Дунёнинг бой давлатлари миллионлаб сифатсиз машиналарни камбағал давлатларга экспорт қилгани маълум бўлди

БМТнинг атроф-муҳит бўйича экспертлари Европа Иттифоқи, Япония ва АҚШ 2015 йилдан 2018 йилга қадар Осиё, Африка ва Лотин Америкасидаги ривожланаётган давлатларга 14 миллионга яқин минилган ва кераксиз автомобилларни эскпорт қилган. Машиналарнинг ярмидан кўпи Африкага олиб кирилган бўлиб, бу минтақадаги атроф-муҳитнинг ифлосланишига олиб келган, деб ёзади «Политика сегодня».

Таъкидлашича, экспорт қилинган машиналарнинг 80 фоиздан ортиғи минимал хавфсизлик ва экологик талабларга жавоб бермаган. БМТ экспорт қилувчилар ҳам, импорт қилувчилар ҳам ушбу автоуловлар оқимини тўхтатиш учун қатъий қоидалар жорий қилиши керак деб ҳисоблайди.

Аниқланишича, экспортёрлар машиналарнинг платина қисмларини олиб ташлаб, ўрнига темир улаган. Чунки бундай платиналарни Европада 500 долларга пуллаш мумкин. Шунингдек, экспорт қилинган машиналардан хавфсизлик ёстиқчалари, қулфлашга қарши тормоз тизимлари ноқонуний ечиб олинган. Ушбу машиналар сабаб бўлаётган бахтсиз ҳодисаларнинг олдини олиш учун импорт қилувчи мамлакатларларнинг бир нечтаси қатъий чекловлар қўя бошлади.

2050 йилга бориб дунёдаги енгил автомобиллар сони икки баробарга ошади. Ушбу кўрсаткичларнинг тахминан 90 фоизи ўртача ва паст даромадли давлатлар ҳисобига тўғри келади. Тадқиқотчиларнинг 3 йиллик таҳлилларига кўра, 146 мамлакатнинг 66 фоизида автомобиллар импорти тўғрисидаги қоидалар «кучсиз» ёки «ниҳоятда кучсиз» эканлиги аниқланган.

«Давлатлар фойдаланишга яроқсиз транспорт воситаларининг экспортини тўхтатиши ва атроф-муҳитни ҳамда хавфсизликни текширишдан бош тортмаслиги, шу билан бирга, импорт қилинаётган мамлакатлар замонавий қоидаларни қабул қилиши керак», — дейди БМТнинг атроф-муҳит масалалари бўйича вакили Роб де Йонг.

Шунингдек, у ўз йўлларида фойдаланишга яроқсиз бўлган автомобилларнинг экспорти билан шуғулланётган ривожланган давлатларни танқид қилган. Шу билан бирга, Ёнг импорт қилинаётган мамлакатлар нима сабабдан айрим минимал стандартларни жорий этишни бунчалик кутгани тўғрисида савол бериб, бу биргаликдаги масъулият эканлигини қайд этган.

Аввалроқ Англия ва Уэльсдан Fiat-Chrysler Automobiles (FSА) дизель двигателлари ўрнатилган 500 мингга яқин автомобиль чақириб олиниши мумкинлиги тўғрисида хабар берилганди. Бунга атроф-муҳитга чиқариладиган зарарли газлар кўрсаткичи манипуляция қилинган бўлиши эҳтимоллиги сабаб бўлмоқда.