Ўзбекистонда масъулияти чекланган жамиятларга облигациялар чиқариш ҳуқуқи берилди. Бу ҳақда Капитал бозорини ривожлантириш агентлиги матбуот хизмати хабар берди.
Олий Мажлиси Сенати 19 июнь куни бўлиб ўтган бешинчи ялпи мажлисда амалдаги қонунчиликдаги корпоратив облигациялар чиқаришни чекловчи нормалардан воз кечиш ва масъулияти чекланган жамиятларга облигация чиқаришига рухсат беришни назарда тутувчи ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш бўйича қонун лойиҳасини маъқуллаган.
Бунга қадар корпоратив облигацияларни фақат акциядорлик жамиятлари ва тижорат банклари чиқариши мумкин эди. Шу билан бирга, облигациялар чиқаришда эмитентга қўйилган қонуний талаблар уни молия жалб қилишда ҳатто кўпгина акциядорлик жамиятлари учун ҳам кераксиз воситага айлантириб қўйган.
Акциядорлик жамиятлари облигацияларни фақат ўз устав капитали ҳажми доирасида ва уч йиллик ижобий молиявий фаолияти ва рейтинги мавжуд бўлган тақдирдагина чиқара олиши ҳамда облигациялар умумий қиймати компаниянинг уларни чиқариш тўғрисида қарор қабул қилинган санадаги капитал миқдоридан ошмаслиги каби чекловлар белгиланганди.
Мазкур чекловлар сўнгги йилларда муомаладаги корпоратив облигациялар сони ва ҳажмининг кескин камайишига сабаб бўлган. Хусусан, 2010—2018 йиллар давомида муомаладаги корпоратив облигациялар сони 41 тадан 17 тагача, уларнинг ҳажми 512 миллиарддан 198 миллиард сўмгача камайган, бу эса чиқарилган акциялар миқдорининг атиги 0,2 фоизини ташкил этади.
Қайд этилишича, ҳозирги кунда Ўзбекистонда иқтисодиётнинг турли соҳаларида фаолият юритадиган масъулияти чекланган жамият (МЧЖ) кўринишидаги 148 мингдан ортиқ корхона мавжуд. Аксарият акционерлик жамиятларига қараганда кўпроқ инвестиция жалб қилишга қодир ушбу корхоналарнинг барчасида ўз бизнесини молиялаштиришга банк кредитидан бошқа муқобил вариант йўқ. Корпоратив облигациялар эса МЧЖлар учун шундай муқобил йўлга айланиши мумкин.
«МЧЖ шаклидаги ташкилотларига қарз маблағларини жалб қилиш учун янги имкониятлар бериш бўйича қонунчиликка ўзгартириш киритишни ҳам профессионал, ҳам жамият, ҳам потенциал эмитентлар интиқлик билан кутмоқда, бу мавзу 10 йилдан бери қизғин муҳокама қилиниб келинади. Бу хусусий лойиҳаларни молиялаштириш манбалари рўйхатини кенгайтиришга, шунингдек, мамлакатда корпоратив қарзлар бозорини жонлантиришга ёрдам бериб, аҳоли ва компанияларнинг вақтинча бўш турган маблағларини жалб қилиш ва жамғармаларнинг бир қисмини хорижий валютадан миллий валютага ўтказишни осонлаштиришга кўмаклашади», — деб изоҳлайди Avesta Investment Group инвестиция компанияси ҳамкори Карен Срапионов.
- Масъулияти чекланган жамиятларга (МЧЖ) ташқи аудиторлик, молиявий ҳисобот, маълумотларнинг ошкор этилиши ва акциядорлик жамиятлари учун талаб қилинадиган бошқа талаблар қўйилган ҳолда облигациялар чиқаришга рухсат бериш.
- Чиқарилаётган облигациялар ҳажмини компаниянинг устав капитали доирасида белгилаш, уларни чиқаришда гаров талаб қилиниши, уч йиллик ижобий молиявий ҳисобот ва рейтингларга эга бўлиш талабларини олиб ташлаш.
- Талабларнинг мавжуд тенденцияларга тез мослашиши ва уларга ўз вақтида ўзгартириш ва тўлдиришлар киритиб бориш мақсадида корпоратив облигациялар чиқариш шартларини ва талабларни белгилаш ваколатини қимматли қоғозлар бозорини тартибга солиш бўйича ваколатли давлат органига (Капитал бозорини ривожлантириш агентлиги) бериш.
Изоҳ (0)