2020 йил биринчи чорагида 80 йиллардан бери илк бора Brent маркасидаги нефть нархи 65,6 фоизга, WTI нефти эса 66,5 фоизгача пастлади. Иккинчи чоракда ҳам коронавирус пандемияси, ОПЕК+ келишувининг муддати якунлангани туфайли нефтга бўлган талаб камайиб нарх тушишда давом этди.
6 апрель ҳолатига Brent маркасидаги нефть нархи баррел учун 32,7 долларга баҳоланган. «Ўзбекистон-24» телеканалида эфирга берилган теледастурда нима сабабдан жаҳон нефть бозорида «қора олтин» нархи тушаётган бўлса ҳам Ўзбекистонда бензин нархи пасаймаётгани ҳақидаги долзарб саволга жавоб олинди.
«Нима учун шундай? Сабаби нефть маҳсулотларини тартибга солувчи амалдаги ҳужжатлар дунё котировкаларига боғлиқ эмас. Оқибатда жаҳонда нефть нархи тушса ҳам ички бозордаги бензин қиймати ўзгаришсиз қолаверади. Бундай вазият аҳолида ҳақли норозилик уйғотади», — дейилган кўрсатувда.
2020 йил 4 апрелда «Нефть-газ тармоғининг молиявий барқарорлигини ошириш бўйича биринчи навбатдаги чора-тадбирлар тўғрисида»ги Президент қарори имзоланди. Ҳужжатга кўра, 2020 йил 1 майдан бошлаб Аи-80 маркали автомобиль бензини ва дизель ёқилғиси (шу жумладан ЭКО маркали дизель ёқилғиси) чакана нархларини давлат томонидан тартибга солиш бекор қилинади ва нефтни қайта ишлаш заводлари томонидан уларни сотиш фақат биржа савдолари орқали амалга оширилади.
Май ойидан бошлаб «Ўзбекнефтгаз» ва Шўртан нефть ва газ конденсати газкимё комплекси томонидан ишлаб чиқарилган маҳсулотларнинг ички бозордаги нархлари ҳам жаҳон бозоридаги Brent маркаси қийматига мутаносиб тарзда сотилади.
«Ўзбекнефтгаз» АЖ бошқарув кенгаши раисининг ўринбосари Улуғбек Ашуровнинг айтишича, бундай тартибнинг жорий этилиши соҳада рақобат муҳитини кучайтиради, нархларнинг тушишига ва хизматлар сифатининг кўтарилишига хизмат қилади.
«Ушбу механизмнинг жорий этилиши натижасида апрель май ойларида бензин ва дизель ёқилғиси нархлари босқичма-босқич пасаяди ҳамда жаҳон бозоридаги нархларга мутаносиб тарзда ўзгариб туради», — деган Ашуров.
Президент қарорига кўра, нефть базаларининг бўш турган сиғим қурилмаларини ижарага бериш ва бу орқали тадбиркорларга захира билан нефть маҳсулотини импорт қилиш имконини яратиб резерв парклари ташкил қилиш белгиланган.
Бундан ташқари 1 июнга қадар соҳага юқори малакага эга хорижий ва маҳаллий экспертларни жалб қилиш бўйича таклифни ҳукуматга киритиш вазифаси ҳам топширилган. Номзодлар учун қўйиладиган талаблар: соҳа компанияларида ишлаш тажрибаси, топ-50 рўйхатига кирувчи компанияларда 15 йиллик иш тажрибасига эга бўлиш, 5 йил топ-менежер лавозимида ишлаган бўлишлик.
2020 йил 1 октябрга қадар нефть-газ тармоғидаги барча корхоналарда коррупцияга қарши «комплаенс-назорат» тизими жорий этилиши лозим. Тизим сотиб олиш, қурилиш, кадрларни ишга танлаш, тайёр маҳсулотни реализация қилиш ва бошқа ҳолатларнинг шаффоф бўлишини таъминлаши кўзланмоқда.
Аввал Ўзбекистон углеводород хом ашёси қазиб чиқаришни ошириш дастури доирасида Хитойнинг Ипак йўли жамғармаси ва хорижий тижорат банкларидан 250 миллион доллар миқдорида, шунингдек, экспорт кредит агентликларидан 400 миллион доллар миқдорида қарз маблағларини жалб қилиши ҳам мазкур қарорда белгилаб қўйилгани ҳақида хабар берилганди.
Март ойининг охирларида Ўзбекистонда Аи-80 дан бошқа барча бензин нархлари пасайиши мумкинлиги хабар қилинган, орадан бироз вақт ўтиб «Ўзбекнефтгаз» Аи-92 нархи тушганини тасдиқлаб, нефть маҳсулотлари нархи босқичма-босқич арзонлашишини маълум қилган. 1 апрелда Ўзбекистонда бензин, дизель ва газни охирги истеъмолчига сотишда акциз солиғи ставкаси йил охирига қадар ўзгармаслиги айтилди.
Изоҳ (0)