Коронавирус пандемияси туфайли инсонлар онгидан тинимсиз янги саволлар пайдо бўлмоқда. Масалан, жамоат транспортларида қўлқоп тақиш керакми, ниқобни матодан тикилгани яхшими ёки бир марталигими? Қандай ҳолларда жарима солиниши мумкин? Яна муассасалар ёпилиши ростми? Масофадан туриб ишлаш қачонгача давом этади? Касалликни юқтириб олмаслик учун нима қилиш керак? Ҳимоя воситалари касаллик хавфидан асрайдими? Шу каби саволлар инсон онгини бутунлай эгаллагандан сўнг ҳафталаб тарк этмайди. Муаммоларнинг барчаси стрессни келтириб чиқаради. Натижада соатлаб ухлаш ҳолатлари кузатилмайди, гўёки нимадир бунга тўсқинлик қилаётган бўлади. Чарчоқ эса тананинг кучини олиб қўйишда давом этади.
Карантин давомида ўзни яккалаш, дам олиш масканлари фаолиятининг тўхтатилиши кўпчиликни аввалгидан ҳам кўра асабийлаштиргани маълум. Уйқусизлик эса иммунитетни сусайтиради, юрак-қон томир касалликлари хавфини оширади. Аммо стрессни камайтириш учун қуйидаги тавсияларга амал қилиш, албатта, организм учун фойдали ҳисобланади.
Муаммоларни тан олиш керак
Уйқунинг бузилиши 2020 йилда одатий ҳол ҳисобланмоқда. Нафақат жамият, балки дунё бўйлаб ҳукмронлик қилаётган муаммо ҳар кимнинг ҳам уйқусини бузган бўлиши табиий. Уйқусизликка учраганликни тан олишнинг ўзиёқ стрессни икки бараварга камайтиради, унинг муаммоси асабларни ортиқча қийнамайди.
Ноутбукни ётоқхонада қолдирмаслик керак
Жиддий муаммолар ҳақида ошхона ёки меҳмонхонада гаплашиб олган маъқул. Ётоқхона эса фақатгина ухлаш ёки дам олиш жойига айланиши керак. Шунингдек, у ерга иложи борича хушбўй ва чиройли буюмларни жойлаштириш керак. Албатта, ишга оид ҳисоб-китоб қоғозлари ва ноутбукни ҳам ётоқхонадан чиқариб ташлаш керак.
Ҳар доим бир вақтнинг ўзида ухлаш зарур
Ҳар куни бир вақтда уйғониш энг аввало, кечаси чарчаб ухлашга ёрдам беради. Агар кечки пайт уйқу келмаган бўлса, унда ўзни уйқуга мажбурлашнинг кераги йўқ. Куни бўйи фаол бўлмаган инсоннинг чарчамаслиги табиий.
Ҳар куни оз бўлса-да ҳаракатланиш зарур
Иложи бўлса, сайр қилишга одатланиш керак. Сабаби тана жисмоний машқлардан сўнг эндорфинларни ишлаб чиқаради. Ушбу қувонч гормонлари айниқса, кузда стресс ва тушкунликни енгишга ёрдам беради. Агар юриш ва сайр қилишга куч етарли бўлмаса, шунчаки тоза ҳавода ўтириш тавсия этилади.
Бир вақтда овқатланиш лозим
Мунтазам равишда бир вақтда овқатланиш организмни тартиб билан ишлашига ёрдам беради. Кун давомида 2-3 марта енгил егулик истеъмол қилиш ҳам тана учун фойдали ҳисобланади.
Чарчоқ ва уйқуни ажратиб олиш керак
Кўпинча чарчоқ ва уйқуни чалкаштириш кузатилади. Тана нафақат жисмоний машқлардан, балки ақлий фаолият билан ҳам чарчайди. Чарчаганда ухлаш шарт эмас, чунки соатлаб у ёқдан бу ёққа бурилиб ётиш фақатгина асабийлаштириш мумкин. Бу вақтда чарчоқни енгишга душ қабул қилиш, медитация ёки теледастур томоша қилиш ёрдам беради. Шундан сўнггина уйқуни ҳис қилиш мумкин, бундай вақтда тана сустлашади ва кўзлар юмила бошлайди.
Мияда фикрлар безовта қилса, уйғонган яхши
Ётоқ – дам олиш жойи, унга бошқа бирор салбий фикрларни боғлаш мумкин эмас. Агар ноўрин фикрлар безовта қилса, ухлашга ётишдан аввал уларни 40 дақиқа давомида қоғозга тушириш керак.
Мияни чарчатмайдиган юмушлар билан шуғулланиш лозим
Масалан, уйларни тозалаш, ювилган кийимларни жавонга жойлаштириш каби ишларни амалга оширган маъқул. Лекин ухлаш учун китоб ўқигандан кўра, аудио эшитиш тавсия этилади. Шундай вақтда инсон ўзини хавфсиз жойда ёки болалар орасида деб тасаввур қилиши керак. Шундагина танада тинчланиш юз бера бошлайди.
Изоҳ (0)