Хитой ва Жанубий Кореяда янги касалланиш ҳолатларининг кузатилиши COVID-19 пандемияси биринчи тўлқинининг давоми бўлиши мумкин. «РБК» нашрига ахборот берган экспертлар иккинчи тўлқин ҳали бошланмаганини қайд этди.
Хитойда 12 июнда коронавирусга чалиниш ҳолатлари кескин ўсди. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) 24 июнда мамлакатда 439 нафар киши COVID-19 юқтириб олганини маълум қилган. Хитойда апрелдан бери суткалик касалланишлар сони 20 тадан ошмай келаётганди. Жанубий Кореяда эса коронавирусга чалинганлар сони баҳор охирида орта бошлаган. ЖССТ берган ахборотга кўра, мамлакатда 27 май куни мингдан ортиқ ҳолат қайд этилган.
Россия халқлар дўстлиги университети юқумли касалликлар кафедраси мудири, инфекционист-врач Галина Кожевникованинг фикрича, касалланганларни муайян вақт давомида аниқлаш коронавирусга тест қилишга кетадиган давр билан бир хил.
«Бу янги тўлқин эмас, чунки вирус бутунлай йўқолгани йўқ, биз у билан яшаймиз. Айрим мамлакатларда кенг қамровли тест қилиш ишлари амалга оширилмоқда, шу сабабли ҳам янги касаллиниш ҳолатлари аниқланмоқда. 17 ёки 70 та ҳолат кузатилганида касалланиш ҳолатлари ўсгани хусусида гапиришга ҳали эрта. Германияда битта корхонада мингтагача ҳолат кузатилиши ҳам ажабланарли эмас, бу юқори даражадаги мулоқотга мойил муайян шароитда яшаётган локал касалланиш ҳолати», — дейди Кожевникова.
Кожевникова коронавирусга чалинганлар сони октябрь ноябрь ойларида яна ортишининг сабаби сифатида куз-қиш мавсумида ўткир респиратор касалликлар эпидемияси бошланишини билдирган.
«Бу таътиллар тугаб, мактаблар, институтларда таълимнинг бошланиши, яъни одамланинг ёпиқ иншоотлардаги меҳнат жамоаларига қайтиши билан бевосита боғлиқ. Ҳозир бинолар тез-тез шамоллатилиб, мулоқотни чеклаб, кўпроқ вақтни кўчада ўтказиш мумкин. Одамларнинг тўпланиши кўпинча ўткир респиратор касалликлар ва катта эҳтимол билан коронавирус билан касалланиш ҳолатларининг кўпайишига олиб келади», — деган инфекционист.
«Иккинчи тўлқин ҳақида гапиришдан аввал гап вируснинг қайси штамми ҳақида бораётганига аниқлик киритиб олиш лозим. Бу хориждан юқтирилган штамм бўлишининг эҳтимоли юқори. Хитойликлар ҳам унинг биринчи тўлқиндаги вирус штаммидан фарқланишини маълум қилган», — дейди Иқтисодиёт олий мактаби соғлиқни сақлаш институти директори Лариса Попович.
Унинг сўзларига кўра, инфекция касаллик ташувчилар организмида айланиб юраверади, улар гарчи ўзи касал бўлмаса ҳам турли йўллар билан коронавирусни бошқаларга юқтиради. Попович COVID-19 ҳақидаги маълумотлар кўп эмаслиги, вируснинг камида учта штамми борлиги ва улар май ойида тадқиқ қилинганини таъкидлаган.
«Жанубий Осиё штамми Европаникидан фарқ қилади, у нисбатан енгилроқ эди. АҚШда ҳам иккита штамм қайд этилган, ғарбий ва шарқий штатларда вируснинг тарқалиш динамикасидаги тафовутнинг асосий сабаби ҳам шунда», — деган Попович.
Экспертнинг айтишича, COVID-19 вирусининг асосий қисми барқарор бўлиб қолаётганига қарамай, генотипнинг қолган элементлари, жумладан, унинг юқумлилигини белгилайдиганлари ўзгарувчан.
«Ҳар қандай вирус мутацияси тасодифий юз беради, шунинг учун ҳам кейинги вируснинг қаерда бўлишини олдиндан айтиш, мулоқотга киришувчанлиги ва оқибатларини тахмин қилишнинг имкони йўқ», — дея қайд этган Попович.
Гамалея номидаги эпидемиология ва микробиология илмий-тадқиқот маркази вирусологи Анатолий Альтштейн Жанубий Кореяда эпидемиянинг нисбатан енгил ўтгани, касалланганлар ва вафот этганлар сонининг камлигини таъкидлаган. У ҳам иккинчи тўлқин ҳақида гапиришга эрта эканини қайд этган.
«Россияда ва Москва шаҳрида ҳам пасайиш кузатилмоқда, лекин мен чекловлар бекор қилинганидан кейин касалланиш ҳолатлари яна ўсиши мумкинлигини инкор қилмайман», — деган Альтштейн.
Муайян ҳолатларда касалликнинг локал тарқалиши борасидаги фикрларга тиббиёт фанлари доктори Николай Малишев ҳам қўшилган.
«Глобал тўлқин белгиларини кўрмаяпман, локал тарқалиш эса кузатилиши мумкин. Бунда ҳамма нарса ҳукуматнинг чораларига боғлиқ», — деган «РБК» суҳбатдоши.
Аввал Жанубий Кореянинг юқумли кассалликларни бартараф этиш ва назорат қилиш маркази (KCDC) Сеулда янги касалланиш ҳолатлари кузатилганини маълум қилган. Ҳафта бошида 17 та янги ҳолат қайд этилган бўлиб, бу 26 майдан бери кузатилган энг кам касалланиш кўрсаткичидир. KCDC раҳбарияти мамлакатда пандемиянинг иккинчи тўлқини бошланди деб ҳисобламоқда, бу сафар эпидемияга тунги клубларда карантин меъёрларига амал қилмаслик сабаб бўлган.
Хитойда июнь бошида «Синьфади» улгуржи бозорида коронавирус аниқланган. Бозор жойлашган Фэнтай ҳудудида ҳарбий ҳолат режими эълон қилинган. 15 июнда 76 минг одам тест қилиниб, 59 кишида коронавирус аниқланган.Россия соғлиқни сақлаш вазири Михаил Мурашко ҳам мамлакатда эпидемиянинг иккинчи тўлқини кузатилиши мумкинлигини инкор этмаган. У инфекциянинг биринчи келишига нисбатан кучсизроқ ўтиши ҳақида фикр билдирган. «Роспотребнадзор» раҳбари Анна Попова ҳам Россия кузда эпидемиянинг иккинчи тўлқини бўлишига тайёр туриши лозимлигини қайд этган.
Изоҳ (0)