Oliy Majlis Senati raisining birinchi o‘rinbosari Sodiq Safoyev Alter Ego loyihasiga bergan intervyusida 24-oktabrda bo‘lib o‘tadigan prezident saylovlari haqida fikr bildirdi, deb xabar bermoqda “Gazeta.uz”.
Senatorning fikricha, saylovlar “aslida avvalgi yillarda o‘tkazilgan islohotlarning qanday borayotganligini baholash bo‘yicha referendum bo‘ladi. Shuning uchun ular juda muhim”.
“Boshqa tomondan, saylovlar mutlaqo boshqa sharoitlarda o‘tishi aniq: bugungi kunda boshqa O‘zbekiston, boshqa fuqarolik jamiyati, boshqa ommaviy axborot vositalari, boshqacha darajada ochiqlik mavjud. Baholash ham qat’iy bo‘ladi — tayyorgarlik ham, saylovlarni o‘tkazish ham”, — deb hisoblaydi u.
Senat raisi birinchi o‘rinbosarining ta’kidlashicha, davlat oldida ikki vazifa turibdi.
“Birinchisi va eng muhimi — xalq saylovlar haqqoniy va adolatli ekanligini, haqiqatan ham ular xohlagan nomzod tanlanganligini ko‘rishi lozim. Ikkinchisi, bu ham O‘zbekiston imiji uchun juda muhim — xalqaro hamjamiyat, YXHT (Yevropa xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti — tahr.) va boshqalar ham ushbu saylovlarni haqqoniy va adolatli deb tan olishi. Bu umuman boshqa darajadagi yuqori tayyorgarlik talab etadi”, — degan u.
Sodiq Safoyev saylovlarning “keyingi islohotlar uchun zamin” yaratishini muhim deb hisoblaydi.
“Aniq va to‘g‘ridan to‘g‘ri aytishim mumkin, men Shavkat Miromonovich Mirziyoyevdan boshqa nomzodni ko‘rmayapman. U ana shu islohotlarni boshlagan kishi, ularning lokomotivi, g‘oyalar generatoridir. Menimcha, unga keyingi muddat uchun yangi mandat berish O‘zbekiston kelajagi uchun hayotiy muhim ahamiyatga ega”, — deb ta’kidlagan u.
Shu bilan birga, senator saylov muvaffaqiyatli o‘tishi uchun muqobil nomzodlar bo‘lishi kerakligini tan oldi.
“Albatta, bu yerda muqobil saylovlar, muqobil dasturlar bo‘lishi kerak. Qarama-qarshilik manbalaridan biri bu ijtimoiy-siyosiy institut bo‘lib, u muayyan sinflar, tuzilmalar manfaatlarini aks ettirishi lozim. Siyosiy partiyalarimiz bugungi kunda yetarli darajada ishlamayapti. Ular shunchaki ishlamayapti desa ham bo‘ladi. Axir aynan ular bugungi kunda blogerlar, fuqarolik jamiyati, ijtimoiy tarmoqlar ko‘tarayotgan muammolarni ko‘tarishi kerak. Aynan siyosiy partiyalar shiorlarni, aholining turli qatlamlari manfaatlarini aks ettiruvchi siyosiy dasturni ishlab chiqishi va ilgari surishi kerak”, — deb qayd etgan Sodiq Safoyev.
Senat rahbarining birinchi o‘rinbosari partiyalarning passivligi haqidagi savolga javob berar ekan, “hech kim prezident kabi ularni haqiqiy siyosiy partiyalar bo‘lishga turtki bermayotganini” aytib o‘tgan.
“Ular uchun barcha sharoitlar yaratilgan, ularning hamma takliflari amalga oshirilmoqda. Hammasi yana kadrlarga, odamlarga, ularning tayyorgarlik darajasiga borib taqaladi. Lekin ishonchim komil, jarayon davom etmoqda. Bu boshqa siyosiy partiyalar bo‘ladi.
Ko‘rinib turibdiki, biz islohotlarni baholash bo‘yicha referendum haqida gapiradigan bo‘lsak, bu islohotlarni uncha ham yoqtirmayotgan odamlar bor, ular turli sabablarga ko‘ra bizda hozir olib borilayotgan modernizatsiyani amalga oshishini istamaydi. Ushbu spektrni aks ettiradigan siyosiy partiyalar bo‘lishi kerak. Odamlar bu masalani o‘rtaga tashlaydigan siyosiy partiya nomzodiga ovoz bersin”, — degan u.
Senator muqobil dasturlar va nomzodlarsiz “saylovlarni to‘laqonli, adolatli va haqqoniy deb baholab bo‘lmasligini” yana bir bor ta’kidlagan.
Sodiq Safoyev mustaqil nomzodlarning prezidentlikka va deputatlikka mustaqil ravishda ilgari surilishi mumkin emasligi to‘g‘risida ham fikr bildirdi. U hozirda bu qonunchilikda ko‘rsatilmaganligini tan oldi, ammo o‘zini o‘zi nomzod qilib ko‘rsatish imkoniyati yo‘qligi ochiq saylovlar o‘tkazilishiga imkon bermaydi, deb hisoblamaydi.
“Yo‘q, aslo. Siyosiy partiyalar, agar ular haqiqiy siyosiy partiyalar bo‘lsa, buni o‘zlariga singdirishlari mumkin. Biz bu masala bo‘yicha bahslashishimiz, konferensiya o‘tkazishimiz mumkin. Buni yoqlaydigan va bunga qarshi ko‘p argumentlar bor… Men bir narsani aytishim mumkin, oldinda bir nechta konferensiyalar bor va ushbu mustaqil nomzodlar masalasi ham (kun tartibida) turibdi”, — degan senator.
Eslatib o‘tamiz, Prezident Shavkat Mirziyoyev 29-dekabr kuni Oliy Majlisga yo‘llagan Murojaatnomasida 2021-yilda o‘tkaziladigan “davlat va xalq hayotidagi muhim siyosiy hodisa” — prezidentlik saylovlari masalasiga to‘xtalib o‘tgandi. O‘shanda Shavkat Mirziyoyev Markaziy saylov komissiyasi “bo‘lajak saylovlarning milliy qonunchilik va umume’tirof etilgan xalqaro demokratik tamoyillar asosida yuksak saviyada tashkil etilishiga alohida e’tibor qaratishi” lozimligini ta’kidlagandi.
O‘zbekistonda Prezident saylovlari dekabrdan oktabrga ko‘chirilgan. Saylov muddatlari ko‘chirilishi yuzasidan Oliy Majlis Qonunchilik palatasi izoh bergandi. Respublikada prezident sayloviga tayyorgarlik 2021-yil 1-martdan boshlanishi ma’lum qilingan.