Самарқанд вилоятининг Пахтачи туманидаги боғча мудираси фаолияти ота-оналар томонидан салбий баҳоланди. Ахлоқи ёмонлиги сабабли бўшатилди ҳам. Суд эса мудирани ўз ишига қайта тиклади. Бундан норози бўлган мурожаатчилар «Дарё»га шикоят қилди.
Мазкур мурожаат асосида «Дарё» мухбири Фарҳод Норбўтаев журналистик суриштирув олиб борди.
Пахтачи тумани «Мирзо Улуғбек» маҳалласида яшовчи фуқаролар ўз мурожаатида 40-мактабгача таълим ташкилотида 3 йилдан буён содир бўлаётган ҳолатларга ҳеч ким барҳам беролмаётганлигини, боғчада маънавий-ахлоқий ҳолат яхши эмаслигини айтиб, нолиди. Ота-оналарнинг таъкидлашича, боғча мудираси Д.Н.нинг номаъқул ишлари одамларга маълум бўлса-да, суд ҳукми билан ишга қайта тикланган.
Болалар боғчасидаги ҳолат юзасидан ота-оналар номидан мурожаат қилган Ҳафиза Ҳасанова, Нигина Ҳасанова, муассасанинг ҳозирги мудираси Гулнора Давронова, тарбиячилар Фазилат Ҳасанова, Сарвара Бўтаева, Гулчеҳра Мамадиёрова ва бошқалар билан суҳбатлашдик.
Ота-оналар ва тарбиячиларнинг айтишича, 2016 йилда 40-мактабгача таълим муассасасига мудира бўлиб ишга кирган Д.Н. боғчадаги санитар-гигиеник ҳолатга эътибор бермай, болаларга етарли даражада шарт-шароит яратмаган. Қолаверса, боғчада мудира ва тарбиячилар ўртасида тез-тез жанжаллар бўлиб турган.
— Аввалига ҳеч нарсани сезмаганмиз. Кейин болаларимиз «Ая, боғча опаларимиз бир-бири билан жанжал қиляпти», деб айтди. Улар уруш қилиб, боламнинг устига йиқилиб ҳам тушган. Бир куни уйга келиб «Боғча опам мени хонага қамаб қўйди», деди. Келиб гапирсам, ҳеч нарса бўлмаганлигини айтди, — дейди Ҳафиза Ҳасанова. – Мен кетганимдан сўнг боламни ураркан. Ҳатто боламнинг юзида тарбиячининг қўл изи ҳам қолган. Боғчага келиб мудира ва тарбиячиси билан гаплашиб олмоқчи эдим. Келсам йўқ экан. Болаларимизни қоровулдан олиб кетган кунларимиз ҳам бўлган. Қачон келсак, тарбиячиси йўқ бўлади. Ҳар куни янги тарбиячи келади. Болаларим «Боғчага бормайман», деб йиғлайдиган бўлиб қолди.
Мурожаатчи ва боғча ишчи ходимларининг таъкидлашича, Д.Н. раҳбарлик қилган вақтда боғчанинг иккинчи қаватида жойлашган мудиранинг хонасида ҳар куни маишатбозлик бўлган.
— Бу ерда кечки пайт бўлган ишларни гапиришга одам уялади, — дейди Ҳафиза Ҳасанова. — Норасида гўдаклар тарбияланадиган жойда бўлган ишларни миянгизга сиғдира олмайсиз. Д.Н. ишдан кетганидан сўнг барча ота-оналар хонани тозалашга ёрдам бердик. Ўшанда бу ердан чиққан нарсаларни кўрсангиз эди. Тўғриси, ўша хонадан чиққан нарсалар номини тилга олишга ҳам уяламан. Мана шу хонада мудира билган ишини қилган. Бир куни боғчага келиб, болалар олдида бемалол уятсиз сўзлар билан гаплашиб ўтирганини кўрдим.
Ҳафиза Ҳасанованинг айтишича, фарзанди боғчадан оч қайтган кунлари кўп бўлган.
— Болаларимиз оч қолиб кетган. Бир ҳафталаб ўрик еган кунлари ҳам бўлган, — дейди у. — Уйга келиб «Овқат беринг» деб сўрайди. Болаларга ҳатто сув ҳам бермаган.
Ҳафиза Ҳасанованинг таъкидлашича, аслида ўша вақтда 40-мактабгача таълим ташкилотида бўлган ишларга масъул раҳбарлар эътибор бермаган. Боғчада содир бўлган ҳолатлар юзасидан Пахтачи туман мактабгача таълим бўлими раҳбари Дилшод Сатторовнинг олдига ҳам борган. Аммо раҳбар ота-оналар билан гаплашмаган.
— Дилшод Сатторов мени хонасига киргизмайди. Сабаби хонасида камера бор. У ердаги гаплар ёзилишидан қўрқади. Фақат «коридор»да гаплашади. Ҳолатни айтсам, «Кўчадаги ғийбатга ишониб менинг олдимга чопиб келманг», деб мен билан гаплашмайди, — дейди Ҳафиза Ҳасанова. – Ота-оналар боғчада бўлаётган ишлар юзасидан шикоят қилиб ҳокимиятга ҳам бордик. Дилшод Сатторов ҳокимиятда бизни қўрқитди. Қайси биримиз аризага қўл қўйган бўлсак, 2 миллион сўмдан жаримага, мудирани ишлашга қўймаётганимиз учун ҳатто жиноий жавобгарликка ҳам тортилишимизни айтди.
Тарбиячи Гулчеҳра Мамадиёрованинг маълум қилишича, 40-МТТ ишчилари ойлик олмай раҳбарининг машина олишига ёрдам берган.
— Мазкур боғчага 2017 йил ишга кирганман. Боғча очилган вақтда 4 киши ишлардик. Тўғриси, боғча мудирасининг хонасида бўлган ишлардан аввалига бизлар бехабар бўлганмиз. Сабаби мудира бизларга текширув келганини айтиб, хонамиздан ташқарига чиқмаслигимизни буюрган. Биз эса ҳақиқатан ҳам текширув деб ўйлаганмиз, — дейди Гулчеҳра Мамадиёрова. – Мудира келган текширувчи билан хонасига кириб оларди. Кулги овози эшитиларди. «Комиссия»нинг келиши «обед»дан бошланарди. Иссиқ бўлгани учун бизлар ҳам хонадан чиқмай болаларга қараб ўтирардик. Мудира «Комиссия» билан камомадимизни ёпишимиз керак», дерди. Текшириш келди, чиқма, деса қўрқиб чиқмай ўтираверганмиз. Кейинчалик, уларнинг келиши одатий ҳолга айланди.
Таъкидланишича, аввалига тушликдан кун ботгунча ўтирадиган «комиссия» кейинчалик кетмай, тунда ҳам қоладиган одат чиқарган. Ҳатто ўша вақтда мазкур боғчада қоровул бўлиб ишлаган Ҳаким Авезов мудира ва «комиссия»нинг тунда боғчага кирганини видеога ҳам олган.
— Биз келган «комиссия» нима иш қилишини кейин билдик. Ўша «комиссия» Ҳаким Авезов туширган видеони олиш учун менинг уйимга бориб, видеоларни беришим учун менга бир миллион сўм пул таклиф қилди, — дейди Гулчеҳра Мамадиёрова.
Ҳолат юзасидан 40-МТТда мудира бўлиб ишлаган Д.Н. ва унинг онаси билан ҳам суҳбатлашдик.
Маълум бўлишича, Д.Н.нинг турмуш ўртоғи жорий йилнинг 3 январь куни поезд уриб кетиши натижасида вафот этган.
— Буларнинг ҳаммаси қизимга тармашиб ётибди. Нима гуноҳи бор қизимнинг? Қўлида асослари борми? Мен ҳокимга бордим, менга ҳолатни ўрганиш учун одамлар беришини сўрадим. Бу ерда иш жойи устида талаш бўляпти. Улар яхши одамлар эмас. Мен ҳам ёзаман, нима учун асоссиз ёзади? Керак бўлса, Президентгача бораман, — дейди Д.Н.нинг онаси.
Д.Н.нинг таъкидлашича, ота-оналарнинг келтирган важлари ҳеч қандай асосга эга эмас. Қолаверса, Самарқанд вилоят мактабгача таълим бошқармаси ҳам уни огоҳлантиришсиз ишдан бўшатиб юборган.
— Мен шундай номақбул иш қилган бўлсам, ўша куни ариза ёзаман, — дейди Д.Н. — Боғчага келмасимдан аввал ҳам машинам бўлган. 2018 йилнинг август ойларида 3 ҳафталик ҳомилам бор эди. Мана шу ёзув-чизув бошланганидан сўнг ҳомилам нобуд бўлган. Ўтган йили 20 ёки 22 октябрь куни шу воқеа содир бўлди. Ўзи «дўхтир»им ҳомила тушиш хавфи борлигини, дам олишим кераклигини айтганди. Поликлиникада ҳомиладорлик бўйича ҳужжатларим бор. Ҳомиладор бўлмаган тақдиримда ҳам мени нотўғри бўшатган. Мени огоҳлантирмай, ўзларича далолотнома қилиб бўшатиб юборди. Нега ҳеч бўлмаса почта орқали огоҳлантириш юбормаган? Меҳнат кодексининг 100-моддаси 3-банди билан ишдан бўшатган, деяпти. Агар бир йил давомида ўша қонунни бузиб келганимда менга ҳеч бўлмаса ҳайфсан бериши ёки огоҳлантириши керак эди. Одамларда 30 миллионлаб, 100 миллионлаб камомад чиқяпти. Менда умуман камомад чиқмаган. Улар туҳмат қилгани учун бирор чора кўриш керак.
Журналистик суриштирув давомида, Пахтачи туман тиббиёт бирлашмасининг даволаш ишлари бўйича ўринбосари Юсуф Дўсанов билан суҳбатлашдик. Бош шифокор ўринбосаридан Д.Н.нинг ҳомиладорлиги қайд этилган ҳужжатларни кўрсатишини сўрадик. Масъул Д.Н.га тегишли ҳужжатлар архивда бўлганлиги, уни топиш учун анча вақт кетишини айтиб, айни пайтда кўрсатолмаслигини билдирди.
Боғча мудирасини 2018 йил 31 июль куни УТТ текширувидан ўтказиб, 3 ҳафталик ҳомиласи борлиги ҳақида маълумотнома тақдим этган шифокор Илёс Бобокалоновнинг айтишича, Д.Н. текширувга йўлланмасиз келганлиги учун уни текширувдан ўтказилганлигини рўйхатга олмаган.
Эътиборли жиҳати, 2018 йилнинг 31 июль куни берилган УТТ хулосасидан бир ҳафта ўтиб, аниқроғи, 2018 йилнинг 7 август куни Самарқанд шаҳридаги 1-сонли туғруқхона мутахассислари томонидан тақдим этилган ўрганиш хулосасида Д.Н. ҳомиладор эмаслиги қайд этилган. Аммо орадан бир ой ўтиб, Д.Н. фуқаролик ишлари бўйича Самарқанд вилоят судига ўзининг 11 ҳафталик ҳомиласи борлиги тўғрисидаги маълумотномани тақдим этган. Маълумотнома 2018 йил 24 сентябрь куни берилган.
Фуқаролик ишлари бўйича Самарқанд вилоят судининг 2019 йил ноябрь ойидаги ажрими асосида Самарқанд вилоят Мактабгача таълим бошқармаси бошлиғининг 2018 йилнинг 31 июлдаги буйруғи бекор қилинган ҳамда вазифасидан озод қилинган Д.Н. ўз ишига қайта тикланган. Аммо ота-оналар норозилиги сабаб иш бошлай олмаган.
Суднинг таъкидлашича, Самарқанд вилоят перинатал маркази директори вазифасини бажарувчи Санжар Суяров судга Д.Н.нинг 11 ҳафталик ҳомиласи борлигини айтиб, маълумотнома берган.
«Дарё» мухбири билан суҳбатда бўлган Санжар Суяров эса мазкур гапни рад этди.
— Вилоят перинатал марказида Д.Н.нинг ҳомиладорлигини тасдиқловчи текширув натижалари мавжуд эмас. Унинг ҳомиладорлиги марказнинг тиббий ҳужжатларида қайд этилмаган. УТТ текширувидан ўтмаган. Анализлар топширгани, врач акушер-гнеколог кўригидан ўтганлиги тўғрисида тиббий ҳужжатларда қайд этилмаган. Менинг имзом билан судга берилган 2018 йил 24 сентябрдаги 243-сонли маълумотнома қалбакилаштирилган. Менинг бу хатдан хабарим йўқ, — дейди Санжар Суяров.
Пахтачи тумани ҳокими ўринбосари, хотин-қизлар қўмитаси раиси З.Қувонова томонидан имзоланган 2017 йилнинг 24 августдаги хатда 40-МТТда энага вазифасида ишловчи Н.Абдуалимова, ҳамшира Д.Мамадиёрова ҳамда Л.Абдураҳмонова боғча биносида ниҳоятда қўпол, маънан ва ахлоқан бузуқ даражада гаплашгани суҳбати ёзилган ёзувни эшитганлигини билдирган. Ва туман ҳокимлиги мутахассислари, МТБ вакиллари томонидан ўрганиш жараёнида 40-МТМда умуман таълим-тарбия ишлари йўқлиги, боғча мудираси ва ишчи ходимларнинг тарбиясизлиги боис ишига нолойиқ деб топилганлиги қайд этилган. МТТда тарбияланаётган болаларнинг ота-оналари билан ўтказилган суҳбат ҳамда ўрганиб чиқиш натижаларига кўра, уларни қонунда белгиланган тартибда ишдан четлатишни маълум қилган.
Пахтачи туман прокуратурасининг 2018 йил 7 июлдаги тақдимномасида қайд этилишича, туман санитария-эпидемиология назорати маркази билан ҳамкорликда тумандаги 40-сонли мактабгача таълим ташкилотини ўрганиш жараёнида ўйинчоқларнинг 80 фоизи пластмассадан тайёрланган сифатсиз ўйинчоқлар эканлиги, уларнинг аксарияти яроқсиз бўлиб қолганлиги қайд этилган. Ўйинчоқлар ювиш учун лаганчалар ташкил қилинмаганлиги боис айримлари ушлаб бўлмайдиган даражада расво бўлиб кетганлиги аниқланган. Ачинарлиси 2-3 йилдан буён гуруҳлар кесимида тарбияланувчилар рўйхати шакллантирилмаганлиги қайд этилган. Гуруҳлардаги ёзги айвончалар антисанитария аҳволда ва таъмирталаб бўлиб қолган. Ёзги соғломлаштириш бўйича бирор-бир чора-тадбир белгиланмаган. Ошхонада идиш товоқларга белгилар умуман йўқ. Зарарсизлантирувчи воситалардан умуман тўғри фойдаланилмаган. Муассасада ванна бор, лекин жўмраклари ечиб қўйилган. Сут маҳсулотлари учун махсус сирли идишлар ажратилмаган. Текшириш куни кунлик меню ёзилмаган. Хўжалик мудири сабабсиз иш жойида бўлмаган. Ҳожатхона антисанитария аҳволда бўлиб, қўл ювиш учун жўмракли «раковина»лар ташкил қилинмаган.
Муассасанинг қуввати 120 ўринли бўлиб бор йўғи 48 нафар тарбияланувчи мавжуд бўлган. Муассасага 15 га яқин ходим фаолият кўрсатса-да, текшириш куни 3 нафар тарбиячи 2 нафар энага иш жойида бўлган. Ҳамшира, ошпазлар иш жойида йўқлиги аниқланган. Д.Н. муассасани ўз ҳолига қўйиб қўйиши оқибатида ҳеч қайси тарбиячи йиллик иш режасини меъёрий ҳужжатларини тақдим қилолмаган. Тарбиячилар «Болажон» давлат дастури ва давлат талаблари ҳақида умуман тушунчага эга эмаслиги аниқланган.
Д.Н. 2 йил 3 ойдан буён мудира лавозимида ишлаб келган бўлса-да, унинг иш ҳужжатлари ўрганилганда бирорта ҳам ҳужжат кўрсатолмаган. У ўз лавозим вазифаларини етарли даражада бажармаганлиги ҳамда юқори ташкилотлар томонидан берилган вазифалар ижросини таъминламаганлиги, маъсулиятсизлиги сабабли боғча шу аҳволга келиб қолганлиги аниқланган.
Шунингдек, ўрганиш жараёнида ортиқча иш ҳақи ва мукофот пуллари тўланганлиги, озиқ-овқат маҳсулотларидан камомадлар чиққанлиги қайд этилган.
Изоҳ (0)