенаторнинг таъкидлашича, ҳозирда банклар билан боғлиқ тизим ўзгармоқда — уларнинг айримлари хусусийлаштириш учун сотувга қўйилган.

    Шу билан бирга, Содиқ Сафоев «давлат иқтисодиётни бошқариш жиловини бутунлай қўйиб юборишига» қарши чиққан. Унинг фикрича, давлатнинг иқтисодиётдаги роли доимо, хусусан, стратегик масалалар, муҳим вазиятларни аниқлаш, шароитларни яратишда бўлиши керак.

    «Бу ҳамма ерда, ҳар қандай мамлакатда бор. Laissez-faire принципи (аралашмаслик принципи — давлатнинг иқтисодиётга аралашуви минимал бўлган иқтисодий доктрина) лабораторияли тоза ҳолатда таъсир қиладиган мутлақ либерал иқтисодий тизим йўқ. Охир-оқибат, бу ҳар доим ҳам нисбийдир... Масалан, герман-скандинавия тизими умуман бошқача, японларники ҳам бутунлай ўзгача. У ерда давлатнинг роли жуда кучли. Айниқса, иқтисодиётни ўзгартириш зарур бўлган ҳозирги босқичда давлатнинг сафарбар этувчи роли бўлиши шарт», — дейди Сенат раиси ўринбосари.

    Содиқ Сафоевнинг сўзларига кўра, Ўзбекистон доим ўз йўлига эгалигини гапириб келган, бироқ унинг шахсан ўзи ушбу сўз бирикмасини қабул қилмаган.

    «Ўйлайманки, бутун инсоният умумий ривожланиш принципларига эга. Албатта, миллий ўзига хослик мавжуд, аммо иқтисодий ривожланишнинг умумий қонунларини эътиборсиз қолдириш моделининг атамаси белгиланаётганда — буни қабул қилиб бўлмайди», — дейди у.

    Сенаторнинг сўзларига кўра, амалдаги модель дунёвий демократия, ривожланган фуқаролик жамияти ва ижтимоий асосланган бозор иқтисодиётига йўналтирилган.

    Мавзуга доир: «Мен Шавкат Мирзиёевдан бошқа номзодни кўрмаяпман». Содиқ Сафоев президент сайловлари тўғрисида

    04.03.2021, 18:11   Изоҳ (0)   21372
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Самарқанддаги СЭС биноси қурилишида 281 млн сўмни талон-торож қилган тадбиркорга жиноят иши қўзғатилди

    04.03.2021, 17:47

    Ўзбекистонликлар Наврўз байрамида кетма-кет 3 кун дам олади

    04.03.2021, 17:24

    Қорақалпоғистоннинг Транспорт ва Меҳнат вазирликлари раҳбарлари ўзгарди

    04.03.2021, 17:03

    Деҳқонободда Шаҳрисабздан келаётган юк машинасида ёнғин чиқди

    04.03.2021, 16:47

    Ўзбекистонда долларнинг расмий курси қаторасига олтинчи кун пастлади

    04.03.2021, 16:30

    Мирзо Улуғбек ва Яккасарой туманларига янги бош солиқчилар тайинланди

    04.03.2021, 16:24
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    ЛУКОИЛ: ёш истеъдодлар овози катта саҳнада янгради


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    Абадий ишончлилик ва хавфсизлик: GWM соҳанинг янги стандартларини жорий этмоқда


    “Бизнесни ривожлантириш банки” бизнес учун қулай инновацион банк бўлишга интилмоқда


    “Ўзбекинвест” IUA аъзосига айланди ва Лондоннинг глобал суғурта бозорида ўз мавқеини мустаҳкамлади


    МКБАНК халқаро молия бозорида: Қозоғистон банкларидан 15 миллион доллар жалб қилинди


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    Систит — бу уят эмас!


    Xon Saroy томонидан анъанавий “Менинг орзуйимдаги уй” расмлар танлови бошланди 


    Сўзлар аҳамиятга эга: TBC Bank 8 март табрикларини пулларга айлантириб, аёллар тадбиркорлигини қўллаб-қувватлади


    Centrum Air янги Airbus A320neo — авиапаркидаги тўққизинчи самолётни қабул қилиб олди 


    Ипотека Банк OTP Group ўзини ўзи банд қилганларга янги ипотека дастурини ишга туширди: ҳужжатларсиз, асаббузарликсиз, самарали натижалар билан


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда


    Chery газга ўтмоқда: кафолат тўлиқ сақланиб қолинади, ўрнатиш эса 31 майгача бепул! 


    UZTELECOM 10 Гбит/с тезликдаги уй интернетини фойдаланувчиларга тақдим этди

     

    Тавсия этамиз

    Гитлердан сўнг энг машҳур нацист – дорга осилган Риббентропнинг аянчли тақдири

    31 май, 19:25

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    ҲАМАС гаровдагиларни озод қилиш учун шарт қўйди

    Дунё | 1 июн, 23:35

    Россия Кубоги. “ЦСКА” суперфиналда “Ростов”ни енгиб, бош совринга эга чиқди, Файзуллаев захирадан майдонга тушди

    Спорт | 1 июн, 22:48

    Туркияда Украина ва Россия музокараларининг 2-раунди бўлиб ўтади

    Дунё | 1 июн, 22:45

    Футбол тарихидаги энг кучли 10 та футбол академияси номи эълон қилинди

    Спорт | 1 июн, 21:47

    Исроил танклари Ғазода овқат кутаётганларга ўт очиб, 32 кишини ўлдирди

    Дунё | 1 июн, 21:45

    “Дарё” видеорепортажи: Наманганда 500 та дрон иштирокидаги шоу

    Ўзбекистон | 1 июн, 21:00

    Қозоғистон армиянинг тайёргарлигини текшириш учун машқлар ўтказади

    Қозоғистон | 1 июн, 20:40

    Майда ойлик инфляция кескин ошди. Қайси ҳудудларда нархлар тез ўсмоқда?

    Иқтисодиёт | 1 июн, 20:13
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.