Ўзбекистонда чакана савдо айланмаси сўнгги 10 ой ичида 7 фоизга ўсди 

Давлат статистика қўмитаси Ўзбекистонда чакана савдо айланмаси ҳақида маълумот берди.

Қайд этилишича, республика бўйича жорий йилнинг январь октябрь ойида чакана савдо товар айланмаси 129,5 триллион сўмни ташкил этиб, ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 7,0 фоизга ўсди.

Йирик корхоналарнинг товар айланмаси 20,5 триллион сўмни (ўсиш суръати 28,6 фоиз), кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларининг товар айланмаси 108,9 триллион сўмни (ўсиш суръати 3,7 фоиз), шундан уюшмаган савдо товар айланмаси 13,04 триллион сўмни (ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 10,9 фоизга камайган) ташкил этди.

2018 йилнинг шу даврига нисбатан республиканинг барча ҳудудларида чакана савдо товар айланмасининг ўсиш суръатлари кузатилиб, нисбатан юқори ўсиш суръатлари Хоразм, Самарқанд, Навоий, Наманган вилоятлари ва Қорақалпоғистон Республикасида қайд этилди.

Чакана савдо товар айланмаси таркибида йирик корхоналарнинг товар айланмаси ҳажми ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 28,6 фоизга ўсди ва 20,5 триллион сўмни ташкил қилди. Бу эса умумий савдо ҳажмининг 15,9 фоиз улушига тўғри келади.

Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларининг чакана савдо товар айланмаси ҳажми статистик ҳисоб-китобларга кўра, 108,9 триллион сўмни ташкил этиб, 2018 йилнинг январь октябрь ойига нисбатан 3,7 фоизга ўсди. Республика миқёсида ушбу секторнинг жами чакана савдо товар айланмасидаги улуши 84,1 фоизга тенг келмоқда.

Таҳлилий натижаларга кўра, чакана савдо товар айланмасида кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларининг улуши бўйича Қашқадарё (96,8 фоиз), Сирдарё (94,6 фоиз), Тошкент (90,5 фоиз), Сурхондарё (89,7 фоиз) ва Наманган (87,5 фоиз) вилоятлари етакчилик қилмоқда.

Чакана товар айланмаси таркибида йирик корхоналарнинг улуши 15,9 фоизни ташкил этиб, энг катта улуш Тошкент шаҳрида (28,1 фоиз), Хоразм вилоятида (24,9 фоиз) ва Бухоро вилоятида (14,0 фоиз) кузатилган.

2019 йил январь октябрь ойида ўтган йилнинг мос даврига нисбатан республиканинг барча ҳудудларида ўсиш кўрсаткичларини ташкил этди.

Ушбу кўрсаткични бошқа ҳудудлар билан солиштирганда энг юқориси Тошкент шаҳри (12,2 миллион сўм), Навоий (5,2 миллион сўм) ва Тошкент (4,9 миллион сўм) вилоятлари ҳиссасига тўғри келади. Бунинг сабаби ушбу ҳудудларда йирик савдо ва саноат ташкилотлари жойлашган.

2019 йил январь октябрь ҳолатига ўртача аҳоли жон бошига чакана савдо товар айланмаси — 3,8 миллион сўм (ўтган йилнинг мос даври билан солиштирганда 5,0 фоизга ўсган).

Шунингдек, 2019 йилнинг январь октябрь ойи мобайнида чакана савдо товар айланмаси таркибида овқатланиш ташкилотларининг савдо айланмаси 2,8 фоизни ташкил этиб, 3,6 триллион сўмга етди ва ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 7,7 фоизга ўсди. Бунда жами савдо айланмасининг 83,6 фоиз улуши кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектлари улушига тўғри келмоқда.

Йил бошидан республика бўйича улгуржи савдо товар айланмаси 63 121,2 миллиард сўмни ташкил қилди ва ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 5,8 фоизга ўсган.

Улгуржи савдо товар айланмасида энг юқори ҳажм кичик тадбиркорлик субъектларига тўғри келиб, мазкур ҳажм 2019 йил январь октябрь ойи якунларига кўра, 44 579,7 миллиард сўмни ташкил этиб, ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 4,7 фоизга ўсган.

Ушбу секторнинг умумий улгуржи савдо айланмасидаги улуши эса 70,6 фоизни ташкил қилмоқда. Бу кўрсаткич бошқа вилоятлар билан таққосланганда, Тошкент шаҳрида (79,5 фоиз), Фарғона (79,8 фоиз), Самарқанд (70,0 фоиз), Андижон (68,4 фоиз) ва Бухоро (68,0 фоиз) вилоятларида юқори бўлган.